Bao Thanh Thiên tên thật là Bao Chửng, còn được biết đến với các tên gọi Bao Hắc Tử, Bao Học Sĩ, Bao Công... Ông là một vị quan thanh liêm sống dưới thời Hoàng đế Tống Nhân Tông. Bao Công chấp pháp nghiêm minh, không khiếp sợ quyền uy hay vị nể tư tình.
Cuộc đời chính trực, thanh bạch và tài năng phá án của Bao Thanh Thiên được tái hiện rất nhiều lần trên phim. Trong phim ảnh, Bao Thanh Thiên kết hợp cùng với hai trợ thủ thân thiết là Công Tôn Sách và Triển Chiêu tạo thành bộ ba phá án xuất sắc.
Mối quan hệ thật sự của bộ ba trong Bao Thanh Thiên - Triển Chiêu - Công Tôn Sách: Đời không như phim
Tuy nhiên, ít ai biết rằng bộ 3 phán án này ngoài đời thực lại có nhiều điểm khác biệt so với phim. Thân thế thực sự của Bao Thanh Thiên cũng như mối quan hệ giữa ông với Triển Chiêu và Công Tôn Sách khá khác so với những gì khán giả tưởng tượng.
Thân thế thực sự của Bao Công
Trên phim ảnh và tiểu thuyết, Bao Công có nước da đen và vầng trăng khuyết trên trán. Thế nhưng trong các tài liệu lịch sử, ông là một vị quan với ngoại hình bình thường, không có mặt đen hay sẹo hình trăng.
Trong phim ảnh, Bao Công được khắc họa là một vị quan với gương mặt đen và có sẹo hình trăng trên trán
Ngoài đời, Bao Công có ngoại hình bình thường, không có mặt đen hay sẹo hình trăng trên trán.
Sở dĩ Bao Công có tạo hình mặt đen là do ảnh hưởng từ Kinh Kịch. Trong Kinh Kịch, mặt trắng là đại diện cho tiểu nhân, kẻ gian, mặt đỏ là đại diện cho nghĩa khí, trung nghĩa, mặt đen đại diện cho sự liêm khiết, quân tử. Vì vậy, Bao Công được tô mặt đen nhằm khắc họa sự liêm khiết, chính trực của nhân vật.
Trong series phim Bao Thanh Thiên, Bao Công vì sinh ra có mặt đen nên bị cha mẹ bỏ mặc và được chị dâu nuôi dưỡng. Ông cũng không hề có vợ con. Điều này hoàn toàn trái ngược với thực tế. Theo sách sử, Bao Công sống với cha mẹ. Ông có một vợ, một thiếp và hai người con trai.
Theo các nhà sử học, Bao Công chỉ làm quan phủ doãn phủ Khai Phong trong vòng một năm. Thời gian còn lại, ông được thăng chức Thừa tướng, Ngự sử đài. Chức vụ cao nhất mà Bao Công đảm nhận ở cuối đời là Khu mật Phó sứ, tương đương với chức Phó tể tướng.
Triển Chiêu và Công Tôn Sách chỉ là nhân vật hư cấu?
Trong phim ảnh, Triển Chiêu được biết đến với danh hiệu Ngự tiền tứ phẩm đới đao hộ vệ. Nhân vật này có khinh công và kiếm pháp cao cường bậc nhất trong giang hồ.
Triển Chiêu cũng sở hữu ngoại hình tuấn lãng và là người nghĩa hiệp. Ông là trợ thủ đắc lực và thân tín của Bao Thanh Thiên. Triển Chiêu sát cánh bảo vệ cho Bao Thanh Thiên, từng cứu mạng vị quan này không ít lần. Ông cũng giúp đỡ Bao Công rất nhiều trong quá trình phá án.
Triển Chiêu điển trai, giỏi võ và nghĩa hiệp trên phim
Thực ra, có rất ít ghi chép về Triển Chiêu trong sử sách. Thân thế thực sự của Triển đại hiệp cũng rất mơ hồ. Có truyền thuyết cho rằng Triển Chiêu xuất thân giang hồ nhưng sau đó quyết định đi theo giúp sức cho Bao Thanh Thiên.
Triển Chiêu được hình tượng hóa theo hình mẫu anh hùng trong truyền thuyết
Một số tài liệu lại cho rằng, quả thật có Ngự tiền thị vệ Triển Chiêu đi theo giúp sức cho Bao Thanh Thiên trong lịch sử. Thế nhưng, nhân vật này đã được phim ảnh hình hượng hóa và phóng đại theo hình mẫu anh hùng trong truyền thuyết.
Công Tôn Sách là thư sinh nho nhã, học rộng, biết nhiều
Ngoài Triển Chiêu, Công Tôn Sách cũng là cộng sự thân tín của Bao Thanh Thiên trên phim ảnh. Ông là thư sinh nho nhã, học rộng, biết nhiều. Không chỉ giỏi văn thơ, ông còn rất am tường y thuật. Y thuật của Công Tôn Sách còn cao minh hơn ngự y của triều đình.
Các chuyên gia sử học cho rằng Công Tôn Sách là nhân vật hư cấu chứ không có thật trong lịch sử
Tuy nhiên, khi tra cứu các tài liệu lịch sử, người ta không hề tìm thấy thông tin về Công Tôn Sách. Các nhà sử học cho rằng, đây chỉ là nhân vật hư cấu, được thêm thắt vào các tiểu thuyết và phim ảnh để làm tăng tính hấp dẫn cho các câu chuyện về cuộc đời Bao Thanh Thiên.
Vì Công Tôn Sách hư cấu nên bộ phim "Bao Thanh Thiên 2016" đã mạnh dạn biến nhân vật này thành nữ giới
Cũng bởi Công Tôn Sách không có thật trong lịch sử nên dự án "Bao Thanh Thiên 2016" đã mạnh dạn chỉnh sửa hình tượng nhân vật này. Theo đó, Công Tôn Sách trong bộ phim này trở thành con gái và có tên là Công Tôn Tú.