Theo các chuyên gia tâm lý, những bé đang là trung tâm của cả gia đình, “tự nhiên” bị đẩy ra rìa khi có em bé xuất hiện thì các em sẽ có cảm giác như bị bỏ rơi. Đây cũng là tâm lý bình thường của các bé, vì còn quá nhỏ để nhận ra mối quan hệ ruột thịt với em. Lúc này, cha mẹ cần có ứng xử thích hợp để bé không rơi vào tình trạng mất cân bằng tâm lý. Đồng thời dạy con biết yêu thương và dành tình cảm cho em.
Chuẩn bị tâm lý cho bé khi sắp được “lên chức”:
- Trong quá trình mang bầu, bạn nên nói với con về việc có em bé đang sắp sửa chào đời. Hãy giúp con biết rằng đấy mà một em bé nhỏ xinh và rất giống như con ngày trước. Và lúc đó con sẽ chính thức trở thành anh, chị.
- Hãy giúp con hình dung ra sự thay đổi khi có em bé chào đời. Có thể những ảnh hưởng đó đều mang tính tích cực lẫn tiêu cực.
- Động viên con đặt nhiều câu hỏi liên quan đến em và nói cho bố mẹ biết con cảm thấy thế nào.
- Điều quan trọng nhất là bạn luôn trấn an con rằng dù có em bé xuất hiện thì không ảnh hưởng gì đến việc tình yêu của bố mẹ dành cho con. Bố mẹ có thể bận rộn hơn, ít có thời gian cho con hơn trước, nhưng tình yêu dành cho con không bao giờ thay đổi.
- Con sẽ trở thành một người quan trọng, con được lên chức là Anh, là Chị. Tuy nhiên gắn với chức vụ mới là những trách nhiệm mới. Bố mẹ nên nói để cho con hiểu thêm.
Nói chuyện với bé về chuyện bé sắp được lên chức sẽ là bước đầu dạy cho bé biết thương em.
Để hạn chế tính ghen tị của bé, cha mẹ phải gần gũi, chia sẻ với con, và thực hiện các biện pháp sau:
- Chia sẻ với con cảm giác ghen tị với người khác. Đừng đặt gánh nặng lên cho trẻ khi cho rằng việc ghen tị của trẻ là một điều cực kỳ xấu.
Bé sẽ thấy bố mẹ luôn gần gũi với mình và được chia sẻ, cảm thông. Tuy nhiên, phải nhớ nói thêm với bé rằng chưa bao giờ bạn để cảm giác đó tồn tại lâu, vì điều đó sẽ làm mình luôn thấy buồn phiền, lo lắng. Cảm giác ghen tị của bé sẽ dần nguôi ngoai.
- Khuyến khích bé nói ra cảm nghĩ của mình. Dù những gì bé nghĩ có thể đúng hoặc sai thì không nên chỉ trích bé. Bởi khi bày tỏ cảm xúc tiêu cực với bố mẹ sẽ giúp trẻ thấy nhẹ nhõm hơn. Nếu cha mẹ phớt lờ những cảm xúc của con thì sẽ khiến cho trẻ khó từ bỏ những suy nghĩ tiêu cực. Hãy giúp bé thổ lộ, thông qua các hoạt động, sự ghen tị dần dần sẽ mất đi.
- Tìm hiểu nguyên nhân cảm giác ghen tị của trẻ. Cha mẹ hãy giúp con giải toả những nỗi bức xúc trong lòng, giải thích cho bé hiểu vì sao không nên hành động như thế. Khi rơi vào tâm trạng này, bé rất cần sự giúp đỡ của cha mẹ để có thể kiểm soát cảm xúc của mình.
- Ngay từ những năm đầu đời hãy dạy con cách chia sẻ với mọi người xung quanh, hãy từ những bài học trong gia đình và nhà trường để giúp trẻ biết cách thể hiện thể hiện lòng vị tha với các thành viên trong gia đình cũng như với người xung quanh.
Điều quan trọng là cha mẹ nên tôn trọng cảm xúc của trẻ, không nên chỉ trích hay quát mắng khi trẻ có những hành động thể hiện sự ganh tị. Vì khi đó chúng sẽ che giấu cảm xúc thật của mình, không dám bộc lộ ra, và sống khép mình hơn với mọi người.