Người Asmat là một bộ tộc vô cùng hiền hòa thời hiện đại, nhưng trong quá khứ, cộng đồng người này có tục lệ ăn thịt kẻ thù của mình. Vào năm 1961, cư dân bộ tộc Asmat đã giết chết và ăn thịt một nhà thám hiểm người Mỹ.
Bộ tộc với những nét văn hóa độc đáo…
Asmat là bộ tộc vô cùng nổi tiếng ở sống trên đảo New Guinea thuộc lãnh thổ Indonesia. Cuộc sống của cư dân Asmat phụ thuộc nhiều vào môi trường tự nhiên trên đảo, như trồng cây cao lương, cùng đánh bắt các loại hải sản ngoài biển. Chính vì thế họ rất thông thạo đi biển và có thể tự tạo ra thuyền từ những thân cây lớn.
Một người đàn ông được phép kết hôn với nhiều phụ nữ. Khi một người đàn ông chết đi, vợ và con của anh ta sẽ bị một người đàn ông khác "sở hữu".
Luật của người Asmat cũng cho phép hai người đàn ông cưới nhau và sinh hoạt như vợ chồng bình thường.
Ngày nay, người Asmat vẫn cố gắng giữ truyền thống văn hóa và kết hợp các hiểu biết về nền văn minh hiện đại. Họ vẫn sản xuất nông nghiệp nhưng kết hợp với bảo tồn đa dạng sinh học trên đảo New Guinea cùng phát triển du lịch bền vững.
Ý thức bảo vệ môi trường của người dân Asmat cao đến mức họ tự thành lập các đơn vị dân sự nhằm bảo vệ tài nguyên rừng, sinh vật đang bị người dân vùng khác đến khai thác.
Có thể nói, người dân Asmat thời hiện đại vô cùng hiền hòa, dễ mến nhưng trong quá khứ, Asmat lại chính là bộ tộc đáng sợ và ghê rợn nhất trên đảo New Guinea với thói quen ăn thịt người.
... cùng một quá khứ ghê rợn…
Vào năm 1623, Jan Carstensz - vị thương nhân người Hà Lan là người đầu tiên ghi chép lại thông tin về người Asmat ăn thịt kẻ thù.
Vị thương nhân cùng các thủy thủ đoàn đã kể câu chuyện về một bộ tộc hiếu chiến, sẵn sàng giết hại bất cứ người lạ mặt nào xâm nhập vùng đất của họ. Thậm chí, các thành viên trong bộ lạc này còn cất giữ các bộ phận của kẻ thù để ăn dần.
Đến năm 1770, thuyền trưởng James Cook khi khám phá các đảo lớn ở Indonesia đã phát hiện ra người Asmat. Ban đầu, các thủy thủ cố gắng tiếp cận và làm thân nhưng sau đó khi chứng kiến thổ dân Asmat ăn thịt người, toàn bộ thuyền viên quyết định quay về.
Sau đó, vào năm 1773, người Hà Lan tới khai hoang và lập ra chính quyền nhỏ ở phía Tây hòn đảo New Guinea. Trong khi tìm hiểu dân cư nơi đây, họ đã phát hiện ra trên đảo có tới 44 bộ tộc khác nhau sinh sống: Dani, Korowai, Foja, Manu… trong đó đáng sợ hơn cả chính là Asmat - bộ tộc ăn thịt người.
Các ghi chép giai đoạn này mô tả rằng, một người đàn ông Asmat trưởng thành sẽ phải thông thạo những kĩ năng chiến đấu cùng việc ăn thịt kẻ thù. Khi giết được một kẻ địch, người chiến binh sẽ ăn phần não trộn với gia vị.
Các bộ phận khác được nấu chín lên và "thưởng thức" như thịt của gia súc, gia cầm. Bên cạnh hủ tục này, các chiến binh của bộ tộc Asmat còn thích sưu tầm đầu người. Theo truyền thống người Asmat, hộp sọ của người quá cố sẽ ngăn chặn linh hồn ma quỷ và giúp cho người chiến binh có thêm lòng dũng cảm.
