Trải qua hàng ngàn năm lịch sử, Trung Quốc đã để lại những câu tục ngữ mang đậm màu sắc văn hóa truyền thống, trong đó đa phần mang yếu tố “thần bí”. Vì trong thời cổ đại, khi khoa học chưa phát triển và thiếu tư duy khoa học, nhiều hiện tượng tự nhiên chưa thể giải thích đã tạo điều kiện cho văn hóa phong thủy, một hệ thống niềm tin và tập tục tồn tại hàng nghìn năm đã ra đời. Câu nói "Bạch hổ vào nhà, hủy gia, hại người" của tổ tiên là một ví dụ điển hình. Nhưng "bạch hổ" ở đây ám chỉ điều gì? Đa phần mọi người không biết.
Người Trung Quốc luôn xem trọng văn hóa phong thủy. Dù nhiều người hiện đại xem phong thủy là mê tín, phong thủy vẫn phần nào phản ánh mong muốn sống hài hòa với thiên nhiên và khát vọng về sự hài hòa, thống nhất. Văn hóa này thường có yếu tố thần bí, điều này liên quan mật thiết đến tư tưởng truyền thống của người Trung Quốc.
Theo quan niệm của thế hệ trước, linh hồn không tiêu tan sau khi chết mà tiếp tục tồn tại để đầu thai. Linh hồn ấy cần nơi an nghỉ, tức là phần mộ, nên việc xây dựng mộ phần rất được coi trọng. Điều này dần phát triển thành văn hóa tang lễ của Trung Quốc. Những người có địa vị cao trong xã hội thường rất chú trọng đến mộ phần của mình. Chẳng hạn, Tần Thủy Hoàng đã tiêu tốn vô số nhân lực và tài lực để xây dựng lăng mộ và tạo đội quân binh mã dũng để giúp mình "chinh chiến nơi địa phủ".
Câu "Bạch hổ vào nhà, hủy gia, hại người" ngày nay vẫn lưu truyền và có liên quan đến văn hóa tang lễ. Trong thần thoại Trung Quốc, bạch hổ là một thần thú, cùng với thanh long, huyền vũ, chu tước, được xưng là “tứ thần thú” và đều được nhắc đến trong Sơn Hải Kinh. Trong hình tượng truyền thống, bạch hổ tượng trưng cho hành Kim, ứng với mùa thu, mang khí chất sát phạt và có phần hung dữ. Hình ảnh này thường xuất hiện trong nhiều tác phẩm điện ảnh.
Trong một số tài liệu cổ, bạch hổ còn tượng trưng cho những người có sức mạnh nhưng thiếu trí tuệ, dễ bộc phát và hiếu chiến. Những người như vậy thường không tự mình hoàn thành được sự nghiệp lớn, nhưng khi có người dẫn dắt, họ có thể làm nên chuyện. “Bạch hổ vào nhà, hủy gia, hại người” không chỉ là một hình ảnh ẩn dụ mà còn là một nhánh của văn hóa tang lễ, gọi là “hổ sa”.
Người xưa có câu "Tả thanh long, hữu bạch hổ", văn hóa phong thủy này dần dần ứng dụng trong nhà ở. Theo phong thủy, bên phải của hành lang trong nhà được gọi là "bạch hổ". Nếu hành lang bên phải xuyên suốt qua nhà, điều này được coi là không may mắn.
Phong thủy cho rằng thế đất của thanh long phải cao hơn thế đất của bạch hổ, tức là ngôi nhà nên có hướng trái cao, phải thấp. Nếu thế đất của bạch hổ cao hơn thanh long, sẽ phạm phong thủy. Theo quan niệm kiến trúc truyền thống của Trung Quốc, sự vuông vắn và cân đối được coi là chuẩn mực của cái đẹp. Một công trình, dù là nhà ở hay lăng mộ, nếu không cân đối sẽ mất đi vẻ hài hòa, gây cảm giác khó chịu. Đây có thể là nguồn gốc của câu “Bạch hổ vào nhà, hủy gia, hại người”.
Chỉ khi bố cục hài hòa, vuông vắn mới tạo ra không gian sống thoải mái, dễ chịu. Văn hóa phong thủy Trung Quốc đã tồn tại từ lâu đời. Ngay cả ngày nay, nhiều người dân vẫn tin tưởng vào phong thủy và cho rằng các tai họa đều do thần linh quyết định. Trong thần thoại Trung Hoa, các thần như Long Vương cai quản mưa gió, Ôn Thần cai quản dịch bệnh… đều gắn liền với thế giới thần bí.
Ngày nay, phong thủy đã thay đổi rất nhiều so với trước đây. Dù người hiện đại vẫn coi trọng nghi thức tang lễ nhưng không còn đầu tư quá nhiều tài lực và nhân lực vào việc xây dựng lăng mộ hoành tráng. Mặc dù phần lớn yếu tố thực dụng trong phong thủy đã mất đi và không thể xác thực tính đúng sai, văn hóa phong thủy vẫn tồn tại trong hàng ngàn năm. Là một phần quan trọng của văn hóa truyền thống, phong thủy vẫn có giá trị tham khảo. Điều này đòi hỏi chúng ta cần tiếp tục học hỏi, cải tiến và phát triển nó.
Khoa học không ngừng phát triển, thời đại đang tiến lên. Để tồn tại trong thời đại mới, kiến thức phong thủy cần được chọn lọc và cải tiến. Tuy nhiên, con người không nên hoàn toàn phụ thuộc vào phong thủy, vì vận mệnh do trời định nhưng sự thành công nằm ở nỗ lực của con người. Để biến giấc mơ thành hiện thực, mỗi người phải tự mình phấn đấu và nỗ lực không ngừng.
* Thông tin trong bài chỉ mang tính tham khảo!