22 tuổi nặng 12kg
Cô gái đó là Đỗ Thị Dung, con anh Đỗ Văn Lai và chị Trần Thị Nguyễn ở đội 5 xã Hùng Sơn (Đại Từ, Thái Nguyên). Dung là con thứ của vợ chồng anh chị Lai - Nguyễn ở xóm đạo Đồng Cả này.
Quả thật, nói như lời ông Chủ tịch Mặt trận xã Hùng Sơn, thì Dung đã "nổi tiếng" khắp xã Hùng Sơn và cả huyện Đại Từ vì luôn "khiến người lạ hiểu nhầm". Ngay cả Chủ tịch UBND xã Hùng Sơn, ông Đỗ Đăng Khoa cũng từng nhầm cô gái này là một em bé 3 tuổi.
Ông Khoa bảo: "Hôm đó, tôi đi cơ sở để xem thực tế các hộ nghèo ra sao thì thấy cô bé Dung đang ngồi bên cửa. Tưởng đó là em bé 3 tuổi nhưng khi hỏi ra mới biết đã 22 tuổi rồi".
Chị Nguyễn - mẹ của Dung cho hay: "Từ khi mới biết đi, Dung đã có thói quen ngồi bên cửa nhà hoặc ra cổng ngồi xem mọi người qua lại, mặc cho thời tiết nắng mưa. Mọi người nói thế nào, Dung cũng mặc kệ không nghe, khi nào ngồi chán thì bò vào ngủ".
Các bạn cùng lứa với Dung sinh năm 1990 phần nhiều đã đi lấy chồng, có bạn đã có một, hai mặt con. Còn Dung vẫn như một em bé lên 3, cao tròn 70cm và chỉ nặng 12kg. Nói là "chỉ như em bé lên 3" nhưng nếu nhìn kỹ, người ngoài sẽ phát hiện sự già nua trên khuôn mặt cô gái.
Chị Nguyễn còn cho biết thêm, thỉnh thoảng lại có những đoàn khách lạ là các chuyên gia, các nhà khoa học cả trong và ngoài nước đến gia đình để tìm hiểu, nghiên cứu. Có đoàn y tế còn xét nghiệm máu, chụp X-quang và làm đủ thứ để tìm hiểu về Dung.
"Hình dáng con bé đã vậy rồi mà trí tuệ lại cũng thiểu năng chú ạ. Đến bây giờ, mà Dung mới bập bẹ như tập nói, cả ngày chỉ ngồi một chỗ, cho gì ăn nấy nhưng Dung cũng biết xấu hổ khi ai đó hỏi thăm", chị Nguyễn cho hay.
Khi chúng tôi giơ máy ảnh lên chụp, Dung đã che mặt cười tỏ ra xấu hổ. Chị Nguyễn phải ra dỗ dành, nịnh nọt mãi Dung mới chấp nhận. Khi chúng tôi hỏi Dung một vài điều, cô gái chỉ biết cười và quay mặt đi.
Gia cảnh khốn khó
Ở Hùng Sơn này ai cũng biết gia đình anh Lai chị Nguyễn thuộc diện nghèo nhất nhì xã. Đã vậy, gia đình lại đông con, ruộng vườn ít nên chị Nguyễn phải ngày ngày kiếm mớ tôm mớ tép đem ra chợ bán. Chồng chị, anh Lai làm thợ xây cần mẫn suốt ngày này qua tháng khác cũng chẳng đủ để nuôi con.
"Nuôi một đứa con khuyết tật vất vả gấp 5 gấp 10 lần những đứa trẻ bình thường chú ạ. Chúng hay đau ốm, bệnh tật dẫn đến đủ thứ khác kéo theo", anh Lai tâm sự.
Anh Lai cho biết, anh chị cưới nhau năm 1986 và được tất thảy 5 người con. Dung là con thứ 2, khi sinh ra Dung nặng 2,5kg. Được 6 tháng thì Dung ốm nặng, lúc đó tỉnh Thái Nguyên đang có đợt tiêm phòng lao và chỉ mấy tháng sau khi tiêm mũi thuốc chống lao ấy vào, người Dung bỗng nổi rất nhiều hạch.
