Với sự tiến bộ của công nghệ chẩn đoán và điều trị, tỷ lệ tử vong do đột quỵ đã giảm trên toàn thế giới và số người sống sót sau đột quỵ đã tăng lên, tuy nhiên nguy cơ tái phát đột quỵ ở những bệnh nhân sống sót vẫn còn cao. Thông thường, tỷ lệ tái phát là 12,9% sau 3 tháng kể từ khi bị nhồi máu não, 16% trong vòng nửa năm, 17,7% trong vòng một năm và cao tới 25% trong vòng 5 năm. Hơn nữa, những bệnh nhân tái phát thường có triệu chứng nặng hơn lần trước, tỷ lệ tàn tật và tử vong cao hơn so với thời điểm mới phát bệnh.
Các chuyên gia cho rằng mọi người thường nghĩ mùa đông là mùa có tỷ lệ mắc bệnh đột quỵ cao nhất và họ có xu hướng thả lỏng cảnh giác vào mùa hè. Trên thực tế, có hai giai đoạn cao điểm của đột quỵ trong một năm, một là mùa đông khắc nghiệt khi nhiệt độ dưới 0oC, hai là giữa mùa hè khi nhiệt độ trên 30oC. Vào mùa hè, khi nhiệt độ tăng trên 32°C, tỷ lệ đột quỵ cao hơn bình thường 66%. Vì vậy, người cao tuổi, đặc biệt là những người từng bị nhồi máu cơ tim, nhồi máu não phải ngăn ngừa sự khởi phát hoặc tái phát của bệnh nhồi máu não vào mùa hè.
Vì sao nam thanh niên bị nhồi máu não sau cơn đau tim?
Ca bệnh: Bệnh nhân Lâm, nam, 34 tuổi. Sau khi tốt nghiệp đại học, anh làm việc trong một nhà máy, làm ba ca, mỗi tuần chỉ nghỉ một ngày, công việc và nghỉ ngơi rất thất thường. Khi mới bắt đầu làm ca đêm, anh cảm thấy rất khó chịu và lúc nào cũng buồn ngủ. Để thoát khỏi cơn buồn ngủ, Lâm bắt đầu hút thuốc để tỉnh táo, hút ít nhất một bao thuốc mỗi ngày. Lâm cũng hình thành thói quen ăn vặt vào đêm khuya, mỗi khi tan ca, Lâm lại ăn thịt nướng để giải tỏa mệt mỏi vì công việc. Dần dần, bụng Lâm phình ra và “vòng bụng” ngày một lớn hơn. Sau khi ăn xong về nhà, Lâm tiếp tục xem điện thoại di động và chơi game, thường không đi ngủ cho đến gần sáng. Lâm được chẩn đoán mắc bệnh cao huyết áp vào năm ngoái nhưng chưa dùng thuốc gì.
Mới đây, bệnh nhân được chẩn đoán nhồi máu cơ tim cấp tính tại bệnh viện địa phương do tức ngực, đau đớn. Lâm đã được phẫu thuật can thiệp tim, đặt stent và mở mạch máu. Nhưng đến ngày thứ ba sau phẫu thuật, Lâm cảm thấy hơi khó chịu vào ban đêm và nói năng không mạch lạc. Gia đình ngay lập tức gọi bác sĩ. Không lâu sau, bệnh nhân xuất hiện các triệu chứng như chảy nước dãi, khóe miệng lệch sang phải, yếu chi phải và thậm chí không thể nói được. Bệnh viện địa phương cho rằng có thể là nhồi máu não nhưng bệnh nhân mới được điều trị can thiệp tim mạch, không dám phẫu thuật lần nữa nên gia đình đã vội vàng chuyển bệnh nhân sang bệnh viện khác để điều trị.
Sau khi bệnh nhân được chuyển đến khoa cấp cứu của bệnh viện khác, bác sĩ ngay lập tức tiến hành chẩn đoán và điều trị đột quỵ thiếu máu cục bộ cấp tính. Hình ảnh cho thấy tắc nghẽn cấp tính động mạch não giữa trái và các mạch máu lớn, thiếu máu cục bộ vùng chẩm và đỉnh thái dương trái thùy não, xác nhận chẩn đoán nhồi máu não cấp tính cần phải cắt bỏ huyết khối càng sớm càng tốt.
Theo tiêu chuẩn điều trị quốc gia có liên quan, bệnh nhân nhồi máu não cấp tính cần hoàn thành việc chọc dò trong vòng 90 phút kể từ lần nhập viện đầu tiên. Bác sĩ đã thực hiện thành công việc chọc dò trong thời gian quy định và mở mạch máu thành công trong vòng 30 phút. Ca phẫu thuật diễn ra suôn sẻ và cho kết quả rất tốt sau ca phẫu thuật bệnh nhân đã có thể tự nâng cánh tay phải lên và cử động tự do. Đã bình phục và xuất viện.
Bác sĩ cho biết, thói quen sinh hoạt không tốt của bệnh nhân đã dẫn đến xơ cứng động mạch, cao huyết áp, dẫn đến nhồi máu cơ tim ban đầu, sau đó là nhồi máu não. Có nhiều nguyên nhân gây đột quỵ do thiếu máu cục bộ, ngoài hẹp và hẹp mạch máu não do tuổi tác, có khoảng 20-30% bệnh nhân là do mất cục máu đông do các bệnh khác, chẳng hạn như bệnh tim mạch trước đó gây ra nhồi máu não.
