Ở cái tuổi 72, nhạc sĩ Nguyễn Ánh 9 vẫn giữ vóc dáng nhanh nhẹn với quần bò, áo bu – dông và nụ cười rất hóm dù mái tóc đã in dấu thời gian. Dẫu cái bút danh đặc biệt đã nổi tiếng với những ca khúc được nhiều người biết đến như Buồn ơi chào mi, Không, Ai đưa em về, Tình khúc chiều mưa… nhưng nhạc sĩ Nguyễn Ánh 9 vẫn thao thức trên những phím dương cầm đã trở nên quen thuộc từ thời niên thiếu.
Dưới đôi bàn tay tài hoa, danh cầm nổi tiếng thập niên 60, 70 của thế kỷ trước như trút hết tâm sự, sự lay động, ám ảnh của bản thân mình vào âm nhạc với ca khúc Kỷ niệm tại buổi gặp mặt báo chí Hà Nội chiều ngày 19/12. Từng đệm đàn cho rất nhiều diva ca nhạc miền Nam thời bấy giờ, nhạc sĩ Nguyễn Ánh 9 thổ lộ ông từng có tình nghệ sĩ thân thiết với 3 giọng ca là Thái Thanh, Khánh Ly và Ánh Tuyết…
Không kể nhiều về danh ca Thái Thanh – thân mẫu của Ý Lan nhưng đối với nhạc sĩ Nguyễn Ánh 9, đây là người có thể nói là đồng điệu về cảm xúc, tâm hồn và kết hợp với ông ăn ý nhất. “Chính Thái Thanh là người dạy cho tôi cách đệm đàn làm sao cho đồng điệu và thăng hoa cùng giọng ca của người ca sĩ trong một bài hát”, ông bộc bạch. Nhờ sự đồng điệu, chung nhạc cảm mà giọng hát của Thái Thanh hòa quyện với tiếng dương cầm của Nguyễn Ánh 9 tạo nên hình ảnh đẹp và riêng biệt trên sân khấu thời bấy giờ. Và cũng nhờ sự “chỉ dạy” của Thái Thanh mà khi đệm đàn cho Khánh Ly hay Ánh Tuyết, ông vẫn luôn tâm niệm lối chơi đàn đón đưa, đồng điệu và thăng hoa cảm xúc…
Nhắc đến Thái Thanh, ông không ngần ngại khẳng định, ngoài Khánh Ly mình “ mê nhất được đệm đàn cho danh ca này”. Và chỉ cần chứng kiến sự xúc động của tác giả Buồn ơi chào mi trong đêm nhạc Khung trời Ý Lan đầu năm nay tại Sài Gòn cũng đủ thấy tình cảm ông dành cho nữ đồng nghiệp Thái Thanh ngày nào sâu sắc đến mức nào. “Cách đây 40 năm tôi đã đệm đàn cho Thái Thanh hát ca khúc này, giờ đây tôi đệm đàn cho con gái cô ấy hát. Đó là một mối duyên đẹp mà tôi có được trong âm nhạc. Ý Lan đã giúp tôi sống lại những ký ức thời trẻ...", giọng ông nghẹn đi sau khi đàn cho Ý Lan hát ca khúc Người đi qua đời tôi.
Bên cạnh cái tên Thái Thanh, nữ danh ca Khánh Ly được Nguyễn Ánh 9 kể nhiều như một giọng ca tri kỷ, người được ông đệm đàn ở những chặng đường đầu tiên và cũng là người đầu tiên đưa đẩy ông đến với con đường sáng tác.
Năm 1970, tình cờ trong một chuyến sang Nhật biểu diễn cùng Khánh Ly, Trịnh Công Sơn. Sau buổi diễn tại hội chợ Osaka, khi cùng với Khánh Ly đứng chờ thang máy lên phòng khách sạn, thấy Nguyễn Ánh 9 mang vẻ mặt buồn buồn, Khánh Ly lên tiếng hỏi về mối quan hệ của ông với người yêu cũ. Sẵn cây đàn guitar trên tay, Nguyễn Ánh 9 gẩy ngay rồi cất tiếng hát: "Không! Không! Tôi không còn, tôi không còn yêu em nữa...".
