Khi nói đến việc nhà, một số bậc cha mẹ cho rằng đó là việc của người lớn, họ cho rằng việc nhà mệt nhọc và con cái không nên vất vả.
Nhưng thực tế, từ 2 tuổi, trẻ nên được khuyến khích làm một số việc nhà trong khả năng của mình. Trẻ em ở các độ tuổi khác nhau có thể làm những công việc nhà nào? Làm thế nào để khuyến khích trẻ làm việc nhà?
Về làm việc nhà
Làm việc nhà có vẻ khó khăn và tầm thường. Nhưng đối với trẻ, quá trình làm việc nhà từ khi còn nhỏ là quá trình học hỏi kỹ năng sinh tồn và quá trình phát triển bản thân. Theo một số kết quả nghiên cứu, việc khuyến khích trẻ làm việc nhà với khả năng tốt nhất có thể giúp:
Trong quá trình làm việc nhà, trẻ phải học cách giao tiếp và hợp tác để hình thành tinh thần đồng đội. Khi trẻ hoàn thành công việc nhà trong khả năng của mình, điều đó cũng có thể mang lại cho trẻ cảm giác hài lòng và thành tựu. Tất nhiên, những công việc nhà như quét nhà, sắp xếp, dọn dẹp cũng là những kỹ năng sinh tồn cơ bản.
Các nghiên cứu đã phát hiện ra rằng những đứa trẻ làm việc nhà sẽ tự tin hơn, có trách nhiệm hơn và có khả năng giải quyết vấn đề, giải quyết xung đột tốt hơn những đứa trẻ khác; những đứa trẻ này cũng có thể học cách cân bằng cuộc sống và công việc sớm hơn; tất cả những khả năng này trên thực tế đều có thể có ý nghĩa rất lớn đối với việc học tập và làm việc sau này của trẻ.
Các lứa tuổi khác nhau có thể làm những công việc nhà nào?
Có rất nhiều công việc nhà và trẻ em ở các độ tuổi khác nhau có thể thực hiện chúng theo cách khác nhau, chẳng hạn như sau:
2-3 tuổi
- Riêng tư
1) Cùng người lớn thu dọn đồ chơi, sách tranh
2) Cùng người lớn dọn dẹp phòng ngủ và giường ngủ
- Gia đình
1) Cho quần áo đã thay vào giỏ đựng đồ giặt
2) Nếu có vật nuôi ở nhà, hãy thêm nước hoặc cho thức ăn vào chậu nước của vật nuôi dưới sự giám sát của người lớn.
3) Hỗ trợ người lớn cùng nhau lau sàn nhà
4-5 tuổi
- Riêng tư
1) Về cơ bản có thể ăn mặc độc lập
2) Về cơ bản có thể gấp chăn và dọn giường một cách độc lập
- Gia đình
1) Giúp đặt bát đĩa và đũa dưới sự giám sát
2) Lau bàn dưới sự giám sát
3) Hỗ trợ nấu ăn
4) Đi mua sắm với người lớn và khi về đến nhà, hãy cất những đồ vật mà bạn có thể di chuyển vào nơi thích hợp.
5) Gấp tất
6) Trả lời điện thoại với sự giúp đỡ của bố mẹ
7) Nếu ở nhà có nuôi thú cưng thì phải chịu trách nhiệm về chế độ ăn của thú cưng
8) Khả năng lau sàn bằng cây lau nhà khô
6-11 tuổi
- Riêng tư
1) Tự gấp chăn mỗi ngày
2) Tự chải tóc
3) Chọn quần áo bạn muốn mặc
4) Chịu trách nhiệm vệ sinh cá nhân của chính mình
- Gia đình
1) Nếu nuôi thú cưng ở nhà, hãy chịu trách nhiệm về chế độ ăn uống và sinh hoạt hàng ngày của thú cưng
2) Hút bụi và lau sàn
3) Gấp quần áo dưới sự giám sát
4) Hỗ trợ rửa bát và dọn bàn
5) Tự mình cất quần áo đã giặt vào tủ
6) Xếp bát đĩa và đũa đã rửa vào tủ
7) Đổ rác
8) Trả lời điện thoại dưới sự giám sát của cha mẹ
9) Tưới nước cho cây xanh
10) Làm sạch bồn rửa, bồn tắm...
11) Dưới sự giám sát của người lớn, phục vụ bữa ăn, chuẩn bị những bữa ăn đơn giản...
12) Giúp phơi khô quần áo
12-18 tuổi
Ở độ tuổi này, trẻ vẫn có thể làm những công việc nhà như khi còn nhỏ và tự mình làm. Ngoài ra, cha mẹ cũng có thể chủ động hơn khi để con làm một số công việc nhà cụ thể và cho con học những kỹ năng nhất định.
Trẻ em có cần được trả tiền để làm việc nhà không?
Nếu trẻ có thể nhận được tiền tiêu vặt để làm việc nhà, chúng có thể có động lực hơn. Tuy nhiên, một số bậc cha mẹ cho rằng, việc nhà là trách nhiệm của con cái, mỗi người đều là thành viên trong gia đình, phải làm tốt việc riêng của mình nên chọn cách không đưa tiền tiêu vặt cho con làm việc nhà.
Nếu con bạn được giao tiền tiêu vặt để làm việc nhà, tốt nhất bạn nên trao đổi trước rõ ràng, chẳng hạn như việc nhà phải làm gì và khi nào nên làm. Đối với những người chọn không cho con làm việc nhà, một số gia đình sẽ cho tiền tiêu vặt khi con làm việc nhà.
Phải làm gì nếu con không chịu làm việc nhà?
Trước hết, cần lựa chọn công việc nhà phù hợp với khả năng và khả năng của trẻ, vì nếu quá khó hoặc quá đơn giản sẽ ảnh hưởng đến sự hứng thú của trẻ. Ngoài ra, việc cho trẻ bắt đầu làm việc nhà sớm chẳng hạn từ khi 2 tuổi cũng có thể khiến trẻ tham gia tích cực hơn vào công việc nhà.
Một số lời khuyên khác bao gồm:
1) Khi trẻ chưa thành thạo, hãy cùng trẻ làm cùng
2) Nói rõ cho trẻ biết phải làm gì rồi viết ra giấy để dễ nhớ hơn
3) Hãy cho con bạn biết rằng làm một việc nhà nào đó là có ý nghĩa
4) Khi trẻ làm tốt cần tích cực động viên, khen ngợi
5) Bạn có thể ghi lại việc nhà mà con bạn làm mỗi lần, khi tích lũy được một số tiền nhất định, bạn có thể cho con bạn một số phần thưởng nhỏ, chẳng hạn như cùng nhau xem một bộ phim hoặc đưa con đi ăn ở nhà hàng mà con bạn thích.
Khi trẻ làm việc nhà không phải là lãng phí thời gian, cũng không có hại. Để trẻ làm những gì có thể ngay từ khi còn nhỏ là một phần của quá trình trưởng thành. Việc học tập và trưởng thành của trẻ không chỉ đến từ sách vở, trường học mà còn đến từ cuộc sống.