Đào tạo... nhờ
Cách đây đúng 6 năm, khi Liêm tỏa sáng giành HCV Giải U14 thế giới 2006 (Pháp), ông Đặng Tất Thắng-Trưởng bộ môn cờ thuộc Tổng cục TDTT từng nói: “Sức cờ của Liêm sẽ còn tiến xa”.
Nhưng khi chứng kiến Liêm trở thành Siêu đại kiện tướng quốc tế với hệ số elo 2715, đứng thứ 27 trên bảng xếp hạng của Liên đoàn Cờ vua thế giới (FIDE), thì chắc ông Thắng cũng phải “giật mình”.
Lê Quang Liêm và bố tại Giải Aeroflot 2011. (Ảnh do nhân vật cung cấp).
Đơn giản bởi trước Liêm, “đàn anh” Đào Thiên Hải (từng vô địch U16 thế giới) đã có thời điểm lọt vào tốp 100 thế giới với hệ số elo trên 2600 nhưng cũng không thể trụ lại lâu. Một “thần đồng” cờ vua khác là Nguyễn Ngọc Trường Sơn (từng vô địch U10 thế giới) nhưng giờ đang phải ngụp lặn tìm lại hình ảnh của chính mình. Đó là các tài năng chưa thể phát triển nổi trong điều kiện của TTVN.
Có lẽ đó cũng là lý do mà khi nữ kỳ thủ số 1 VN Hoàng Thanh Trang xin chuyển sang khoác áo đội tuyển cờ vua Hungary năm 2006, phía VN gật đầu vô điều kiện. Cũng không thể nào làm khác được bởi “lò cờ” của gia đình Thanh Trang ở Hungary đã giúp đỡ cho cờ vua VN quá nhiều.
Hầu hết các VĐV hàng đầu VN đều được gửi qua đó “tu luyện”, lấy chuẩn Kiện tướng, Đại kiện tướng quốc tế… thông qua các Giải First Saturday được tổ chức hàng tháng tại đây. Hơn nữa, nếu “ép” Trang khoác áo đội tuyển VN thì chẳng khác nào ngăn cơ hội phát triển của chị.
Người leo núi đơn độc
Nói như vậy để có thể hình dung phần nào những gì Quang Liêm và gia đình đã phải trải qua trong suốt chục năm qua để có thành công hôm nay.
Ít ai biết Liêm và cha mẹ mình đã phải kiên trì như thế nào để em không “chìm đi” trên bàn cờ thời thế. Nếu gia đình Liêm tiếc tiền, thì đã không có những chuyến sang Nga “thử lửa” bằng kinh phí tự túc tại Giải Aeroflot danh giá. Và càng không có chuyện tự tìm kiếm, thuê chuyên gia riêng cho Liêm qua mạng với phí 50 euro/giờ (khoảng 1,5 triệu VND/giờ).
Nhưng chuyện tiền nong chỉ là một chuyện khi năm 2006, Liêm từng suýt không thể dự Đại hội Olympic Cờ vua vì bận học văn hoá (sau đó đã được giải quyết nhờ có ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng).
Thử hỏi, trong suốt hành trình cho con vừa học văn hóa để theo kịp các bạn, vừa thi đấu cờ trong màu áo TP.HCM, ĐTQG, có khi nào gia đình Liêm nghĩ tới chuyện Liêm “thu nhập không dưới 3 tỷ/năm” như ước tính của một vị lãnh đạo bộ môn cờ mới đây?
Ở đây, thay vì nghĩ tới thu nhập hiện tại (điều mà Liêm và gia đình xứng đáng được hưởng) của Liêm, những người làm TTVN nên tiếp sức bằng cách tháo gỡ những vướng mắc về “cơ chế”. Trong rất nhiều thứ mà Liêm cần thì ngay cả một tấm hộ chiếu công vụ cũng chưa được Tổng cục TDTT giải quyết...
Phía trước Liêm đang là Giải vô địch thế giới 2011 được tổ chức vào cuối tháng 8 tại Nga. Hy vọng lãnh đạo bộ môn cờ sẽ có những động thái tích cực để giúp Siêu đại kiện tướng duy nhất của VN vươn tới đỉnh cao thế giới.