Theo quan niệm dân gian, ông Công, ông Táo là vị thần cai quản mọi hoạt động của gia chủ. Bên cạnh đó, ông còn ngăn cản sự xâm nhập của ma quỷ vào thổ cư, giữ bình yên cho mọi người trong nhà. Vì thế vào ngày 23 tháng Chạp hằng năm, Táo quân sẽ lên Thiên đình trình báo tất cả mọi việc làm tốt, xấu của gia chủ trong một năm để Thiên đình định đoạt công tội, thưởng phạt phân minh cho gia chủ. Cho đến vào đêm Giao thừa thì ông Công, ông Táo mới trở lại hạ giới để tiếp tục thực hiện công việc trông coi bếp lửa cho gia đình.
Truyền thuyết kể rằng, cá chép là phương tiện có thể đưa Táo Quân về trời. Bởi thế, vào ngày này, các gia đình đều cúng cá chép. Sau khi bày lễ, thắp hương khấn vái, khi hết tuần hương, có thể lễ tạ hóa vàng mã, mang cá chép đến thả ở ao, hồ, sông, suối...
Theo quan niệm dân gian của người Việt, trong ngày này các gia đình sẽ làm mâm cỗ cúng để tiễn ông Công, ông Táo về trời báo cáo Ngọc Hoàng. Tuy nhiên, ngày nay cũng có những gia đình sẽ cúng ông Công ông Táo trước ngày 23/12 âm lịch 1-3 ngày.
Mâm cơm cúng ông Công ông Táo là các món ăn truyền thống của người Việt như: Xôi, gà, nem rán, các món rau xào hoặc canh măng, bánh kẹo, trầu cau, rượu, hương, đèn nến, lọ hoa tươi, đĩa ngũ quả tươi, tiền vàng.... Tuy nhiên, mỗi vùng miền, mỗi gia đình lại có thể có mâm cỗ cúng ông Công ông Táo khác nhau.
Mâm cỗ cúng ông Công ông Táo thường có gà luộc, xôi, bánh chưng, các món rau xào, canh...
Mâm cỗ cúng ông Công, ông Táo không cần cầu kỳ nhưng lại cần sự trang trọng, chu đáo, thể hiện được tấm lòng thành của gia chủ trước bàn thờ vị thần cai quản đất đai và vị thần cai quản bếp núc.
Dưới đây là một số mâm cỗ cúng ông Công ông Táo đẹp, đầy đủ mà bạn có thể tham khảo.
Mâm cỗ cúng ông Công ông Táo của một mẹ đảm bao gồm xôi gấc tạo hình cá chép, bánh bao hình quả đào, salad, rau củ xào, giò xào cuộn trứng.
Mâm cỗ cúng được trang trí đẹp với đầy đủ các món nem rán, giò xào cuộn trứng, nem rán, hành muối, canh măng, rau rào.
Gà luộc, xôi gấc, bánh chưng là những món ăn quen thuộc mà người Việt thường xuyên bày biện trong mâm cúng ông Công ông Táo.
Mâm cỗ này có các món như nem rán, há cảo, xôi gấc, cơm, canh, gà nướng.
Mâm cỗ cúng ông Công ông Táo với đầy đủ các món ăn mặn, hoa quả.
Mâm cỗ cúng ông Công ông Táo thể hiện lòng thành của gia chủ trước bàn thờ vị thần cai quản đất đai và vị thần cai quản bếp núc.