Hơn nữa, dầu nhớt không chỉ có tác dụng bôi trơn mà còn làm sạch cặn bẩn của động cơ, hay hỗ trợ làm mát bộ siêu nạp nên việc thay nhớt định kỳ là thực sự quan trọng. Vấn đề chỉ là dầu động cơ có cần thay 5000 km một lần hay không và dầu động cơ có cần thay thường xuyên nhất có thể hay không?
Dầu động cơ được chia thành ba loại.
Dầu động cơ là tên viết tắt của “engine oil” (dầu động cơ), nhưng bôi trơn chỉ là một trong những chức năng cơ bản. Để đảm bảo điều kiện làm việc lý tưởng của động cơ trong môi trường nhiệt độ cao và áp suất cao, dầu cần bổ sung các chất phụ gia như chất chống mài mòn cực áp, chất khử bọt, chất nhũ hóa, chất chống oxy hóa. Dầu động cơ được chia thành ba loại:
Dầu khoáng là sản phẩm được chưng cất từ dầu mỏ, có thể hiểu là “dầu bôi trơn gốc cơ bản nhất”. Dầu động cơ này có tuổi thọ tương đối ngắn, hiệu suất bôi trơn nhanh và tuyến tính giảm trong môi trường nhiệt độ cao và áp suất cao. Do đó, loại dầu bôi trơn này chỉ phù hợp với động cơ hút khí tự nhiên và quãng đường đi được có thể kiểm soát trong khoảng 5000-7500 km. Nói đúng ra, sử dụng 7500 km thì không có vấn đề gì nhưng phần lớn người dùng ô tô vẫn "cẩn thận" và thay sớm sẽ cảm thấy tốt hơn cho động cơ.
Dầu động cơ tổng hợp hoàn toàn là "dầu bôi trơn cao cấp" dựa trên dầu động cơ gốc khoáng và được sản xuất bằng cách phân hủy và tái tổng hợp. Đặc điểm của loại dầu động cơ này là tuổi thọ của nó được kéo dài rất nhiều. Trong cùng một môi trường nhiệt độ cao và áp suất cao, tốc độ suy giảm độ bôi trơn sẽ chậm lại đáng kể.
Đối với động cơ hút khí tự nhiên dung tích vừa và nhỏ, dầu động cơ tổng hợp hoàn toàn thực tế đã sử dụng trong 20.000 km sẽ không có vấn đề gì, và sẽ không có vấn đề "suy giảm oxy hóa" nếu thời gian được kiểm soát trong khoảng hai năm, vì có chất chống oxy hóa trong dầu. Nhiệt độ hoạt động của bộ tăng áp bị phóng đại nên thường được khuyến nghị thay sau 10.000 km.
Dầu động cơ bán tổng hợp là sự pha trộn của dầu động cơ tổng hợp và dầu động cơ gốc khoáng. Tại sao phải trộn? Sau khi trộn, tuổi thọ sẽ được rút ngắn. Tuy nhiên, chi phí sản xuất dầu động cơ tổng hợp khá cao. Loại dầu động cơ này chỉ được sử dụng trong lĩnh vực hàng không và xe đua trong giai đoạn đầu. Trong giai đoạn sau, khi hiệu suất của chiếc xe từng bước được cải thiện, dầu động cơ tổng hợp cũng được sử dụng cho ô tô di động thông thường.
Khả năng vận hành của nhiều loại xe không được mạnh mẽ cho lắm. Tiêu chuẩn số dặm với dầu động cơ tổng hợp hoàn toàn thậm chí có thể đạt tới 30.000 km, nhưng số dặm trung bình hàng năm quá nhỏ, vài năm không thay dầu quả thực sẽ ảnh hưởng đến chất lượng dầu mà thay bằng dầu gốc khoáng. Tần số quá cao và việc thay thế bộ lọc máy cùng một lúc sẽ không hiệu quả về chi phí. Kết quả là dầu động cơ bán tổng hợp đã xuất hiện. Mặc dù hiệu suất hơn thế nhưng nó có thể đáp ứng yêu cầu của những chiếc xe có công suất vừa phải này.
Dầu động cơ bán tổng hợp được sử dụng cho các loại động cơ khác nhau. Tiêu chuẩn thay thế đề nghị như sau: (thời gian sử dụng không quá hai năm)
- Hút khí tự nhiên 7500-10000km
- Tăng áp 5000km
Đây là "huyền thoại 5000km". Trên thực tế, nó không thể được coi là một tin đồn, bởi vì một số động cơ cần được thay thế theo chu kỳ này nhưng bộ lọc phải được thay thế khi thay dầu và chi phí cho bộ lọc không thấp. Do đó, nên cân nhắc dầu động cơ bán tổng hợp hay tổng hợp khi lựa chọn dầu động cơ. Ví dụ: nếu bạn đi 10.000 km mỗi năm, bạn cần thay bộ lọc hai lần bằng dầu động cơ khoáng và chịu hai chi phí nhân công. Chắc chắn là hơn dùng nhớt máy bán tổng hợp thay 1 lần. Đó là một món hời.
Tần suất thay dầu có phải càng nhiều càng tốt?
Câu trả lời là không, thời hạn sử dụng được khuyến nghị của dầu rất "lỏng lẻo"; chẳng hạn như đi được 5000 km thì nên thay, tiêu chuẩn nhất định không phải là dầu sẽ mất khả năng bôi trơn sau khi quãng đường đi được hơn 5000 km! Khái niệm thực tế là sau khi sử dụng tiêu chuẩn thay thế được khuyến nghị, dầu vẫn có thể đáp ứng các yêu cầu bôi trơn bình thường của động cơ đốt trong và hiệu suất bôi trơn vẫn có thể đạt tiêu chuẩn không bị mài mòn bất thường và nhiệt độ cao, điều đó có nghĩa là nó có thể tiếp tục được sử dụng.
Cần phải biết rằng việc xác định hiệu suất bôi trơn của dầu động cơ là khá phức tạp. Nó chỉ là một ý tưởng sơ bộ thông qua giấy thử dầu. Sau đó, với tiền đề rằng hiệu suất của dầu động cơ không thể được phân tích chính xác, chỉ bằng cách kéo ra một "không gian linh hoạt" đủ lớn để đảm bảo rằng động cơ không gặp trục trặc - điểm này cho thấy hiệu suất của dầu thực sự rất tốt, và tần suất thay thế không cần cao.
Sau khi dầu được đổ vào cacte động cơ, nó sẽ chuyển sang màu đen trong một thời gian ngắn. Vì dầu được dùng để làm sạch cặn bẩn động cơ nên ở giai đoạn này độ nhớt sẽ có chút thay đổi. Trong chu kỳ quãng đường, độ nhớt sẽ tiếp tục thay đổi và lực cắt tần số cao chắc chắn sẽ làm giảm độ nhớt của dầu.
Trong sự thay đổi theo chu kỳ này, tiêu chuẩn độ nhớt hoặc tính năng bôi trơn của dầu trước khi thay thế có thể vẫn ở mức cao nhất hoặc thậm chí ở tình trạng tốt; do đó, việc thay thế theo tiêu chuẩn khuyến nghị là rất thận trọng, và việc tăng tần suất thay thế thì hơi lãng phí. Vì vậy, dầu không cần phải thay quá thường xuyên.