Án oan Lệ Chi Viên với góc nhìn mới đầy nhân văn
Bước qua một giai đoạn sục sôi làm phim lịch sử mừng Đại lễ 1.000 năm Thăng Long - Hà Nội, nhiều phim đã bị trôi ra khỏi dòng chảy do thiếu kinh phí, làm sai sử hay vẫn làm hậu kỳ suốt nhiều năm. Chọn một khoảng lặng sau Đại lễ, “Thiên mệnh anh hùng” khá kín tiếng trước khi tung ra trailer và ra mắt khán giả vào đầu xuân Nhâm Thìn có lẽ bởi cần phải tránh hai việc, vị quy kết “sao chép” làm phim lịch sử kiểu Tàu hay dám làm sai lệch lịch sử về vụ án oan Lệ Chi Viên.
Khoan nói đến chuyện hư cấu lịch sử, ngay khi mới chỉ tung trailer, phim đã vấp phải luồng dư luận tẩy chay khá lớn vì bị cho là không khác mấy màn võ hiệp của phim kiếm hiệp Trung Quốc. Người xem đến rạp, cũng mang theo tâm lý nghi ngờ nhiều hơn là mong đợi. Nhưng dù 9 người 10 ý, khi bộ phim khép lại với ca khúc do Năm dòng kẻ thể hiện, thì tiếng chê cũng bị lép vế bởi những tiếng khen hoặc những cái gật đầu đầy hy vọng cho dòng phim hành động võ hiệp Việt.
Được xác định ngay từ đầu rằng đây sẽ là một phim hành động – võ hiệp lấy cảm hứng và bối cảnh là nước Việt trong giai đoạn loạn lạc của thời hậu Lê, Thiên mệnh anh hùng tự mình đã tìm cách tách ra khỏi những tranh cãi không cần thiết về lịch sử. Đối mặt với dư luận về việc thiếu tính “thuần Việt”, đạo diễn Victor Vũ trần tình “Đây không phải phim lịch sử, cũng không thuộc dòng dã sử. Phim là một phim hành động võ hiệp, có tính giải trí cao.
Thiên mệnh anh hùng lấy cảm hứng từ các nhân vật và một phần câu chuyện trong tiểu thuyết Bức huyết thư của nhà văn Bùi Anh Tấn. Trên nền bối cảnh thời Lê sơ, một câu chuyện đầy chất anh hùng – hiệp khách được dựng lên xung quanh vụ thảm án Lệ Chi Viên với những nhân vật hư cấu đan xen với những nhân vật lịch sử - một hình mẫu phổ biến của dòng tiểu thuyết võ hiệp. Trong câu chuyện võ hiệp Việt Nam này, một hậu duệ của Nguyễn Trãi là Nguyên Vũ còn sống sót sau án tru di tam tộc đã lên đường hành hiệp với mục đích tìm sự thật cho nỗi oan khiên và trả thù những kẻ đã hãm hại cả gia tộc mình.
Kết thúc của hành trình đi tìm sự thật và giải oan cho gia tộc, nhân vật chính của phim – Nguyên Vũ đã chấp nhận không đi đến cùng để giải nỗi oan mà lựa chọn lấy ân để báo oán.
Đẹp và đã
Đầu tư tới hơn 25 tỷ đồng cho một bộ phim dựa trên cốt truyện lịch sử với vô vàn khó khăn, thiếu thốn về bối cảnh, phục trang… hẳn đạo diễn Victor Vũ không phần nào hài lòng khi phim kết thúc lại được lòng của số đông báo giới. Ngay sau khi ra mắt, phim đã nhận được sự khen ngợi với những từ rất mát lỗ tai là phim bom tấn hành động Việt Nam, Thiên mệnh anh hùng gây “bão” trên trường quốc tế…
Các cảnh quay của phim vô cùng bắt mắt và làm mãn nhãn người xem. Vẫn là những cảnh đẹp ấy của một số địa điểm ngoại thành Hà Nội, Ninh Bình, Củ Chi (Tp.HCM), nhưng với sự hỗ trợ của những thiết bị quay phim tiên tiến nhất lần đầu tiên được sử dụng tại Việt Nam, các cảnh núi sông hùng vĩ, non xanh nước biếc được tái hiện đẹp lộng lẫy trên màn ảnh. Từ đại cảnh non nước đến những cảnh quay chi tiết ở ngôi chùa, hoàng cung hay làng Việt cổ… cũng được tái hiện hết sức thuần Việt với sự đầu tư công phu cho bối cảnh và phục trang.
