Con tôi có nên đi khám mắt không?
Nhiều người nghĩ rằng một đứa trẻ quá nhỏ thì đâu có vấn đề gì về mắt mà cần phải đi khám. Tuy nhiên, bố mẹ nên đi khám thị lực cho bé, đặc biệt nếu trẻ có bố mẹ bị nhược thị, cận thị, loạn thị thì nên đưa bé đi khám sớm vì rất có thể trẻ bị chứng “nhược thị bẩm sinh”. Nếu không phát hiện kịp thời thì sẽ bỏ lỡ cơ hội điều trị tốt nhất cho trẻ.
Nhược thị là gì?
Nhược thị là một bệnh nhãn khoa phổ biến trong quá trình phát triển của trẻ em. Tỷ lệ nhược thị ở trẻ em đang tăng dần theo từng năm. Bệnh nhược thị nếu được phát hiện trước 5 tuổi và điều trị kịp thời thì về cơ bản có thể cải thiện được.
Nếu trẻ không được phát hiện nhược thị kịp thời và được điều trị hiệu quả thì những suy giảm thị lực liên quan do nhược thị gây ra như: suy giảm khả năng nhìn hai mắt, ảnh hưởng đến khả năng nhận biết của mắt,... từ đó cuộc sống, học tập và công việc đều gặp những rắc rối lớn:
- Nếu không được chữa trị kịp thời, mắt bị nhược thị sẽ “làm biếng”, dễ hình thành chứng viễn thị gây ảnh hưởng đến ngoại hình và trí lực của trẻ, sau đó ảnh hưởng đến công việc, cuộc sống của trẻ, giao tiếp giữa các cá nhân
- Kỳ thi lấy bằng lái xe có thể rất khó, thậm chí nếu đậu, bạn sẽ bị giảm thị lực khi lái xe, và rủi ro sẽ tăng lên;
- Không thể lựa chọn một số ngành nghề và loại hình công việc đặc biệt như: bộ đội, vận động viên, lái xe,... vì những công việc này đều cần có thị lực tốt, nhược thị sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả và an toàn của công việc.
Làm thế nào để biết con bạn có bị nhược thị hay không
Nói chung, giới hạn dưới của giá trị tham chiếu với thị lực bình thường đối với trẻ em từ 3 đến 5 tuổi là 0,5; đối với trẻ từ 6 tuổi trở lên là 0,7. Nếu thị lực của trẻ thấp hơn so với giới hạn dưới, thì thường được chẩn đoán là nhược thị. Ngoài ra, bố mẹ cũng nên chú ý quan sát bé lúc bình thường.
Muốn phân biệt bé có bị nhược thị hay không thì nên tập trung vào nguyên nhân gây ra nhược thị, để có thể phát hiện những biểu hiện bất thường của bé càng sớm càng tốt trong cuộc sống hàng ngày:
- Đục thủy tinh thể bẩm sinh: Loại đục thủy tinh thể này sẽ rõ ràng hơn, giác mạc của nó tương đối đục, vùng đồng tử có màu trắng, cha mẹ quan sát kỹ sẽ thấy được.
- Sụp mí mắt: Đây là cái mà chúng ta thường gọi là mi dài, biểu hiện rõ ràng hơn và cha mẹ có thể dễ dàng tìm thấy.
- Thích nhìn bằng một mắt: Hiện tượng này chủ yếu xảy ra khi bé bị nhược thị một bên mắt. Bởi vì nếu đó là vấn đề với một mắt, thì bé có thể thích sử dụng mắt có thị lực tốt hơn. Vì vậy, trong cuộc sống hàng ngày trẻ sẽ biểu hiện thích nhìn những vật bằng mắt có thị lực tốt hơn, nếu bố mẹ chặn mắt có thị lực tốt hơn thì trẻ sẽ từ chối và khóc.
- Mỏi mắt: Nếu bé bị nhược thị cả hai mắt, hành vi hàng ngày của bé sẽ khác so với những bé cùng tuổi như đi và chạy chậm một chút, bé thích cúi người gần hơn khi nhìn mọi vật, v.v.
- Nheo mắt: Cha mẹ quan sát kỹ trong cuộc sống hàng ngày sẽ thấy mắt trẻ nhìn không trung tâm, có hiện tượng lệch lạc.
Cách điều trị nhược thị ở trẻ sơ sinh
Nhược thị nói chung là do yếu tố di truyền, nghĩa là phần lớn yếu tố gây bệnh là yếu tố bẩm sinh, và cá biệt từng bé cũng có thể hình thành nhược thị bao trùm trong quá trình điều trị nhược thị sau này. Thông thường, độ tuổi bắt đầu bị nhược thị tập trung ở lứa tuổi mầm non nên càng phát hiện sớm thì hiệu quả điều trị càng tốt, thời gian điều trị hiệu quả nhất là từ 0 đến 6 tuổi. Nếu vượt quá độ tuổi này, hầu hết trẻ sẽ không thể phục hồi thị lực về mức bình thường cho dù được điều trị, điều này cần được các bậc cha mẹ hết sức lưu ý.
Nếu muốn loại bỏ nguyên nhân, bạn cần khám ở cơ sở chuyên nghiệp, chẳng hạn như: đánh giá đặc tính thị lực và ánh nhìn, đo thị lực, kiểm tra vị trí của mắt và chuyển động của mắt, kiểm tra phản xạ ánh sáng đỏ hai mắt, kiểm tra tình trạng đồng tử, kiểm tra đoạn trước, kiểm tra quỹ, v.v.
Đối với các trường hợp nhược thị do các bệnh lý như lác, cườm mắt bẩm sinh, xuất huyết thủy tinh thể, đục giác mạc… thì trẻ cần đến các khoa tương ứng của bệnh viện để được phẫu thuật điều trị dứt điểm.
Nếu là nhược thị cần điều trị bằng kính thì cha mẹ cũng cần đến cơ sở y tế thông thường hoặc cửa hàng quang học để được đeo kính.
Cần lưu ý rằng ngay cả khi loại bỏ nguyên nhân hoặc đeo kính điều chỉnh, nhược thị không thể được phục hồi về mức bình thường ngay lập tức và thị lực sẽ không được cải thiện ngay lập tức. Cha mẹ vẫn cần đưa bé đến các cơ sở y tế để tái khám định kỳ, thời gian tái khám cụ thể theo chỉ định của bác sĩ.