Là vị lãnh tụ vĩ đại của dân tộc Việt Nam, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã trở thành hình tượng kinh điển, nguồn cảm hứng bất tận cho kho tàng văn hóa và nghệ thuật của đất nước. Cùng với thơ ca, sân khấu, hội họa và điêu khắc, hình tượng Bác Hồ cũng từng nhiều lần được tái hiện trên màn ảnh rộng, mang chân dung vị Cha già dân tộc đến gần hơn với những thế hệ người trẻ trong thời bình.
Làm phim về Chủ tịch Hồ Chí Minh, các nhà làm phim có thể thỏa sức truyền tải câu chuyện lịch sử với vô vàn chất liệu quý giá, song việc tìm kiếm diễn viên thể hiện vai diễn nặng ký này lại là điều khiến họ đau đầu. Đối với bậc vĩ nhân như vậy, người diễn viên không chỉ cần diễn xuất tốt, mà còn phải sở hữu ngoại hình, cốt cách phù hợp với Người. Xuất sắc vượt qua muôn vàn ứng viên thực lực, bốn cái tên Tiến Hợi, Trần Lực, Minh Đức và Minh Hải đã khiến các bị đạo diễn bị thuyết phục và giành lấy cơ hội hóa thân thành Hồ Chủ tịch trong những thước phim sống động.
NSƯT Tiến Hợi – “Hẹn gặp lại Sài Gòn”, “Hà Nội mùa đông 46”
Được biết đến lần đầu qua vai diễn Hồ Chủ tịch trong vở kịch nói “Đêm trắng”, NSƯT Tiến Hợi được đánh giá là có ngoại hình và tác phong giống hệt Bác Hồ. Điều này đã mang đến cho nam nghệ sĩ kỳ cựu cơ hội đảm nhận vai chính trong “Hẹn gặp lại Sài Gòn” – phim truyện nhựa đầu tiên xoay quanh cuộc đời của vị cha già dân tộc, thực hiện năm 1990.
Để hóa thân trọn vẹn vào vai diễn, Tiến Hợi không chỉ trau dồi kỹ năng diễn xuất, mà ông còn dành nhiều thời gian để nghiên cứu các tài liệu về Bác, cũng như nghe băng ghi âm các bài nói chuyện của Bác để học cách mô phỏng giọng nói của Người.
Sau “Hẹn gặp lại Sài Gòn”, Tiến Hợi một lần nữa tái hiện hình ảnh của Hồ Chủ tịch trong phim điện ảnh “Hà Nội mùa đông 46” do đạo diễn Đặng Nhật Minh dàn dựng. Hai bộ phim có hai bối cảnh khác nhau, khắc họa hình ảnh Chủ tịch Hồ Chí Minh trong những giai đoạn khác nhau, song bằng tấm lòng tôn kính, mến yêu đối với vị cha già dân tộc cùng tâm huyết dành cho vai diễn, Tiến Hợi đã chinh phục được mọi tầng lớp khán giả khi phim ra mắt.
Dáng người gầy guộc, đôi mắt cương trực và phong thái bình dị, NSƯT Tiến Hợi đã làm nên hình ảnh Hồ Chủ tịch cao quý, thiêng liêng mà cũng rất đỗi gần gũi và thân thương với con người Việt Nam.
Diễn viên Trần Lực – “Nguyễn Ái Quốc ở Hong Kong”
Đảm nhận vai diễn Nguyễn Ái Quốc trong phim điện ảnh kinh phí lớn “Nguyễn Ái Quốc ở Hong Kong”, Trần Lực từng nhận được hai luồng ý kiến trái chiều xung quanh biểu hiện của anh. Trong khi một bộ phân khán giả bày tỏ sự ủng hộ nồng nhiệt với sự hóa thân của diễn viên kiêm đạo diễn người Hà Nội, thì không ít người khác lại tỏ ra không bằng lòng với ngoại hình không liên quan tới Hồ Chủ tịch của anh.
Không sở hữu ngoại hình giống Bác Hồ như NSƯT Tiến Hợi, Trần Lực khéo léo che giấu khuyết đểm của mình bằng cách tận dụng lối diễn xuất có nghề và khả năng ngoại ngữ điêu luyện. Ngày phim công chiếu, dẫu cho “Nguyễn Ái Quốc ở Hong Kong” còn tồn tại nhiều “hạt sạn”, còn hứng chịu không ít “gạch đá” chê bai từ dư luận, song lối diễn điềm đạm, thâm trầm của nam diễn viên chính Trần Lực là điều mà người ta khó lòng phủ nhận.
Minh Đức - “Nhìn ra biển cả”
20 năm sau ngày “Hẹn gặp lại Sài Gòn” công chiếu, Hội Điện ảnh Việt Nam một lần nữa đưa hình ảnh Hồ Chủ tịch xuất hiện trên màn ảnh rộng. Tuy nhiên, khác với những dự án phim về Bác Hồ trước đây, “Nhìn ra biển cả” của đạo diễn Vũ Châu đem đến bức chân dung người thanh niên Nguyễn Tất Thành hoàn toàn khác lạ và gây không ít hụt hẫng đối với khán giả.
Khoan hãy nói đến diễn xuất của nam diễn viên Minh Đức, chỉ riêng gương mặt bầu bĩnh, khí chất có phần nhu mì, thiếu kiên định và đặc biệt là giọng thoại gốc bắc của anh đã khó lòng tạo nên hình ảnh Nguyễn Tất Thành chân thực và xúc động.
Mặc dù nội dung phim vẫn dựa trên những sự kiện có thật, song người ta hầu như không cảm nhận được cốt cách của Hồ Chủ tịch qua hình ảnh Nguyễn Minh Đức, ngoại trừ... tên của nhân vật!
Minh Hải – “Vượt qua bến Thượng Hải”
Là một gương mặt lạ hoắc của điện ảnh Việt Nam, diễn viên Minh Hải may mắn nhận được cơ hội hóa thân thành Chủ tịch Hồ Chí Minh trong phim “Vượt qua bến Thượng Hải” sản xuất năm 2011.
Dáng người gầy gò và gương mặt góc cạnh của anh được cho là phù hợp để trở thành Bác Hồ phiên bản mới trên màn bạc, song do diễn xuất còn nhiều hạn chế, Minh Hải chưa làm tròn vai của một diễn viên, chưa lột tả chính xác thần thái và những hoài bão của người thanh niên Nguyễn Ái Quốc như những gì khán giả mong đợi. Tuy là tuyến vai trụ cột của phim, nhưng Minh Hải dường như lại chìm nghỉm giữa dàn diễn viên thứ chính và phụ. Thậm chí, nữ chính Mỹ Duyên còn thu hút nhiều sự chú ý hơn anh.