1. Bỏ bê nhu cầu tình cảm của trẻ
Việc giáo dục cảm xúc cho trẻ cũng quan trọng không kém. Việc phớt lờ cảm giác lo lắng, sợ hãi hoặc bất an của con bạn khi chúng lớn lên có thể dẫn đến các vấn đề về niềm tin, khó khăn xã hội hoặc lòng tự trọng bị tổn hại trong tương lai. Đừng bao giờ bỏ qua những biểu hiện cảm xúc của trẻ mà hãy giao tiếp với trẻ để giúp trẻ hiểu và bày tỏ cảm xúc của mình.
Quan tâm đúng mức đến việc giáo dục cảm xúc cho trẻ là cơ sở để nuôi dưỡng trẻ trở thành những cá thể khỏe mạnh về tinh thần, giàu cảm xúc và thích nghi với xã hội. Cha mẹ, với tư cách là người thầy đầu tiên của con, nên đóng vai trò quan trọng trong mọi giai đoạn phát triển cảm xúc của con.
Khi trẻ gặp phải vấn đề, thử thách, phản ứng và thái độ của cha mẹ sẽ có tác động sâu sắc đến con cái. Trẻ em bắt chước phong cách xử lý cảm xúc của cha mẹ và học cách đối phó với căng thẳng và nghịch cảnh, điều này rất quan trọng cho sự phát triển trí tuệ cảm xúc trong tương lai của chúng. Thông qua kỹ năng giao tiếp hiệu quả, cha mẹ có thể dạy con cách xác định và gọi tên cảm xúc của mình, cách thể hiện chúng một cách phù hợp cũng như cách giải quyết các vấn đề về cảm xúc.
Đồng thời, sự hỗ trợ và khuyến khích của cha mẹ có thể nâng cao đáng kể lòng tự trọng và sự tự tin của trẻ, khiến trẻ cảm thấy cảm xúc của mình được tôn trọng và thấu hiểu. Trẻ em cần biết rằng chúng không đơn độc và cảm xúc của chúng là có giá trị và quan trọng. Vai trò của cha mẹ đối với sự trưởng thành của con cái không ai có thể thay thế được.
Giao tiếp cởi mở và trung thực là rất quan trọng trong một môi trường gia đình lành mạnh. Cha mẹ nên khuyến khích trẻ chia sẻ niềm vui, nỗi buồn, nỗi sợ hãi, sự tức giận và đảm bảo rằng trẻ biết rằng dù cảm xúc của chúng ra sao, chúng sẽ được gia đình hiểu và chấp nhận. Điều cực kỳ quan trọng là nuôi dưỡng sự đồng cảm của trẻ, để trẻ không chỉ học cách quan tâm đến cảm xúc của bản thân mà còn hiểu và quan tâm đến cảm xúc của người khác.
2. Kiềm chế tính cách, sở thích của trẻ
Cha mẹ thường hy vọng con mình sẽ thực hiện được những ước mơ còn dang dở hoặc phát triển theo hướng mà mình mong đợi, điều này có thể vô tình kìm hãm tính cách và sở thích của con. Mỗi đứa trẻ là một cá thể độc nhất và có thể có những tài năng và niềm đam mê hoàn toàn khác với cha mẹ chúng. Việc ép trẻ từ bỏ sở thích hoặc không hỗ trợ trẻ khám phá đam mê của bản thân có thể dẫn đến đấu tranh nội tâm, bất mãn ở trẻ, tước đi cơ hội được trở thành chính mình.
Việc kìm nén tính cách và sở thích của trẻ có tác động tiêu cực lâu dài đến sự phát triển của trẻ. Nó hạn chế khả năng tự khám phá của trẻ và làm giảm cơ hội tự khám phá và hoàn thiện bản thân của trẻ. Trẻ lớn lên trong môi trường như vậy có thể trở nên thụ động, thụ động, thậm chí mất hứng thú thử nghiệm những điều mới. Trẻ em có thể phát triển thói quen làm theo mong đợi của người khác, phớt lờ tiếng nói và nhu cầu bên trong của chính mình và cuối cùng đánh mất chính mình.
Cha mẹ nên nhận ra rằng việc hỗ trợ tính cách và sở thích của con mình là rất quan trọng đối với sự phát triển lành mạnh của chúng. Bằng cách quan sát, lắng nghe và tôn trọng lựa chọn của con, cha mẹ có thể cùng con khám phá con người thật của mình. Khuyến khích trẻ theo đuổi những sở thích, sở thích riêng không chỉ giúp nuôi dưỡng tính độc lập của trẻ mà còn tăng cường sự giao tiếp, hiểu biết giữa cha mẹ và con cái, giúp trẻ xây dựng lòng tự trọng và sự tự tin.
Cha mẹ có thể hỗ trợ tính cách và sở thích của con mình bằng cách:
1. Nuôi dưỡng sở thích: Khám phá sở thích của trẻ và tạo cơ hội cho trẻ khám phá những sở thích này. Dù là âm nhạc, nghệ thuật, thể thao hay khoa học, cha mẹ nên khuyến khích con thử sức và tham gia.
2. Phản hồi tích cực: Sự ghi nhận tích cực về nỗ lực và thành tích của trẻ, ngay cả khi những thành tích đó không quan trọng lắm đối với cha mẹ, có thể là một bước tiến lớn đối với trẻ.