Nhà nghèo không có tiền lại mù tịt về kiến thức y tế nên vợ chồng anh chị Lai đành phó mặc cho số phận. Từ đó, Dung ăn bao nhiêu cơm cũng không lớn, uống bao nhiêu thuốc cũng không khỏi bệnh.
Năm 2005, chính quyền xã Hùng Sơn có làm hồ sơ cho Dung đi Bệnh viện Chỉnh hình ở Thái Nguyên để khám. Các bác sĩ kết luận Dung bị não úng thủy nên dẫn đến hậu quả chậm lớn và thiểu năng trí tuệ như hiện nay.
Xét hoàn cảnh của gia đình anh chị Lai - Nguyễn, chính quyền xã Hùng Sơn đã công nhận là hộ nghèo, nhưng theo lời chị Nguyễn, gia đình chỉ được hưởng chế độ hộ nghèo 2 năm và bây giờ phải "nhường" chế độ ấy cho các hộ khác.
Chị Nguyễn cho hay, hộ nghèo được vay 20 triệu đồng để làm ăn thoát nghèo. Gia đình chị cũng được vay số tiền ấy để đầu tư nuôi lợn. Tuy nhiên, lợn nuôi cho đến lúc sắp được bán thì con lăn ra ốm, con lăn ra chết. Gọi người vào bán tống bán tháo cũng chỉ gỡ gạc được ít vốn. Nợ vẫn hoàn nợ, đã nghèo càng nghèo thêm.
"Đứa út còi nhất trường"
Khi chúng tôi đang ngồi nói chuyện với chị Nguyễn trong căn nhà cấp bốn thấp lè tè thì đứa con út của chị đi chơi về. Thoạt nhìn, chúng tôi tưởng mới lên 3, nhưng chị Nguyễn bảo nó đã 7 tuổi.
Đó là cháu Đỗ Văn Thiệp đang học lớp 2 Trường Tiểu học Hùng Sơn. Thiệp đã 7 tuổi, chỉ cao 86cm và nặng chưa đầy 11kg. Chị Nguyễn cho hay, gia đình cũng đã đưa Thiệp đi khám nhưng bác sĩ kết luận không có bệnh tật gì.
Chị Nguyễn cho biết thêm: "Ở Trường Tiểu học Hùng Sơn, cháu Thiệp còi cọc nhất trường. Gia đình chăm sóc đủ kiểu, mua cả sữa cho uống nhưng vẫn không tăng được cân nào, thậm chí còn có dấu hiệu bé đi. Chúng tôi hết sức lo lắng nhưng thấy con ăn được cơm nên cũng đành tặc lưỡi hy vọng".
Nói rồi, chị quay sang nhìn Dung rồi bảo: "Chỉ hy vọng thằng Thiệp không giống với chị nó. Đấy, chú xem, mỗi ngày Dung chỉ ăn được nửa bát cơm. Hai chục năm nay nó đã ngồi ở bên cái cửa này rồi, ngồi nhiều quá nên một bên sườn bị lõm lại, thành cái tật mới nữa rồi".
"Gia đình anh chị Lai - Nguyễn ở đội 5 là gia đình văn hóa, rất gương mẫu trong nhiều nhiều phong trào ở địa phương. Biết gia đình có cháu Dung bị khuyết tật nên chúng tôi cũng đã làm hồ sơ để Dung được hưởng chế độ dành cho người khuyết tật. Số tiền mỗi tháng tuy không nhiều (360.000đ/tháng) nhưng cũng giúp gia đình anh chị Lai - Nguyễn trang trải được phần nào khó khăn trong cuộc sống. Những hoàn cảnh, số phận như thế còn rất nhiều, mong xã hội luôn quan tâm để tình người chiến thắng những bất hạnh" (Ông Đỗ Đăng Khoa - Chủ tịch UBND xã Hùng Sơn).