Cứ nhằm vào đúng ngày 23 tháng Chạp, các gia đình tiến hành lễ cúng ông Công ông Táo để tiễn các vị Thần cai quản bếp núc trong nhà lên trời, bẩm báo với Ngọc Hoàng về tình hình các gia đình ở hạ giới một năm vừa qua.
Năm 2024 dương lịch, Tết ông Công ông Táo rơi vào thứ Sáu, ngày 2/2/2024, tức ngày 23 tháng Chạp năm Quý Mão. Đây là ngày Binh Thân, ngày Hoàng Đạo.
Khi làm mâm cỗ cúng ông Công ông Táo thì gia chủ cần chuẩn bị đầy đủ các lễ vật sau:
- Đầu tiên 3 mũ Táo quân: 2 mũ của hai Táo ông và 1 mũ của Táo bà. Trong đó, mũ dành cho các Táo ông thì có hai cánh chuồn, mũ của Táo bà thì không có cánh chuồn. Có nhiều nơi, người ta chỉ cúng tượng trưng 1 chiếc mũ ông Công có cánh chuồn và kèm theo 1 chiếc áo, 1 đôi hia giấy.
- Cá chép: Tượng trưng cho phương tiện để Táo quân cưỡi về chầu trời.
Đối với miền Bắc, các gia đình thường cúng cá chép còn sống thả trong chậu nước, sau đó sẽ phóng sinh ra ao, hồ. Với miền Trung thì người ta cúng 1 con ngựa bằng giấy với yên, cương đầy đủ. Còn ở miền Nam thì chỉ cúng mũ, áo và đôi hia bằng giấy.
- Mâm cỗ cúng ông Công ông Táo không cần cầu kỳ nhưng lại cần sự trang trọng, chu đáo, thể hiện được tấm lòng thành của gia chủ trước bàn thờ vị thần cai quản đất đai và vị thần cai quản bếp núc.
Bên cạnh đó, với các gia đình cúng chay thuần khiết, mâm cỗ cúng có thể gồm các món canh thập cẩm rau củ hoặc canh măng chay, nem rau củ, đậu phụ sốt nấm, giò chay, chả chay, chạo nấm, xôi, chè, nộm, xào thập cẩm rau củ…
Đơn giản hơn nữa, gia đình có thể chuẩn bị mâm cỗ cúng chay chỉ gồm: 1 mâm ngũ quả, 3 bát chè, 1 đĩa xôi, hoa tươi, nước, nến đỏ và 3 "ông" cá chép sống.
Ngoài ra, với các gia đình muốn cúng mặn, mâm cỗ cúng ông Công ông Táo bao gồm: 1 đĩa gạo, 1 đĩa muối, gà luộc hoặc 1 khổ thịt vai gáy luộc, 1 bát canh, 1 đĩa xào, 1 đĩa giò, 1 con cá chép rán (hoặc cá chép sống), 1 đĩa xôi gấc, 1 đĩa hoa quả, 1 ấm trà sen, 3 chén rượu, quả cau, lá trầu, 1 lọ hoa, 1 tập giấy tiền, vàng mã.
Tóm lại cúng ông Công ông Táo cỗ chay hay mặn còn tùy thuộc vào từng gia đình, quan niệm khác nhau. Gợi ý một số mâm cỗ cả chay và mặn khi cúng ông Công ông Táo:
Mâm cỗ đẹp mắt cúng Táo Quân 2024.