Chỉ là vài câu ngẫu hứng nhưng Khánh Ly thích và đề nghị ông soạn nhạc phẩm này. Sau này ca khúc đầu tiên của ông - Không được Khánh Ly thu lần đầu trên đĩa nhựa Tình ca quê hương. Không trở thành một trong những nhạc phẩm gắn liền với cuộc đời ca hát của Elvis Phương, cũng như một số ca khúc khác của Nguyễn Ánh 9 như Ai đưa em về, Chia phôi, Lời cuối cho em... được Elvis Phương trình bày thường xuyên trên sân khấu của vũ trường Queen Bee vào đầu thập niên 1970.
Trong mắt nhạc sĩ Nguyễn Ánh 9, Khánh Ly là người phụ nữ tốt tính và là người rất gần gũi với ông. Hai người thân nhau đến mức chỉ cần nhìn vào mắt là hiểu hết những gì muồn nói. Nhạc sĩ Nguyễn Ánh 9 cho biết, ông và Trịnh Công Sơn thường xuyên đệm đàn cho Khánh Ly và giữa hai người có tình bạn cũng rất thân thiết.“Tôi và Trịnh Công Sơn từng đi bụi với nhau, chia sẻ bát cơm bụi cùng nhau”, ông cười nhớ lại.
Một giọng ca nữa được Nguyễn Ánh 9 nhận là “cặp bài trùng” của mình trong âm nhạc là ca sĩ Ánh Tuyết. Sau khi Thái Thanh, Khánh Ly sang định cư nước ngoài, tiếng dương cầm của Nguyễn Ánh 9 lại gắn bó với giọng hát Ánh Tuyết. “Cũng như Thái Thanh, Khánh Ly – Ánh Tuyết là người khó tính, yêu cầu người đệm đàn phải có chung nhạc cảm”, ông tâm sự. Ánh Tuyết chính là người giới thiệu với khán giả Hà Nội tiếng đàn của vị nhạc sĩ này...
Trong giai đoạn khủng hoảng, nhạc điện tử chiếm chỗ người nghệ sĩ trên sân khấu, Nguyễn Ánh 9 tính giải nghệ thì nhận được nhiều sự chia sẻ, động viên tích cực từ Ánh Tuyết. “Ở Sài Gòn thời điểm này, có lẽ chỉ có phòng trà ATB của Ánh Tuyết là còn cây đàn piano thực thụ”, Nguyễn Ánh 9 bộc bạch. Vị nhạc sĩ già cũng tiết lộ, mình chính là “ông mai” của Ánh Tuyết. Ông xã người Pháp của Ánh Tuyết chính là một người bạn của Nguyễn Ánh 9.
Có mối quan hệ thân tình đặc biệt như vậy nhưng tiếc là trong đêm nhạc duy nhất Nguyễn Ánh 9 – nửa thế kỷ âm nhạc diễn ra ngày 29/12 tới tại Hà Nội do nhạc sĩ Nguyễn Quang tổ chức tặng cha nhân ngày sinh nhật Ánh Tuyết không thể có mặt. Nhạc sĩ Nguyễn Ánh 9 cho biết ca sĩ Ánh Tuyết mới trải qua ca đại phẫu thuật cột sống, sức khỏe chưa thật sự hồi phục. Hơn nữa, năm nào ngày 1 Tết Dương lịch, đúng ngày sinh nhật Nguyễn Ánh 9 chị cũng làm đêm nhạc chúc mừng ông.
Không có Ánh Tuyết nhưng đêm nhạc Nguyễn Ánh 9 tại Hà Nội vẫn hứa hẹn nhiều đặc biệt khi lần đầu tiên có sự tham gia biểu diễn của các ca sĩ đến từ 3 miền Bắc – Trung – Nam như: NSƯT Đức Long, Mỹ Linh, Thùy Dung, Tấn Minh, Bông Mai (Hà Nội), Ánh Hà, Hoàng Nhật Minh (Đà Nẵng), ca sĩ nổi danh một thời – Hồng Hạnh (TP. Hồ Chí Minh)…
“Đối với tôi, âm nhạc là cả cuộc đời. Đêm nhạc lớn này là dịp tôi tri ân tình cảm với khán giả Hà Nội. Tình yêu của khán giả đã tiếp cho tôi niềm tin mãnh liệt vào cuộc sống, con đường âm nhạc…”, nhạc sĩ Nguyễn Ánh 9 xúc động nói.