Tại hội thảo Trách nhiệm của báo chí trong việc bảo vệ bí mật đời tư công dân, do Trung tâm Nghiên cứu truyền thông phát triển (RED) - Liên hiệp Hội Khoa học Kỹ thuật Việt Nam, tổ chức ngày 1/11, tại Hà Nội, BTV - MC Đan Lê đã được mời tới làm một trong những diễn giả.
MC xinh đẹp của bản tin Dự báo thời tiết năm nào đã có tham luận ấn tượng với tư cách một nạn nhân từng bị báo chí xâm hại đời tư. Cô có đôi lúc hơi nghẹn giọng khi kể về quãng thời gian 3 tháng khủng hoảng tinh thần đi gõ cửa các cơ quan pháp luật để khởi kiện một tờ báo đưa thông tin sai lệch khiến dư luận cho rằng chị góp mặt trong một clip sex.
Ngay từ đầu, Đan Lê đã chia sẻ rất thẳng thắn: "Thông thường, người ta sẽ hiểu xâm hại đời tư có nghĩa là một sự việc mang tính chất riêng tự bị phanh phui, bị bới móc, bị công khai trên báo chí. Nhưng với vụ việc cụ thể của tôi, việc xâm hại thể hiện ở chỗ: bỗng dưng tên mình bị kéo vào một chuyện không hay ho, hình ảnh của mình bị ghép vào hình ảnh trong một bộ phim đồi trụy, câu trả lời của mình bị xuyên tạc để phục vụ mục đích của phóng viên, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống, công việc, danh dự, nhân phẩm của mình. Tôi tham dự Hội thảo này với một phần mục đích cá nhân, như một liệu pháp tâm lý cho mình và mong muốn lớn hơn là được chia sẻ phần nào những kinh nghiệm của mình khi bị báo chí xâm hại đời tư cho những ai quan tâm". Tờ giấy khai tử nghề nghiệp Còn nhớ vào đầu năm 2008, các phương tiện truyền thông rúng động vì trên nhiều trang web, blog đen xuất hiện một vài đoạn phim đồi truỵ, được lén lút phát tán, truyền tay nhau, kèm theo đó là thông tin cô gái trong đoạn phim đó chính là Đan Lê, MC của bản tin dự báo thời tiết trên Đài truyền hình quốc gia. Với một phóng viên, biên tập viên, dẫn chương trình truyền hình thì scandal liên quan tới sex được coi như một tờ giấy khai tử trong nghề nghiệp. Và dù khá nhiều lần phải né tránh do hoàn cảnh chưa thể công bố. Nhưng lần này, Đan Lê đã thẳng thắn cho biết cô chính thức rời VTV với công việc đang ở thời điểm nhiều cơ hội vì sự việc này. Đan Lê cho biết cô đã mất 3 tháng nghỉ không lương để tập trung theo đuổi vụ kiện đòi lại công bằng cho mình và đặc biệt khủng hoảng tinh thần, bức xúc và tủi hổ vì bị báo chí lôi kéo vào một vụ scandal vô cùng ầm ĩ gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới uy tín, danh dự của cô. Mãi về sau này, kể cả sau khi tờ báo đã đăng tin sai sự thật về cô đã phải đăng tin cải chính, xin lỗi thì cô vẫn luôn bị ám ảnh bởi những lời xầm xì, dè bỉu, thậm chí công khai coi thường và coi đó như một vết nhơ không phải do chị tạo ra mà không tài nào gột sạch hết được.
Ba tháng khủng hoảng tinh thần đi đòi sự công bằng
Sau một tháng bài báo đầu tiên được đăng, Đan Lê chính thức khởi đơn kiện. Và trong suốt một tháng đó gần như là những đêm cô thức trắng, mò mẫm trên khắp các trang mạng tìm, chụp, quay, lưu lại chứng cứ. Đọc, tìm hiểu về luật, viết đi, viết lại, soi xét từng từ, từng chữ trong các loại đơn từ gửi đi khắp nơi. Đan Lê cho biết cô đã trải qua một cuộc tra tấn thực sự về tinh thần trong suốt 3 tháng ròng phải đọc hàng nghìn, hàng nghìn những bình luận, đàm tiếu, phán xét, chụp mũ độc ác, thậm chí bẩn thỉu và vô văn hóa về mình để tìm thêm bằng chứng và sức thuyết phục khiến Tòa án tiếp nhận đơn kiện. Một việc mà có lẽ ít ai biết là Đan Lê đã từng gõ cửa 2 văn phòng luật sư khá nổi tiếng tại Hà Nội nhưng đều bị từ chối, với lý do: cá nhân kiện cơ quan báo chí như “trứng chọi đá”, nhất là trong một vụ việc về quyền nhân thân, với khung pháp lý và các ranh giới rất mong manh và khó xác định. Họ sợ vụ kiện kéo dài và phức tạp, sợ bị báo chí với quyền lực thứ 4. Phải đến văn phòng Luật thứ ba của chị Phan Thị Hương Thủy, Đan Lê mới nhận được luật sư này giúp đỡ để theo đuổi vụ kiện. Bằng những kỹ năng có được trong nghề báo Đan Lê đã thu thập được những chứng cứ thuyết phục để tòa án tiếp nhận đơn kiện của cô như: bản sao, bản gốc clip, các bài báo viết sai sự thật về cô, và clip phía tờ báo bị khởi kiện đến xin lỗi cô bằng máy quay cá nhân (đây là tài liệu tham khảo khá quan trọng vì bản ghi âm không có giá trị pháp lý trước tòa)… Sau hơn 2 tháng kể từ ngày đơn kiện của Đan Lê được thụ lý, cuối cùng vụ việc kết thúc khi tờ báo đăng tin sai lệch về nữ MC xinh đẹp phải chính thức công khai đăng bài cải chính, xin lỗi trên báo và bồi thường thiệt hại về vật chất cho cô theo quy định của pháp luật. Gần 3 tháng cho một cuộc kiện tụng ồn ào, tập trung 200% tâm trí, sức lực và sự quyết liệt, Đan Lê đòi lại được danh dự nhưng điều đáng buồn là nếu như số lượng tờ báo ăn theo tin vịt cô lộ clip sex lúc đầu lên tới hàng chục, hàng trăm thì số tờ báo đăng tin cải chính chỉ đếm trên đầu ngón tay nếu không nói là chỉ duy nhất có tờ báo buộc phải đăng tin cải chính, xin lỗi. Đan Lê không khỏi nghẹn ngào, xót xa cho chính nghề nghiệp của mình, báo chí với quyền lực tối thượng, quyền lực đưa đến sự thật mà lại làm sai sự thật thì có thể thay đổi cuộc đời, thậm chí hủy diệt một con người. Có lẽ những lời chia sẻ không giấu được cảm xúc về cuộc hành trình đi đòi lại danh dự và nhân phẩm của Đan Lê đã khiến không ít người cầm bút thấy trách nhiệm sau mỗi con chữ mình viết ra, và cả những người vẫn sử dụng những scandal clip sex, ảnh nóng như một đòn bẩy cho sự nổi tiếng phải suy nghĩ lại, liệu họ có đang đặt nhẹ phẩm giá của mình khi muốn nhanh chóng được nhiều người biết đến?