Những món đòn của các nhân vật trong phim cũng được đạo diễn hình ảnh Johnny Trí Nguyễn kỳ công rèn luyện suốt vài tháng trước khi bấm máy. Từ học thật đến đánh thật, các diễn viên dù tuổi đời còn trẻ và còn khá mới mẻ trên màn ảnh rộng nhưng từ Midu, Huỳnh Đông, Kim Hiền, Khương Ngọc… đều trình diễn những màn võ thuật khá đẹp mắt. Đạo diễn Victor Vũ bật mí, cô gái liễu yếu đào tơ như Midu cũng là người thực hiện gần như toàn bộ cảnh hành động, đấm đá, bay nhảy dù phải chịu cảnh bầm dập cơ thể.
Đạo diễn Victor Vũ cũng đã mang đến một làn gió mới cho phim điện ảnh Việt với một dàn diễn viên trẻ. Huỳnh Đông ban đầu khiến người ta nghi ngờ vì cái tên lạ với gương mặt không có vẻ đẹp mỹ nam phim cổ trang như Ngọc Ngoan. Nhưng khuôn mặt góc cạnh, đôi mắt cương trực cùng với một lối diễn xuất rất vừa lòng người xem đã làm nên một yếu tố thành công nhất định cho phim. Vân Trang lại khiến khán giả sững sờ vì khả năng hóa thân của cô gái thế hệ 9X vào vai Tuyên Từ Thái hậu quyền uy, độc ác nhưng cũng đầy ắp sự sợ hãi trong nội tâm.
Hotgirl Midu thì diễn xuất vừa phải, để xem xong, có người chê vì sự yểu điệu thục nữ không hợp với vai đánh đấm, nhưng cũng không ít người lại khen ngợi vì Midu nữ tính vừa phải, sốc nổi và cũng yếu đuối vừa phải với nhân vật. Có thể, có người thấy sự thừa thãi của nhân vật này trong phim khi chưa tạo ra được câu chuyện tình yêu lãng mạn thật sự với nam chính, nhưng đạo diễn đã rất khôn khéo xây dựng nhân vật Hoa Xuân để tạo ra thế đối trọng, làm bật lên cái nhìn nhân sinh quan cùng với lối hành xử rất trượng phu, nhân văn của kẻ quân tử khi rơi vào cảnh báo thù cho gia tộc.
Mặc dù vẫn còn nhiều điểm khiên cưỡng, chưa thật sự thuyết phục khán giả, kết thúc có đôi phần ngỡ ngàng, không đi đến tận cùng của câu chuyện giải oan, cộng với nhiều chi tiết hư cấu, nhưng xem xong phim, hẳn có nhiều khán giả sẽ mày mò để tìm lại giai đoạn lịch sử và vụ án oan Lệ Chi Viên để tìm hiểu thêm về bức huyết thư – nhân tố chính làm nên những ai oán, hận thù và dẫn dắt các nhân vật trong phim.
Cho đến nay, bộ phim chưa đạt được con số doanh thu đủ bù đắp cho số tiền đầu tư (mới đạt doanh thu 20 tỷ đồng), nhưng Thiên mệnh anh hùng cũng đã khiến cho nhiều người bật lên niềm hy vọng vào một bước đột phá mới cho dòng phim cổ trang, kiếm hiệp Việt Nam sẽ nổi danh như phim kiếm hiệp Trung Hoa hay Hàn Quốc.