"Thứ phi" Mộng Điệp sinh năm 1924 trong một gia đình công chức nghèo ở Từ Sơn - Bắc Ninh. Vì gia đình nghèo không có điều kiện lo cho con cái, bà được một người bác cho học hành ít nhiều ở Hà Nội. Mộng Điệp từng có một đời chồng là bác sĩ, nhưng vì gia đình không môn đăng hộ đối dẫn đến cuộc hôn nhân tan vỡ. Vô tình gặp Vĩnh Thụy (cựu hoàng Bảo Đại) ở sân tennis, cả hai phải lòng nhau. Chính nhan sắc mặn mà của người phụ nữ xứ Kinh Bắc đã khiến cựu hoàng vội quên lời hứa "một vợ một chồng" với hoàng hậu Nam Phương. Lời hứa này đã được ông thực hiện suốt thời gian ngồi trên ngai vàng từ 1932 đến 1945. Và hai người có với nhau một cô con gái là hoàng nữ Phương Thảo.
Quãng thời gian ở Buôn Mê Thuột trong vòng 4 năm từ 1949 đến 1953, vẫn là những tháng ngày tươi đẹp và hạnh phúc nhất của "thứ phi" Mộng Điệp cùng cựu hoàng Bảo Đại. Mặc dù là vợ thứ, không được tổ chức cưới xin, nhưng nhờ sự tháo vát chăm lo việc thờ cúng tổ tiên của hoàng tộc rất chu đáo, Mộng Điệp luôn được Đức Từ Cung (thân mẫu Bảo Đại) quý mến. Năm 1953, bà được vua Bảo Đại giao nhiệm vụ mang cặp ấn kiếm và một số báu vật của triều Nguyễn qua Pháp giao cho Hoàng hậu Nam Phương và bà cũng đã ở lại bên đó.
Tại đất Pháp, "thứ phi" Mộng Điệp lại có với Bảo Đại thêm hai người con trai nữa tên là Bảo Hoàng và Bảo Sơn. Ngày 26/6/2011, bà mất tại Pháp, thọ 87 tuổi. Tuy bà không xuất thân hoàng tộc, nhưng lại luôn có cung cách sống rất hoàng tộc. "Thứ phi" Mộng Điệp, vợ vị hoàng đế cuối cùng của triều Nguyễn đã không còn nhưng mỗi khi nhắc đến bà, nhiều người vẫn nhớ đến một biểu tượng vẹn toàn cả nhan sắc lẫn tiết hạnh...