Theo danh sách được công bố bởi Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) thông qua Trung tâm Nghiên cứu Ung thư Quốc tế (IARC), có một số chất thuộc nhóm gây ung thư cấp 1 - tức là đã được chứng minh rõ ràng có khả năng gây ung thư cho con người. Dưới đây là những loại thực phẩm phổ biến chứa các chất gây ung thư đã được xác định:
1. Thực phẩm bị mốc - Thủ phạm dẫn đến ung thư gan
Chất gây ung thư chính: Aflatoxin (độc tố nấm mốc).
Các loại thực phẩm bị mốc như đậu phộng, ngô, gạo, và các loại hạt chứa một lượng lớn độc tố aflatoxin - một trong những chất gây ung thư mạnh nhất từng được phát hiện. Theo nghiên cứu của Tiến sĩ Lục Âm Anh, Bệnh viện Quân y Trung Quốc, việc tiêu thụ thực phẩm mốc thường xuyên có thể dẫn đến ung thư gan.
Những loại thực phẩm và thói quen của nhiều người lại tiềm ẩn nguy cơ gây ung thư nghiêm trọng
Lời khuyên:
Tuyệt đối không tiêu thụ thực phẩm đã mốc.
Bảo quản thực phẩm ở nơi khô ráo, thoáng mát để tránh nhiễm nấm mốc.
2. Cá muối - Nguy cơ ung thư vòm họng
Chất gây ung thư chính: Nitrosamine.
Nghiên cứu tại Trung Quốc gần đây của nhóm bác sĩ khoa tai mũi họng, Bệnh viện Nhân dân Liễu Châu với kết quả cho thấy rau củ muối và cá muối làm tăng khoảng 65% nguy cơ mắc ung thư vòm họng khi ăn thường xuyên.
Về cơ chế gây bệnh, theo Giáo sư Lou giải thích thì loại thực phẩm này chứa một lượng lớn chất nitrit. Sau khi vào cơ thể người sẽ chuyển hóa thành nitrosamine. Đây là 1 chất gây ung thư nguy hiểm được WHO cảnh báo nhiều lần. Có thể gây ra nhiều bệnh ung thư như ung thư vòm họng, ung thư gan, ung thư dạ dày…
Lời khuyên:
Hạn chế tiêu thụ cá muối.
Thay thế bằng các phương pháp chế biến lành mạnh hơn như hấp hoặc luộc.
3. Ăn trầu cau - Nguy cơ ung thư miệng
Chất gây ung thư chính: Arecoline.
Nhai trầu cau không chỉ là một thói quen văn hóa mà còn là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến ung thư miệng. Các nghiên cứu tại tỉnh Hồ Nam, Trung Quốc, đã chỉ ra rằng hơn 90% bệnh nhân ung thư miệng có thói quen nhai trầu cau trong thời gian dài.
Lời khuyên:
Tránh nhai trầu cau để bảo vệ sức khỏe răng miệng.
Thay vào đó, duy trì thói quen ăn uống lành mạnh và kiểm tra sức khỏe định kỳ.
4. Rượu bia - Nguy cơ ung thư thực quản
Chất gây ung thư chính: Ethanol.
Theo nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nature, người châu Á, đặc biệt là người Việt Nam, có tỉ lệ mắc các biến đổi gen liên quan đến việc chuyển hóa rượu cao. Điều này khiến ethanol tích tụ trong cơ thể, làm tăng nguy cơ ung thư thực quản.
Lời khuyên:
Hạn chế tiêu thụ rượu bia.
Nếu uống, hãy uống ở mức độ vừa phải và chọn rượu có nguồn gốc rõ ràng.
5. Thuốc lá và khói thuốc - Nguy cơ ung thư phổi
Chất gây ung thư chính: Hơn 7.000 hóa chất độc hại trong khói thuốc, bao gồm benzopyrene.
Khói thuốc lá chứa hàng trăm chất độc hại có khả năng gây tổn thương DNA và ngăn cản quá trình sửa chữa tế bào, dẫn đến ung thư phổi. Hút thuốc không chỉ gây hại cho người hút mà cả những người hít phải khói thuốc (hút thuốc thụ động).
Lời khuyên:
Nói không với thuốc lá.
Bảo vệ bản thân và gia đình khỏi môi trường có khói thuốc.
6. Thực phẩm nướng và chiên - Nguy cơ ung thư dạ dày
Chất gây ung thư chính: Benzopyrene và hydrocarbon thơm đa vòng.
Thực phẩm nướng và chiên, đặc biệt là các món thịt nướng, thường sản sinh ra benzopyrene trong quá trình chế biến ở nhiệt độ cao. Đây là chất gây ung thư mạnh, có liên quan đến nhiều ca ung thư dạ dày.
Lời khuyên:
Hạn chế ăn đồ nướng, chiên.
Ưu tiên phương pháp nấu ăn ít dầu mỡ như hấp, luộc.
7. Thực phẩm và đồ uống quá nóng - Nguy cơ ung thư thực quản
Chất gây ung thư chính: Nhiệt độ cao (>65°C).
Thói quen uống trà, cà phê hoặc nước nóng ở nhiệt độ cao có thể gây tổn thương niêm mạc thực quản, dẫn đến viêm mãn tính và tăng nguy cơ ung thư thực quản.
Lời khuyên:
Để đồ uống nguội xuống khoảng 37°C trước khi uống.
Tránh ăn đồ ăn hoặc uống nước quá nóng.