Chính vì vậy, sau các trận chiến, người Asmat sẽ chặt đầu đối thủ, cắt bỏ đi mắt, mũi, phơi khô, trang trí hộp sọ và mang theo mình như một thứ bùa thiêng.
Chỉ đến khi các nhà truyền đạo tới vùng đất của bộ tộc Asmat và thuyết phục dân cư nơi đây loại bỏ hủ tục ghê rợn ăn thịt người thì người Asmat mới chịu thay đổi. Bằng nhiều cố gắng, các nhà truyền đạo đã giúp đa phần người dân ở đây sống ôn hòa với các bộ lạc khác trên đảo.
Dần dần, người Asmat cũng bỏ thói quen giết chóc mà đẩy mạnh sản xuất nông nghiệp, du lịch. Những tưởng hủ tục kia sẽ chỉ mãi là quá khứ thì một sự kiện ghê rợn khác lại xảy ra.
Bí ẩn về sự mất tích của nhà thám hiểm
Ngày 17/11/1961, nhà thám hiểm người Mỹ - Rockefeller và nhà nhân chủng học người Hà Lan - René Wassing cùng nhau tới thám hiểm ở phía Tây bờ biển New Guinea.
Tuy nhiên con thuyền của họ dần mất phương hướng và trôi dạt trên biển nhiều ngày liền. Sau cùng, Rockefeller đánh liều nói với Wassing rằng: “Tôi sẽ bơi vào bờ”. Ước tính, lúc ấy con thuyền cách bờ khoảng 19km nhưng Rockefeller vẫn bất chấp tất cả nhảy xuống nước và bơi đi trước những lời can ngăn của người đồng đội.
Ít ngày sau, Wassing được cứu nhưng mọi nỗ lực tìm kiếm Rockefeller đi vào bế tắc. Chính quyền tuyên bố nhà thám hiểm đã bị chết đuối và không tìm được thi thể.
Thế nhưng mọi việc không hề đơn giản như vậy. Năm 1969, nhà báo Milt Machlin khi đang tác nghiệp ở đảo New Guinea đã nghe được câu chuyện kể về một người da trắng bị giết và ăn thịt nhiều năm trước sau khi vài người dân Asmat phát hiện ra anh ta trôi dạt vào bờ. Câu chuyện này sau đó được đưa lên báo, khiến nhiều người cho rằng, Rockefeller đã bơi được vào bờ nhưng bị người dân Asmat ăn thịt.
Trong cuốn sách Rocky Goes West của tác giả Paul Toohey có nói, trong năm 1979 mẹ của Rockefeller đã thuê một thám tử tư đi đến New Guinea nhằm tìm ra bí ẩn về sự mất tích của con trai. Kết quả điều tra cho thấy, Rockefeller đã bị người Asmat ăn thịt sau khi bơi được vào bờ.
Đáng chú ý hơn, vị thám tử còn tìm được một hộp sọ mà theo ba người đàn ông Asmat, nó là của người da trắng mà họ đã từng giết.
Trong cuốn sách nghiên cứu văn hóa các bộ tộc, nhà khoa học Carl Hoffman đã kể về câu chuyện ông nghe được khi tới thăm Asmat đó là một người da trắng bị ăn thịt khi bơi vào bờ năm 1961.
Hành động này là để trả đũa cho việc vào năm 1958, nhiều người đàn ông trong làng đã thiệt mạng khi binh lính Hà Lan ra tay đàn áp. Người Asmat đã vô cùng tự hào khi giết và tranh giành hộp sọ của người da trắng đó mà không biết rằng, Rockefeller chỉ là một nhà nghiên cứu nhiệt thành, rất có lòng với người dân trên đảo New Guinea. Nhưng đáng tiếc thay, lòng tốt này đã vô tình khiến anh chịu một kết cục bi thảm.