12A và 4H được dàn dựng dưới bàn tay của đạo diễn Bùi Thạc Chuyên, ra mắt khán giả lần đầu trên chương trình Văn nghệ Chủ nhật của VTV3 năm 1995. Chuyện phim xoay quanh nhóm 4H: Hằng - Hạ - Hân - Hoa và những câu chuyện, biến cố tâm sinh lý của tuổi mới lớn. 12A và 4H với những cảm xúc sâu lắng, gần gũi với tuổi học trò đã trở thành bộ phim kinh điển, gắn liền với tuổi thơ của thế hệ cuối 7x, đầu 8x.
Nếu như siêu phẩm You’re Apple of my eyes có Thẩm Giai Di được biết bao chàng trai mơ ước, thì lớp trưởng Hằng của 12A và 4H cũng là một cô gái như vậy.
Hằng không đẹp sắc nước hương trời, nhưng có vẻ ngoài rất chan hòa, dễ mến: khuôn mặt bầu bĩnh, đôi mắt cười, lúm đồng tiền duyên. Không chỉ vậy, cô còn học giỏi, con nhà giàu, có tài thơ văn.
Cũng chính bởi tình yêu với thơ văn đó, mà giữa Hằng và thầy giáo Minh dạy văn ngày một thân thiết. Hằng thầm theo dõi các bài thơ đăng báo của thầy Minh, thầm ngưỡng mộ thầy. Còn thầy Minh cũng cảm mến cô học trò dễ thương, lanh lợi, lại cùng đồng điệu tâm hồn mộng mơ.
Những biến cố trong cuộc sống càng đưa đẩy hai thầy trò lại gần nhau hơn. Cuộc hôn nhân đổ vỡ của cha mẹ, cộng với áp lực của năm cuối cấp khiến Hằng hoang mang. Cô nhanh chóng tìm đến chỗ dựa là người thầy mà mình thầm thương nhớ.
Còn Minh, cuộc sống cơm, áo, gạo, tiền khiến vợ anh trở nên thực dụng hơn, làm cho gã thi sĩ lãng mạn như anh thấy ngột ngạt. Sự ngây thơ, hồn nhiên, trong trẻo của Hằng thu hút anh, khiến anh vướng vào lưới tình với cô học trò.
Minh thôi dạy học, chuyển về tòa soạn làm báo. Không bị ràng buộc bởi mối quan hệ thầy - trò, tình cảm giữa họ càng phát triển. Cách xưng hô giữa họ chuyển từ thầy - em sang anh - em đầy ngọt ngào.
Như một lẽ dĩ nhiên, chuyện tình của Hằng và thầy giáo cũ không thể có một kết thúc đẹp. Bởi giữa họ có quá nhiều rào cản, về cả pháp lý và đạo đức.
Minh đã có vợ, có con. Còn Hằng, cô còn cả một tương lai ở phía trước. Minh, một người còn nặng gánh gia đình không thể gánh thêm trách nhiệm chăm lo cho cô.
May thay, những người bạn tốt trong lớp 12A đã giúp Hằng tỉnh ngộ. Họ đến gặp Minh, nói chuyện để thầy giáo cũ tránh xa Hằng, đưa Hằng lên vùng non sơn hữu tình sống một thời gian, cho quên hết những chuyện buồn.
Chuyện tình sai trái giữa thầy và trò kết thúc không hề đẹp như lúc nó bắt đầu. Tình cảm giữa thầy Minh và Hằng chỉ có thể là những rung động nhất thời, chứ không thể biến thành mối tình bền lâu.
Khi xem phim, khán giả trách Minh, nhưng lại khá thương Hằng. Họ vẫn đồng cảm với cô dù Hằng có yêu thầy giáo, một người đã có gia đình, trở thành người thứ ba gây ảnh hưởng đến hạnh phúc gia đình người khác.
Không hiếm nữ sinh đã từng như Hằng, rung động trước người thầy điển trai, uyên bác, từng trải, và họ cũng từng đau khổ khi mối tình đó đi vào ngõ cụt. Nhiều người nhìn thấy chính mình trong câu chuyện của Hằng và thầy giáo Minh.
Có được hiệu ứng tốt như vậy, cũng là nhờ diễn xuất tuyệt vời của hai diễn viên Quốc Tuấn và Thu Hương.
Nổi danh là một “chàng khờ” của màn ảnh Việt, hình ảnh của Quốc Tuấn gắn liền với những vai diễn chân chất, dân dã, là người tử tế. Vai thầy giáo Minh trong 12A và 4H là một vai vừa lạ, vừa quen của Quốc Tuấn.
Anh vào vai một thầy giáo nghèo, xuất thân từ quê được vợ kéo lên thành phố, yêu thơ ca. Bề ngoài, Minh khá hiền lành, đĩnh đạc, nhưng những lúc cần phải đểu, Quốc Tuấn khiến cho khán giả ghét cay ghét đắng. Đầu phim, khán giả yêu mến thầy giáo Minh với nụ cười tươi, cách dạy hay, sự quan tâm đến học sinh bao nhiêu thì cuối phim, người ta ghét kẻ phụ bạc, lừa phỉnh thiếu nữ ngây thơ bấy nhiêu.
