Gặp Lý tại Hà Nội, cô gái giản dị với những câu chuyện thật thà, dễ thương trong những ngày cô chuẩn bị cho show diễn cùng Tùng Dương mang tên Không gian âm nhạc diễn ra trong 2 đêm 23, 24/4. Lý sẽ mang cả ban nhạc của mình theo để diễn. Nhưng cô vẫn thật sự rất lo, trước một cá tính âm nhạc mạnh như Tùng Dương, Lý và ê kíp chương trình buộc phải tìm cách dung hòa hai phong cách âm nhạc tường như đối nghịch với nhau này. Nhận lời tham gia Không gian âm nhạc số đầu tiên cũng là bởi cô được làm việc cùng nghệ sỹ guitar Thanh Phương, người mà Lý thần tượng nhiều năm nay. Anh cũng sẽ đệm một vài ca khúc cho Lý hát.
Lý là người không quan tâm đến dư luận, những tin đồn, cô chỉ sống bằng sự nhạy cảm của mình. Mãi sau giải Cống hiến vài ngày, Lê Cát Trọng Lý mới lên mạng để coi những tin tức về mình do bận và nhà không có máy tính. Lý bảo, hóa ra mọi thứ cũng không khủng khiếp như mọi người nghĩ. Mẹ cô khi xem những thông tin về Lý thì kêu con gái cẩn thận vì mọi người chê dữ lắm. Lý lại tâm niệm, đã làm nghệ thuật thì mọi sự khen chê đều là rất bình thường.
Về giải thưởng Cống hiến vừa được trao cho tác giả của Chênh vênh, mọi thứ đều đến với Lê Cát Trọng Lý trong tình trạng cô bị động. Lý bảo, tôi không mang bài đi để dự thi và cũng không biết tiêu chí của cuộc trao giải này là như thế nào. Cuộc đời có số và Lý tin rằng mọi thứ cô có như ngày hôm nay là đều do số.
- Kể cả chuyện Lý từ Đà Nẵng bỏ vào Sài Gòn để lập nghiệp?
- Lúc ấy, tôi chẳng nghĩ thế. Đơn giản, tôi đến với Sài Gòn chỉ vì thực hiện một lời hứa với mối tình đầu. Đi vì lời hứa chứ không phải để trở thành một nghệ sĩ, ca sĩ hay nhạc sĩ dù lúc ấy, người ấy đã vuột khỏi bàn tay mình. Nhưng khi làm được điều này, tôi cảm thấy thoải mái.
- Lý có vẻ tôn thờ tình yêu một cách khờ dại?
- Tôi đam mê yêu lắm. Tôi có thể ngừng viết nhạc trong 6 tháng nhưng không thể nào ngừng yêu. Hiện tại, tôi vẫn đang yêu say mê. Nhưng, tôi nhận thấy, trong tình yêu mình luôn là người khờ dại và là người chịu thua thiệt. Nhưng ngoài tình yêu, tôi cũng có những sở thích rất hay. Tôi không thích đi bar nên thời gian rảnh chỉ đi chơi bi da thôi. Bộ môn này là do em trai tôi dạy. Rồi tập võ Aikido, chơi cờ vây. Tôi đã từng nghĩ mình sẽ trở thành vận động viên chuyên nghiệp đấy chứ.
Lê Cát Trọng Lý là cái tên mới xuất hiện trong làng nhạc vài năm nay và cũng đã giành được nhiều giải thưởng danh giá. Cô còn quá trẻ và cho rằng những giải thưởng của mình là một mối nguy hại. Lý quan niệm, đối với một người trẻ có hai thứ rất nguy hiểm là sự vinh danh và tiền bạc. Lý nói, mình không có nhiều tiền nhưng được vinh danh trong khi có rất nhiều người xứng đáng nhận giải thưởng khiến cho nhiệm vụ của Trọng Lý là phải tỉnh táo. “Đánh giá là quá trình, có thể sau một hai năm, khi không làm được điều gì thì sẽ bị chê. Nghệ sĩ vì vậy cần tỉnh táo và biết mình đang đứng ở đâu”.
