Rất dễ dàng chúng ta đều có thể sở hữu cho mình từ những cuốn sách tới những tài liệu về phương pháp dạy con tuổi teen hiện đại đã được áp dụng thành công trên thế giới. Tuy nhiên, nỗi lo lắng về vấn đề này dường như chưa bao giờ giảm sút trong suy nghĩ, tâm tư của mỗi bậc làm cha, làm mẹ Việt Nam.
Vậy đâu là nguyên nhân, đâu là gốc rễ? Mr Why – Phạm Ngọc Anh – Chủ tịch của VietFuture đã có một số chia sẻ rất giá trị xoay quanh vấn đề này bên lề khóa học “Cha mẹ toàn năng” dành cho cha mẹ có con tuổi teen do anh trực tiếp thực hiện.
Phạm Ngọc Anh - Chủ tịch VietFuture
Tuổi teen có thực sự là giai đoạn “Nổi loạn” của con trẻ?
Khi con trẻ bước vào giai đoạn tuổi teen cũng là lúc về cơ thể, tâm sinh lý có những thay đổi lớn mang tính bước ngoặt. Những nghiên cứu khoa học nghiêm túc cho thấy vào giai đoạn này, phần lớn con trẻ sẽ có những suy nghĩ và hành động rất khác biệt so với trước. Về thể chất, bước vào giai đoạn này, cơ thể của các con có sự phát triển mạnh mẽ. Điều này có thể dẫn đến việc các con lúng túng, vụng về, lóng ngóng. Bên cạnh đó, hệ thần kinh và tâm lý của teen cũng tiến triển khác biệt. Trong đó, quá trình hưng phấn chiếm ưu thế rõ rệt, các con dễ dàng không làm chủ được cảm xúc của mình, không kiềm chế được những xúc động mạnh, dễ bị kích động, dễ bực tức, cáu gắt, mất bình tình, dễ làm liều.
Một số thống kê rất có thể sẽ khiến người lớn chúng ta thật sự mất bình tĩnh về lứa tuổi này. Trong 6 năm gần đây, toàn quốc có hơn 95.000 vị thành niên phạm tội, giật mình hơn nữa là những vụ án chấn động dư luận nhiều năm do chính vị thành niên gây ra. Bên cạnh đó, chúng ta hiện nay còn có tỷ lệ mang thai ngoài ý muốn trong lứa tuổi teen thuộc hàng cao nhất khu vực và thế giới. Tâm lý muốn được khẳng định, thể hiện mình cộng thêm tò mò khám phá nếu không được định hướng , theo dõi nhất quán rất có thể sẽ dẫn các bạn trẻ đến những hành động dại dột và đem lại hậu quả không nhỏ. Vì vậy, rõ ràng chúng ta đang đối diện với một bài toán khó khi con trẻ bước vào giai đoạn tuổi teen mộng mơ, đẹp đẽ nhưng cũng đầy cám dỗ. Anh cũng vô cùng tâm đắc câu chia sẻ: “Con cái – chính là sản phẩm không thể bảo hành khi bị lỗi”.
Ngạn ngữ Nga có câu: Hãy yêu thương con cái bằng trái tim, nhưng hãy dạy dỗ chúng bằng bàn tay. Rất tâm đắc với ngạn ngữ trên, nhưng anh Phạm Ngọc Anh cho biết, dạy con đang ở độ tuổi teen như vậy vẫn chưa đủ. Chúng ta cần bàn tay và thêm cả khối óc, bố mẹ có con tuổi teen phải luôn được trang bị cho mình những hiểu biết thật sự đầy đủ để có cách ứng xử linh hoạt và đúng đắn đối với con trẻ. Nếu như con cái của chúng ta được ví von như một sản phẩm được kết tinh và nuôi dưỡng, hoàn thiện từ tận sâu thẳm trái tim và tình yêu thương vô bờ bến của cha mẹ thì ngay lúc này đây, khi con bước vào giai đoạn tuổi teen là lúc mỗi chúng ta không được phép phạm sai lầm “Sản phẩm quý giá này của chúng ta không thể bảo hành khi bị lỗi”. Một số phương pháp cơ bản sau đây có thể trang bị thêm cho các bậc cha mẹ có con tuổi teen những kỹ năng tốt hơn trong việc dạy dỗ con trẻ.
- Ngừng áp đặt và hạn chế tối đa cấm đoán. Nên đưa cho con những sự lựa chọn và thật thông thái nếu cha mẹ đưa được ra cho con hậu quả, hiệu quả của từng lựa chọn một cách khách quan nhất.
- Không tra hỏi, không tò mò về con với bất cứ lý do gì, hãy ghi nhớ một nguyên tắc “ kể cho con nghe bí mật của mình trước và sẽ thật thú vị nếu con kể lại cho bố, mẹ nghe những bí mật của con”.
- Không nói xấu bạn thân của con (đặc biệt là bạn khác giới mà có thể là con đang thích). Chúng ta sẽ nhận lại sự khó chịu, im lặng và giấu diếm từ chính con mình.
Khóa học “Cha mẹ toàn năng” dành cho cha mẹ có con tuổi teen
Trở thành người bạn lớn tâm lý, đồng hành cùng các con tuổi teen
Rất thực tế khi nói rằng: dạy dỗ các con tuổi Teen thật sự là một nghệ thuật. Quá trình này đòi hỏi một sự hiểu biết, tâm lý và đặc biệt là kiên nhẫn của những bậc làm cha, làm mẹ. Tuổi teen bên cạnh việc mang theo mình những thay đổi mạnh mẽ về tâm sinh lý còn là giai đoạn bản lề cực kỳ quan trọng để hoàn thiện nhân cách của mỗi con người. Bàn đến đây, Mr Why – Phạm Ngọc Anh chia sẻ: Là một người cha của hai cậu con trai và một cô con gái, đã và đang nuôi dạy con tuổi teen, tôi dựa trên những nghiên cứu chuyên sâu liên tục trong suốt 15 năm kết hợp với trải nghiệm thực tế, tôi thấu hiểu ý nghĩa và tầm quan trọng khi con cái bước vào giai đoạn tuổi Teen. Đối với tôi, không bao giờ là quá sớm và cũng chẳng bao giờ là quá muộn khi trang cấp cho mình những kỹ năng để dạy con tuổi teen thực sự hiệu quả. Tôi luôn mong muốn mỗi chúng ta sẽ trở thành người bạn lớn tâm lý, đồng hành cùng các con tuổi Teen. Vì có như vậy, con cái chúng ta sẽ có nhiều điều kiện hơn để phát triển toàn diện cả về sức khỏe lẫn nhân cách, khôn lớn và trưởng thành.