Quốc Tuấn diễn rất đạt vai Minh – một con người nhiều tri thức nhưng thiếu đạo đức. Miệng nói văn vẻ, trong tâm lại thiếu trách nhiệm với gia đình, công việc, neo vào sự lãng mạn, sến súa mà gây ra nhiều hành động sai trái.
Khuôn mặt trí thức, tử tế của Quốc Tuấn khi làm những hành động tán tỉnh học trò, ngồi viết văn thơ trong khi vợ cực khổ nhóm bếp lò, sợ sệt khi bị học sinh cũ đến “dạy” cho bài học càng khơi lên sự căm ghét nơi khán giả. Phải nói, thầy giáo Minh trong 12A và 4H là vai “trai đểu” rất đặc sắc, thú vị của Quốc Tuấn - người đàn ông chuyên vai tử tế của màn ảnh Việt.
Về phần Thu Hương, vai Hằng của cô là nhân vật nổi trội nhất, là trung tâm của mạch phim. Tất nhiên, không thể phủ nhận nguyên nhân từ phía ngoại hình xinh xắn, ấn tượng của cô. Nhưng, diễn xuất của Thu Hương cũng không chê vào đâu được.
Là một diễn viên tay ngang, lúc đóng phim đang ôn thi Đại học nên Thu Hương nắm bắt và diễn rất trọn cái “hồn” của một học sinh năm cuối. Hằng của Thu Hương hiện lên là một cô bé học giỏi, tốt bụng nhưng cũng rất quật cường, bướng bỉnh.
Lúc diễn cảnh lớp trưởng “xử” các bạn nghịch ngợm, đôi mắt Thu Hương ánh lên sự linh lợi, nụ cười đắc thắng rất thông minh, đáng yêu. Khi diễn cảnh say mê thầy giáo, đôi mắt trong suốt, môi mím chi e thẹn, thể hiện rõ tình cảm ngây ngô, khờ khạo của một nữ sinh. Lúc cuộc sống của nhân vật bế tắc, Thu Hương chọn thể hiện sự đau khổ của Hằng bằng ánh mắt thăm thẳm buồn, môi vẫn cười nhưng nụ cười đầy chua chát, châm biếm.
Chính đôi mắt, khuôn miệng, nụ cười biết nói của Thu Hương đã làm nên một Hằng đa dạng cảm xúc, tạo ấn tượng sâu sắc với khán giả.
Sau 12A và 4H, tên tuổi Quốc Tuấn ngày một đi lên, còn Thu Hương, khó mà kiếm được một thông tin gì về cô. Những câu chuyện xung quanh cô chỉ là lời đồn đại, thông tin chưa được xác thực. Chẳng hạn như: vừa đóng phim, vừa ôn thi đại học nên xích mích với bố, đã định cư ở Đức,…
Trong khi câu chuyện ngoài đời của 3H còn lại được nhiều khán giả thuộc nằm lòng, thì chẳng ai biết chút tin tức gì về Thu Hương, tựa như cô mãi mãi chỉ là lớp trưởng Hằng trong lòng khán giả.
Trái với Thu Hương, diễn viên Quốc Tuấn trở thành một cái tên gạo cội trong nhiều lứa diễn viên Việt Nam. Sau 12A và 4H, tên tuổi anh nổi như cồn với các bộ phim: Chiều tàn thu muộn, Người thổi tù và hàng tổng, Những người sống quanh tôi, Luật đời… Hình ảnh của anh gắn liền với các vai diễn chân chất, thật thà, có lúc hiền lành, có lúc lém lỉnh nhưng đều rất gần gũi với khán giả.
Cuộc đời và sự nghiệp của Quốc Tuấn đều chông gai. Anh kết hôn muộn năm 40 tuổi, có một con trai, đặt tên là cu Bôm. Không may, con anh mắc bệnh chứng APERT (bệnh xương cứng sớm cục bộ) và đường thở hẹp – một chứng bênh lạ, hiếm gặp.
Anh và gia đình bôn ba nhiều năm để chữa bệnh cho con. Thời gian đó, vì chuyện buồn riêng, Quốc Tuấn không thể tập trung diễn xuất, những vai diễn khó mà đặc sắc như trước, anh cũng vắng bóng dần trên màn ảnh nhỏ.
Ơn trời, nhờ sự giúp đỡ của nhiều người, cũng như sự kiên nhẫn và tình yêu thương của cha mẹ, cu Bôm dần khỏe mạnh. Bé đã có thể đi học, hòa nhập cùng các bạn.
Quốc Tuấn cũng trở lại với sự nghiệp sau một thời gian chững lại. Anh rời nhà hát Tuổi trẻ, sang làm việc tại Hãng phim truyện Việt Nam với mong muốn dấn thân sang nghề đạo diễn. Dự án đầu tay Vua cầu của anh từng được khán giả mong đợi, nhưng vì nhiều lý do mà bị hoãn lại. Thời điểm đó, nhiều người nghi ngờ khả năng đạo diễn của Quốc Tuấn, nhưng anh khẳng định chắc nịch sẽ cho ra mắt một tác phẩm ấn tượng.
Đến tận năm 2013, bộ phim mới được lên sóng VTV6, và đổi tên thành Trái tim kiêu hãnh. Bộ phim nhận được nhiều phản hồi tốt của khán giả, xóa tan những nghi ngờ về khả năng của Quốc Tuấn, đặt nền móng cho sự nghiệp đạo diễn của anh.