- Vậy Lý có áp lực nào sau khi đoạt giải không?
- Thứ nhất mình cần có lịch làm việc thích hợp, lao động tích cực để xứng đáng với những tình cảm dành cho mình. Tôi không nghĩ là một người nhạc sĩ đoạt giải Cống hiến thì phải làm giỏi. Nhưng nếu đi ngược lại những sự ủng hộ thì sẽ rất buồn. Mỗi năm có một giải thưởng và hôm nay có được vinh danh thì ngày mai đã bị quên đi rất nhanh. Quan trọng là mình biết mình có gì và muốn gì. Sự trung thực với chính bản thân mình là cần thiết.
Lý không dám nhận mình là người hát hay. Đam mê của người hát là được đứng trên sân khấu và thể hiện năng lượng của mình nhưng với Lý thì việc hát chỉ là phương tiện để cô chia sẻ đến với người nghe những gì cô cảm, cô nghĩ. “Không hát được bài hát của người khác không phải là do Lý muốn định hình phong cách hát những ca khúc của mình. Điều quan trọng là Lý cảm thấy mình hát không hay, không chia sẻ và đồng cảm được với các ca khúc của người khác. Nếu hát không khéo sẽ làm hỏng ca khúc của người ta. Để hiểu được và hát hay các ca khúc của các nhạc sĩ cần phải có tố chất cần và đủ của một ca sĩ. Giọng tôi mỏng, không lên được quá cao, mạnh mẽ. Tôi chỉ thể hiện được một cách nhẹ nhàng. Sự mãnh liệt của mình thể hiện ở chỗ khác” – Trọng Lý chia sẻ.
- Giờ cũng đã có tiếng rồi, Lý sẽ phát triển sự nghiệp của mình một cách chuyên nghiệp bằng việc sáng tác theo đơn đặt hàng chứ?
- Công việc bề nổi mọi người thường thấy ở tôi là hát những ca khúc do chính mình sáng tác. Thực ra, tôi vẫn sáng tác theo đơn đặt hàng, làm nhạc phim. Tôi sợ thông báo nhiều mà mọi thứ không đi đến đâu thì hơi kỳ. Tôi cũng mới chỉ là người chập chững bước vào nghề nên phải làm chậm và chắc đã.
Hơn nữa, việc sáng tác theo đơn đặt hàng không thể hiện sự chuyên nghiệp. Trên thế giới có rất nhiều người giỏi và họ chỉ sáng tác những gì họ thích. Trong thị trường của mình, việc nhận dạng nghệ sỹ chưa phong phú. Giống như nhạc sĩ Võ Thiện Thanh nói nếu trong cơ cấu giải thưởng Cống hiến mà có giải nhạc sĩ trẻ tài năng hoặc nghệ sĩ xuất sắc trao cho tôi thì đúng hơn. Tôi cảm thấy cảm kích và có vẻ giải thưởng đó phù hợp với mình hơn.
Tôi cũng chưa phải là một nhạc sĩ, mới bắt đầu viết nhạc, nhận giải này sẽ làm cho nhiều anh chị có thâm niên, cống hiến nhiều buồn.
- Và rồi cũng phải tích cực để đẩy tên tuổi của mình lên nữa chứ?
- Danh tiếng và nội lực không phải lúc nào cũng đi đôi với nhau. Sự khuếch trương nếu không tỉnh táo và không biết trân trọng những sự tốt đẹp thì rất nguy. Trước khi nhận giải Cống hiến tôi đã có ý định đi học sáng tác ca khúc tại Canada rồi. Việc có giải thưởng không ảnh hưởng đến quyết định của tôi.
