Nguyên liệu chính để làm dầu hào là những con hàu tươi, được luộc chín và cô đặc. Nó thường có màu nâu sẫm hoặc nâu và có kết cấu dính. Vị của dầu hào đầy đặn, vừa có vị mặn vừa có vị ngọt, có thể làm tăng thêm hương vị và lớp nhân cho món ăn.
Dầu hào thường được dùng trong các món xào, canh, món nguội để mang lại hương vị đậm đà và đậm đà cho món ăn. Nó có thể được sử dụng như một loại gia vị duy nhất, hoặc nó có thể được sử dụng kết hợp với các loại gia vị khác, chẳng hạn như nước tương, gừng và tỏi,... để chế biến các món ăn với các khẩu vị khác nhau. Ngoài tác dụng tăng thêm hương vị cho món ăn, dầu hào còn có giá trị dinh dưỡng nhất định. Nó rất giàu protein, axit amin và các nguyên tố vi lượng khác nhau, ngoài ra còn chứa một số canxi, sắt và các khoáng chất khác. Tuy nhiên, do trong dầu ăn có hàm lượng muối cao, ăn quá nhiều có thể ảnh hưởng xấu đến sức khỏe nên khi sử dụng cần kiểm soát ở mức độ vừa phải.
Tuy nhiên, khi mọi người ngày càng chú ý đến an toàn thực phẩm, một số gia đình và một số người về cơ bản không sử dụng dầu hào, thậm chí còn kháng thuốc nghiêm trọng, tại sao vậy? Không khó để nhận thấy từ bình luận của một số cư dân mạng rằng người ta sợ bị ung thư khi ăn dầu hào. Tôi phân vân, dầu hào rõ ràng là sản phẩm từ hàu, tại sao lại gây ung thư? Nhiều cư dân mạng còn cho rằng, trong dầu hào hiện nay cơ bản không có hàu, toàn là phụ gia? Ngày càng có nhiều người mắc bệnh ung thư mà nguyên nhân là do dầu hào.
Dầu hào có thực sự chứa nhiều chất phụ gia?
Cách làm mắm hàu, nhìn chung hàu tươi được chọn và rửa sạch để loại bỏ phù sa và tạp chất. Hàu được bóc vỏ và sau đó luộc hoặc hấp để chiết xuất nước ép của chúng. Nước hàu chiết xuất được cô đặc, thường thông qua quá trình đun sôi hoặc bay hơi lâu. Thêm nước, muối, đường, nước tương và các gia vị khác vào nước hàu cô đặc để điều chỉnh hương vị và kết cấu.
Thật vậy, một số chất làm tươi, chất làm đặc và chất bảo quản được thêm vào trong quá trình sản xuất dầu hào. Các chất phụ gia này thường không gây hại rõ ràng cho sức khỏe khi được sử dụng với lượng thích hợp.
Natri glutamate là một chất tăng hương vị phổ biến, cũng có trong bột ngọt. Tổ chức Y tế Thế giới và các tổ chức có thẩm quyền khác đã tiến hành các thí nghiệm độc tính đối với bột ngọt và tin rằng ở liều lượng bình thường, natri glutamate sẽ không gây ung thư cho cơ thể con người.
Kali sorbat là chất bảo quản phổ biến được Tổ chức Nông lương Quốc tế và Tổ chức Y tế Thế giới khuyến cáo là chất bảo quản hiệu quả và an toàn. Kali sorbat không gây nguy hiểm cho sức khỏe khi sử dụng ở mức độ vừa phải.
Trên thực tế, dầu hào tươi không gây ung thư. Những thứ gây ung thư là những thứ không được đặt trong tủ lạnh sau khi mở. Các nguyên tố vi lượng và axit amin trong dầu hào thực sự rất dễ bị oxy hóa và phân hủy, nếu bảo quản lâu ngày ở nhiệt độ thường dễ bị nấm mốc, hư hỏng, sinh ra các độc tố có hại, đặc biệt là aflatoxin.
Aflatoxin là một chất độc hại do nấm tạo ra, được Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế xếp vào loại chất gây ung thư cấp một và có nguy cơ đe dọa sức khỏe con người. Do đó, để đảm bảo chất lượng và độ an toàn của dầu hào, nên bảo quản dầu hào trong tủ lạnh càng tốt sau khi mở nắp để tránh tiếp xúc với nhiệt độ và độ ẩm cao.
Nhắc nhở: 3 thứ gia vị, đừng lạm dụng chúng nữa:
1: Dầu đậu phộng ép thô, nguyên liệu của dầu đậu phộng ép thô có thể bị nhiễm nấm mốc và vi khuẩn. Một số loại nấm mốc tạo ra các chất độc hại như aflatoxin và sự nhiễm vi khuẩn có thể gây ra các vấn đề về an toàn thực phẩm. Những chất độc và vi khuẩn này có thể có trong dầu đậu phộng thành phẩm nếu không được chế biến và kiểm soát đúng cách.
Một số hạt đậu phộng có thể bị mốc bên trong hạt và những hạt bị mốc này cũng có thể chứa các chất có hại như aflatoxin.
2: Nước tương pha chế: Nước tương pha chế dùng để chỉ một loại gia vị dạng lỏng được chế biến bằng cách ủ nước tương làm phần chính, thêm chất lỏng gia vị đạm thực vật thủy phân bằng axit, phụ gia thực phẩm,...
Có thể có những rủi ro sức khỏe nhất định trong việc pha chế nước tương. Trong quá trình sản xuất có thể xảy ra nhiễm chloropropanol gây độc cấp tính và mãn tính, độc tính gen, độc tính sinh sản, độc tính thần kinh và khả năng gây ung thư. Một số công ty vô đạo đức có thể sử dụng lông động vật để chế biến nước tương nhằm giảm chi phí, điều này có thể gây ra các vấn đề về sức khỏe và tạo ra chất gây ung thư trichloropropanol.
3: Sốt Bechamel hư hỏng. Các loại gia vị như tương ớt, sốt salad, sốt cà chua và bơ đậu phộng thường có hàm lượng chất béo cao. Trong quá trình bảo quản, các sản phẩm này dễ bị oxy hóa chất béo nên có vị đắng. Quá trình oxy hóa chất béo tạo ra các chất như aldehyt, xeton, axit,... có thể phá hủy các vitamin tan chất béo trong đó.
Ngoài ra, nếu các loại gia vị này bị mốc cũng có thể sinh ra độc tố aflatoxin. Aflatoxin là chất độc hại tiềm ẩn nguy cơ đối với sức khỏe. Vì vậy, đối với loại gia vị này, nhất là sau khi mở nắp, nên bảo quản kín ở nhiệt độ thích hợp, tránh tiếp xúc với nhiệt độ cao, độ ẩm cao hoặc ánh nắng trực tiếp. Thường xuyên kiểm tra chất lượng và tình trạng bảo quản của sản phẩm, nếu phát hiện có dấu hiệu bất thường (như hư hỏng, có mùi, nấm mốc…) phải loại bỏ ngay để đảm bảo an toàn thực phẩm.