Hút thuốc, thức khuya và huyết áp cao không chỉ là yếu tố nguy cơ cao dẫn đến nhồi máu cơ tim mà còn là yếu tố nguy cơ cao gây đột quỵ do thiếu máu cục bộ. Hút thuốc có thể làm hỏng thành mạch máu, gây ra mảng bám và xơ vữa động mạch, cuối cùng có thể dẫn đến hẹp mạch máu, dẫn đến những hậu quả nguy hiểm như lượng máu cung cấp lên não không đủ và đột quỵ. Sự thay đổi nhiệt độ xen kẽ giữa nóng và lạnh trong mùa hè cũng có thể gây ra biến động huyết áp, từ đó gây ra nhồi máu cơ tim.
Tại sao đột quỵ dễ xảy ra vào mùa hè? Đây là 5 lý do chính:
1. Nhiệt độ quá cao khiến bạn dễ đổ mồ hôi. Vì nhiệt độ cao, chỉ cần ở ngoài trời một thời gian, bạn sẽ đổ mồ hôi đầm đìa. Nếu không bổ sung nước kịp thời, bạn sẽ dễ bị mất nước. Nhiệt độ quá cao không chỉ gây say nắng mà còn khiến cơ thể mất nước quá nhiều, lượng máu giảm mạnh và tăng độ nhớt của máu, dễ gây ra huyết khối não, dẫn đến đột quỵ do thiếu máu cục bộ. Đặc biệt khi độ ẩm tương đối lên tới hơn 70%, việc điều hòa nhiệt độ cơ thể con người chủ yếu dựa vào sự bốc hơi của mồ hôi để tản nhiệt. Khi hệ thần kinh tích cực đổ mồ hôi để điều chỉnh nhiệt độ, nếu bạn đổ mồ hôi quá nhiều và không bổ sung nước vào lâu ngày sẽ khiến máu đặc lại, dễ gây ra hiện tượng “đột quỵ do thiếu máu cục bộ”.
2. Ở trong phòng máy lạnh lâu. Ở trong phòng máy lạnh thời gian dài vào mùa hè và thổi quá nhiều không khí lạnh có thể khiến các mạch máu co lại, cứng lại, dễ dẫn đến hình thành cục máu đông. Vì vậy, tốt nhất bạn nên duy trì nhiệt độ điều hòa ở mức 27°C trở lên. Không thổi khí lạnh trong thời gian dài, đặc biệt không thổi trực tiếp vào đầu, nếu không đầu sẽ bị lạnh và các mạch máu lớn trong não sẽ co lại, dẫn đến lưu lượng máu não giảm và lượng máu cung cấp không đủ trong những nguyên nhân phổ biến gây đột quỵ.
3. Chênh lệch nhiệt độ giữa trong nhà và ngoài trời lớn. Vào mùa hè, nhiều người thích điều chỉnh nhiệt độ điều hòa thật thấp dẫn đến chênh lệch nhiệt độ lớn giữa trong nhà và ngoài trời, khiến các mạch máu não liên tục co bóp và giãn ra, gây rối loạn tuần hoàn não. Khi thời tiết nắng nóng, nhiều người thích bật điều hòa ở nhiệt độ rất thấp, chênh lệch nhiệt độ giữa trong nhà và ngoài trời rất lớn, đặc biệt là những người mắc bệnh cao huyết áp, xơ vữa động mạch, tiểu đường. thích nghi với nhiệt độ nóng lạnh khi ra vào phòng Thay đổi, mạch máu não chắc chắn sẽ tiếp tục co bóp và giãn ra, rối loạn tuần hoàn não sẽ xảy ra, đột quỵ sẽ xảy ra.
4. Tâm trạng thất thường. Mùa hè nóng nực cũng có thể ảnh hưởng đến tâm trạng của con người. Một điều không đáng kể ban đầu có thể khiến con người có những cảm xúc tiêu cực như cáu kỉnh, cáu kỉnh. Thời tiết nắng nóng ảnh hưởng nghiêm trọng đến tâm trạng con người, thường khiến con người cáu kỉnh, cáu kỉnh. Những biến động cảm xúc này còn có thể ảnh hưởng đến sự thay đổi huyết áp của con người, khiến huyết áp tăng đột ngột và gây đột quỵ. Dưới ảnh hưởng của những cảm xúc tiêu cực này, huyết áp có thể tăng cao, từ đó gây ra đột quỵ.
5. Bệnh đường tiêu hóa theo mùa phổ biến hơn. Thời gian bảo quản thực phẩm vào mùa hè được rút ngắn đi rất nhiều. Nhiều người không muốn vứt bỏ thức ăn thừa ở nhà đến khi ăn vào ngày hôm sau thì đã hỏng. Nó có thể dễ dàng gây ra các bệnh về đường tiêu hóa và bệnh nhân có thể bị tiêu chảy, nôn mửa và mất nước. Mất nước có thể gây mất một lượng lớn nước trong máu và làm tăng độ nhớt của máu, có thể dẫn đến đột quỵ.