Năm nay, Lý sẽ tổ chức một tour nhạc xuyên việc tại 6 thành phố. Lý muốn đi phục vụ cho những người muốn nghe mình hát. Ở mỗi nơi Lý đặt chân, cô sẽ ở lại một tuần để phục vụ nhu cầu của công chúng nhiều hơn một đêm nghe cô hát. Lý không cho rằng show diễn của mình đặc biệt nhưng mỗi công chúng dù có tiền hay không có tiền đều có thể nghe cô gái này hát. Lý vẫn mong muốn chơi nhạc cùng với dân địa phương.
- Lý có quan tâm đến hình ảnh trang phục của mình?
- Đây là câu hỏi khiến tôi vô cùng đau khổ. Tôi từng được cho là sao xấu và còn bị bình luận là “Lý kiên quyết nói không với thời trang”. Đau đớn. Thực tế là như vậy đấy. Tôi nghĩ đã làm cái gì thì phải làm cho tới và có kinh phí hẳn hoi. Trước mắt tôi chưa có kinh phí cho thời trang. Hơn nữa, bản thân tôi thấy hình ảnh trước hết phải hiểu mình. Sau đó mới đến đẹp. Có khi tôi mặc bộ đầm đẹp lại chơi nhạc dở vì mặc đồ quá sức phải để ý sẽ bị phân tâm, chú ý đến chuyện quần áo. Lý đánh giá cao sự trang trọng trên sân khấu. Đẹp có khi bị làm khổ.
- Nghe nói Mai Khôi chuẩn bị ra một album là những sáng tác của Lý. Hai người đều là nhạc sĩ kiêm cả việc hát những ca khúc của mình. Khôi hát những ca khúc của Lý vì mối quan hệ tốt đẹp giữa hai người?
- Tôi vào Sài Gòn bốn năm trước và biết ơn Mai Khôi vì chị ấy đã dẫn tôi thi học nhạc và đóng tiền học cho tôi tháng đầu tiên. Khôi giới thiệu cho tôi nhiều mối quan hệ tốt. Dù có nhiều scandal nếu có đi chăng nữa thì đối với bạn bè, chị ấy vẫn là một người rất tốt. Việc Khôi hát những bài của tôi làm tôi rất vui và trân trọng. Bài đó đã thu âm từ năm 2010 nhưng tôi thấy không giống mình nên để qua một bên. Khôi bảo như thế thì bỏ phí, để Khôi hát cho. Chuyện Khôi hát thế nào thì cũng chưa biết và tôi không có quyền can thiệp. Đã hát là dành cho sự ưu ái cho mình và riêng điều này cũng đáng trân trọng rồi.
Sau này, quan điểm sống của tôi và Mai Khôi khác nhau, sáng tác cũng khác nhau nên ít khi Khôi và tôi đi chơi chung với nhau. Nhưng tôi nghĩ hai người vẫn dành thật nhiều tình cảm cho nhau. Tình cảm này cao hơn tình bạn.
Nhạc của Lý cũng đã có lúc nổi loạn. Sự nổi loạn của Lý có thể không hiện ra ngoài. Lý là một người mê đọc sách từ khi 15 tuổi. Sách nào Lý cũng đọc, đọc rồi quên và lại tiếp tục hành trình khám phá những cuốn sách khác.
Trọng Lý bảo đọc sách là cách cô nén nỗi đau xuống. Nỗi đau từ một ngày Lý nhận ra là bỗng nhiên đến một lúc nào đó, người ta quen và yêu một người lạ và không yêu cha mẹ mình nhiều như họ yêu mình. Một nghịch lý diễn ra trong cõi nhân duyên.
Lý theo đạo Phật. Cô kiếm tìm được những điều tuyệt vời của đạo từ bi này. Có lẽ vì thế, trong sáng tác của cô gái trẻ có nhân duyên, số phận và cả Thiền nữa. Điều này khiến nhiều người liên hệ âm nhạc của cô với Trịnh Công Sơn. Lý khẳng định về âm nhạc, cô khác Trịnh. Nhưng có lẽ, cô nên mừng vì điều này, bởi với sự sâu sắc của mình, âm nhạc của Lý sẽ ngày càng có nhiều sự đồng cảm!