3. Hỗ trợ độc lập: Cho phép trẻ mắc lỗi và học hỏi từ những lỗi đó. Cố gắng và giải quyết vấn đề một cách độc lập là một cách quan trọng để trẻ phát triển nhân cách và kỹ năng giải quyết vấn đề.
4. Giao tiếp hiệu quả: Hãy trò chuyện cởi mở với con để hiểu suy nghĩ, cảm xúc của con hơn là chỉ nói với con những điều nên làm hoặc không nên làm.
5. Đặt ra ranh giới: Bên cạnh việc hỗ trợ tính cách và sở thích của trẻ, cha mẹ cũng nên đặt ra ranh giới hợp lý cho con để giúp chúng hiểu rõ trách nhiệm và chuẩn mực xã hội.
6. Ví dụ có giá trị hơn lời nói: Hãy thể hiện sự đánh giá cao tính cách của chính bạn và tôn trọng tính cách của người khác thông qua hành động và thái độ của bạn.
Sự hỗ trợ và thấu hiểu bền bỉ sẽ giúp trẻ học cách duy trì sở thích và cá tính của mình trên cơ sở tôn trọng người khác. Đây cũng là quá trình quan trọng để trẻ phát triển thành những cá thể độc lập. Vì vậy, việc đạt được quá trình này là rất quan trọng cho sự phát triển toàn diện và có trách nhiệm của trẻ.
3. Bảo vệ quá mức hoặc bỏ bê tinh thần trách nhiệm của trẻ em
Bảo vệ trẻ em quá mức có thể khiến chúng mất đi sự độc lập và không thể đối mặt với những thách thức của thế giới thực. Ngược lại, việc thiếu sự giám sát đúng mức và việc nuôi dưỡng tinh thần trách nhiệm của trẻ cũng có hại cho sự phát triển của trẻ. Trẻ em cần học trách nhiệm thông qua thực hành và cơ hội mắc sai lầm và học hỏi từ chúng. Cha mẹ nên tìm cách cân bằng giữa bảo vệ và hướng dẫn, đồng thời giúp con dần dần học cách suy nghĩ độc lập và gánh chịu hậu quả.
Thật vậy, việc bảo vệ quá mức, chẳng hạn như bỏ bê việc giám sát, có thể gây ra những ảnh hưởng xấu đến sự phát triển của trẻ. Những đứa trẻ được bảo vệ quá mức có thể trở nên phụ thuộc vào người khác và thiếu kỹ năng giải quyết vấn đề, đồng thời chúng có thể cảm thấy bất lực và thiếu tự tin vì chưa bao giờ được phép khám phá thế giới một cách độc lập. Mặt khác, những đứa trẻ không được đào tạo về trách nhiệm phù hợp có thể phát triển thành thiếu ý thức trách nhiệm cần thiết đối với hành động của mình hoặc thiếu động lực và sự kiên trì để đạt được mục tiêu của mình.
Là cha mẹ, đảm bảo rằng trách nhiệm được đề cao là một phần quan trọng trong việc nuôi dạy con cái thành công. Điều này có nghĩa là khuyến khích trẻ thử những điều mới đồng thời dạy chúng rằng hành động đều có hậu quả.
Dưới đây là một số chiến lược để phát triển trách nhiệm ở con bạn:
1. Đặt ra kỳ vọng: Thảo luận với con bạn và đặt ra các tiêu chuẩn rõ ràng về hành vi và trách nhiệm, chẳng hạn như bài tập về nhà, hoàn thành bài tập về nhà hoặc quản lý đồ dùng cá nhân của chúng.
2. Thiết lập hậu quả: Cho trẻ hiểu hậu quả của những lựa chọn và hành động của mình, dù là tích cực hay tiêu cực. Có những hậu quả nhất quán và phù hợp đối với hành vi vô trách nhiệm hoặc không phù hợp.
3. Đưa ra lựa chọn: Cho trẻ cơ hội đưa ra quyết định trong phạm vi hợp lý có thể giúp trẻ phát triển kỹ năng ra quyết định và chịu trách nhiệm về những lựa chọn của chính mình.
4. Khuyến khích sự độc lập: Khuyến khích trẻ tự mình giải quyết các vấn đề và thử thách thay vì ngay lập tức lao vào giúp đỡ. Đánh giá cao những nỗ lực của họ để tự giải quyết vấn đề, ngay cả khi họ thất bại.
5. Đánh giá cao hành vi có trách nhiệm: Khi trẻ thể hiện hành vi có trách nhiệm, việc ghi nhận và đánh giá cao kịp thời có thể nâng cao động lực để trẻ tiếp tục thực hiện hành vi đó.
6. Làm gương: Là cha mẹ, bạn cần thể hiện tinh thần trách nhiệm và con cái sẽ bắt chước hành vi của bạn. Nếu bạn thực hiện đúng cam kết của mình, chịu trách nhiệm về lỗi lầm của mình và đối mặt với thử thách với thái độ tích cực, con bạn sẽ học cách làm như vậy.
7. Thảo luận về tầm quan trọng của trách nhiệm: Thảo luận với con bạn về tầm quan trọng của việc thể hiện trách nhiệm một cách tích cực trong các tình huống khác nhau, chẳng hạn như trường học, gia đình hoặc tương tác giữa bạn bè.
Thông qua những phương pháp nuôi dưỡng tinh thần trách nhiệm này, cha mẹ có thể giúp con xây dựng những kỹ năng cần thiết để thành công, để chúng không chỉ có thể tự mình đối mặt với những thử thách của cuộc sống trong tương lai mà còn có thể đóng góp cho xã hội.