Hiện nay, chỉ khi nào bộ phim cần có diễn xuất của diễn viên nhí thì khi đó đạo diễn mới bắt tay lùng sục khắp mọi nơi, từ trường học đến các nhà văn hóa. Công cuộc tìm kiếm khá chật vật và cuối cùng phần lớn lại dừng ở việc tình cờ phát hiện.
Tìm khó… vụt tắt dễ
Việt Nam từng có nhiều diễn viên nhí tài năng, như: Phạm Gia Hân, giải Diễn viên trẻ triển vọng cho phim Cú và chim se sẻ, tại giải Cánh diều năm 2008, Hùng Thuận vai An trong phim Đất phương Nam của đạo diễn Vinh Sơn; Phan Thành Minh trong Bi, đừng sợ hay gần đây nhất là cô bé Phùng Hoa Hoài Linh trong Tâm hồn mẹ. Với lối diễn xuất trong sáng, hồn nhiên, nữ diễn viên nhí này đã chinh phục BGK LHP quốc tế Dubai hồi tháng 12/2011 và giành giải Nữ diễn viên chính xuất sắc. Hoài Linh bắt đầu đứng trước ống kính máy quay từ năm bốn tuổi với một vai trong phim Lòng mẹ của đạo diễn Nguyễn Hữu Phần. Tiếp đến là nhiều bộ phim truyền hình, trong đó nổi bật là Lều chõng và Lý Công Uẩn – Đường tới thành Thăng Long.
Để có được những diễn viên này, đạo diễn phải mất rất nhiều thời gian, công sức. Đạo diễn Vinh Sơn đã có lần chia sẻ công cuộc tìm ra “Thằng An” trong Đất phương Nam. Ông đã phải lùng sục khắp các nhà văn hóa, đội kịch thiếu nhi trong thành phố và các tỉnh lân cận mà vẫn chưa tìm được "thằng An" ưng ý. Cho đến một hôm, trợ lí của ông đèo về hai cậu bé và với con mắt của người làm nghề, ông chọn cậu bé có đôi mắt to, làn da đen vào vai chính. Cậu bé ấy chính là diễn viên Hùng Thuận, năm ấy mới 12 tuổi.
Hay như với bộ phim Tâm hồn mẹ, để tìm ra được diễn viên vào vai Thu, đạo diễn Phạm Nhuệ Giang phải mất đến nửa năm và nhiều lúc thấy nản. “Việc tìm diễn viên nhí cho phim diễn ra khá lâu, mất đến 6 tháng. Bởi công việc này cần sự tỷ mỉ, mỗi hôm tôi đến một trường hoặc cung văn hóa, có những lần nản lắm. Nên đôi khi tôi phải nghỉ vài ngày để lấy lại hứng thú cho công cuộc tìm kiếm” vị đạo diễn này chia sẻ.
Tìm mãi không ra, bỗng dưng đạo diễn Phạm Nhuệ Giang lại nghĩ ra cô bé Hoài Linh trong phim Lều chõng mà cách đây vài năm tình cờ gặp khi ghé thăm đoàn làm phim. “Hoài Linh là cô bé có ngoại hình đẹp, thon nhỏ, các nét hài hòa, rất châu Á. Quan trọng là phù hợp với nhân vật tôi đang cần tìm”, nữ đạo diễn nhận xét.
Ít ai có được may mắn như Hoài Linh là nhận nhiều vai diễn sau khi “lộ diện”. Phần lớn những diễn viên nhí, sau khi lóe sáng bỗng vụt tắt. Đơn cử như tài năng nhí Hùng Thuận trong phim Đất phương Nam. Sau vai diễn cậu bé An rất có hồn, Hùng Thuận gần như "im thin thít và lặn mất tăm".
Diễn như kịch
Theo đạo diễn Nguyễn Hữu Phần, cách tốt nhất để tìm những diễn viên nhí là đến các trường mẫu giáo, trường cấp 1, các trung tâm văn hóa chọn bé nào bạo dạn, dám diễn và đưa về huấn luyện. Khi đó, có hai cách để dạy diễn xuất, một là bé đó có thể diễn được hai là mình đánh lừa. “Ví như muốn nó khóc mình sẽ dọa chúng chẳng hạn. Nghĩa là phải dùng nhiều thủ thuật”, ông bật mí.
Đạo diễn Nhuệ Giang than thở: "Tìm diễn viên nhí rất chua, có bé mình thích thì không diễn được, có em diễn xuất rất tốt nhưng gương mặt không đủ ấn tượng thì phải từ chối. Tìm đã khó, đào tạo còn khó hơn, vì phần lớn các em đều học về diễn kịch. Ngay như với Hoài Linh, khi diễn có lúc Linh diễn được ngay nhưng có lúc mãi không diễn được. Với kịch mọi thứ đều giả vờ nhưng với phim phải thật". Đồng tình với đạo diễn Nhuệ Giang, đạo diễn Nguyễn Hữu Phần cũng cho rằng, các em nhỏ hiện phần lớn học theo các anh chị làm sân khấu. Trong khi đó kịch với phim có nhiều cái khác nhau. Chính vì thế, dù bất kỳ đạo diễn nào cũng muốn tìm những gương mặt diễn viên nhí mới cho phim của mình. Nhưng lại ngại huấn luyện vừa tốn thời gian vừa tốn tiền bạc. Vì thế, đạo diễn Hữu Phần cho rằng, cần sớm mở lớp đào tạo diễn viên điện ảnh, chứ không phải diễn kịch. Chỉ cần mở lớp đào tạo diễn viên nhí. Khi đã đào tạo rồi thì cần phải có nơi để các em có thể bộc lộ khả năng diễn xuất của mình.