Cây cói (còn được gọi là cây lác) là một loại thân cỏ, thân cây có hình tam giác, được gieo trồng và nhân giống vô tính. Những cánh đồng cói thích hợp ở vùng đất ẩm ướt, đất phù sa ven biển, ven sông với nước lợ. Ở Việt Nam, cói mọc và được trồng nhiều ở các tỉnh phía Bắc từ Quảng Ninh đến Thanh Hóa và dọc theo ven biển của các tỉnh Nam Trung Bộ.
Trong đó, cói có hai mùa vụ chính: vụ chiêm (khoảng tháng 3 - 4) và vụ mùa (trong tháng 7 - 8). Ngoài ra, cói bãi được trồng trong tháng 5 - 6 khi bắt đầu có nước lũ, độ mặn đã giảm đi.
Tùy vào từng vùng miền và các yếu tố thời tiết, khí hậu, thổ nhưỡng, nguồn nước khác nhau nên đồng cói sẽ mang những điểm đặc trưng riêng của địa phương đó.
Khi có dịp du lịch Bình Định, bạn sẽ được chiêm ngưỡng những cánh đồng cói đẹp nao lòng. Ngày nay, trong những tour du lịch Bình Định, những cánh đồng cói vẫn được lồng vào địa điểm tham quan để du khách có những trải nghiệm thú vị và học hỏi được nhiều bài học ý nghĩa từ câu chuyện đồng cói.
Vào mùa, cọng cói Bình Định căng xanh, chứa đựng sức sống mới. Cứ mỗi cơn gió thổi qua, những cây cói lại khẽ chuyển mình cuốn theo chiều gió lớp lớp hàng hàng nối tiếp nhau. Nhìn những cánh đồng cói lúc ấy, ta tưởng chừng như lạc vào một thế giới ngút ngàn, mênh mông chỉ có cói, đất trời và ta. Hẳn bạn sẽ ngất ngây trước vẻ đẹp diệu kỳ của thiên nhiên cây cỏ lúc ấy, say cùng màu xanh ngắt không thể lẫn vào đâu được.
Đến với những cánh đồng cói trong tour du lịch Bình Định, chúng ta sẽ có những cảm xúc rất riêng, bắt đầu mỗi câu chuyện riêng của từng người. Cánh đồng cói luôn gợi niềm cảm hứng vô tận cho những ai yêu mến đồng cói nói riêng và thiên nhiên đất Việt nói chung.
Tuy đất nước ngày càng đổi mới và hiện đại, nhưng ở những thôn quê đất Việt vẫn luôn hiện diện những người nông dân chân lấm tay bùn vất vả bên những cánh đồng. Đó là những hình ảnh đẹp vá đáng trân trọng về sự cần cù lao động của người dân Việt Nam.
Bên cạnh đó, những ai từng sống cạnh bên đồng cói hẳn đều có một tuổi thơ làng quê êm đềm, thanh bình biết bao. Những đứa trẻ sẽ được cùng người nông dân thu hoạch cói, dệt chiếu và chơi đuổi bắt nhau vào mùa hè quanh đồng cói. Cói đã từng hiện diện sâu trong cuộc sống thường nhật, trong tiềm thức mỗi đứa trẻ thôn quê Bình Định.
Trong hành trình tìm về những cánh đồng cói đẹp nao lòng dịp hè, chúng ta lại xao xuyến với hình ảnh những người nông dân vất vả gắn bó với nghề cói truyền thống. Đến mùa thu hoạch, các cô các chú lại tất bật ra đồng cói từ sớm tinh mơ và mãi đến chiều tối khi trời đã lặn thì họ mới về nhà. Người ta thường dùng một loại liềm được thiết kế riêng để cắt cói, chỉ với một nhát liềm ngọt lịm lướt qua, những cây cói đã nằm lớp lớp chồng lên nhau.
Sau đó, họ cột cói thành từng bó, mỗi đòn gánh xiên qua 2 bó cói và gánh ra bờ sông. Nơi đây, mọi người sẽ cùng gộp bó cói thành từng bè lớn và kéo dọc qua sông. Thời điểm này, chúng ta sẽ tạm chia tay sắc xanh ngắt ấy và được thay bởi màu xanh lẫn vàng, đôi khi có những cọng cói ngả màu vàng ươm như lúa chín. Kế đến, từng bó cói được chuyển đến nhiều làng nghề để những người thợ dệt nên những sản phẩm thông dụng từ cói phục vụ cuộc sống.
Để dệt cói thành chiếu, chúng ta phải trải qua nhiều giai đoạn: từ trồng cói, gặt cói mùa thu hoạch, nhuộm cói, phơi cói và dệt thành chiếu. Thế nên, để có được những mảnh chiếu dệt thủ công trên thị trường, đó là cả một quá trình lao động vất vả nhưng lại mang đầy tính nghệ thuật. Cói chủ yếu được dùng để dệt chiếu cói, sản xuất các mặt hàng thủ công mỹ nghệ: túi, dép, làn, khay, mũ cói,... và 1 số sản phẩm khác.
Không chỉ riêng đồng cói ở Bình Định, những đồng cói Nga Sơn (Thanh Hóa), Ninh Bình, Đồng Tháp, Kiên Giang,..cũng có nhiều đồng cói đẹp say đắm, thu hút bao nhiếp ảnh đến chụp lại những bộ ảnh thiên nhiên sống động và tràn đầy xúc cảm.
Mảnh đất Tam Quan (Bình Định) từ lâu đã nức tiếng với đặc sản giống dừa Tam Quan ngọt lịm không kém xứ dừa Bến Tre, nhưng vào những mùa cói, du khách còn có thể được chiêm ngưỡng vẻ đẹp đồng cói bát ngát tuyệt diệu của thiên nhiên. Khi mùa hè đến, bạn cũng có thể tự mình trải nghiệm khám phá, bắt đầu hành trình “phượt” qua những cánh đồng cói ở thôn quê êm đềm và yên bình này.