Vì sao mẹ bị suy giảm trí nhớ sau sinh?
Sự mất cân bằng estrogen
Tình trạng suy giảm trí nhớ sau sinh có thể khác nhau ở từng mẹ. Bởi vì vấn đề này còn phụ thuộc vào thể chất cũng như chất lượng cuộc sống sau khi sinh. Trong đó, nguyên nhân chính gây ra sự đãng trí và kém tập trung sau sinh là sự mất cân bằng estrogen.
Mất cân bằng estrogen là một trong những nguyên nhân suy giảm trí nhớ sau sinh
Trong 06 tháng cuối nồng độ estrogen sẽ tăng cao, và sau đó giảm dần trong 3 tháng cuối và tiếp tục giảm trong 3 tháng sau sinh. Sự rối loạn này tác động mạnh mẽ lên não bộ gây nên rối loạn hoạt động cơ bản của các tế bào thần kinh ở não, trong đó có các trung khu có chức năng ghi nhớ, xử lý thông tin, dẫn đến hiện tượng trí nhớ kém của chị em.
Estrogen khiến cơ thể mẹ bỉm chưa kịp thích nghi, dẫn đến chứng suy giảm trí nhớ sau sinh, não bộ hoạt động trì trệ hơn. Một số nghiên cứu cho rằng sự thay đổi estrogen sau sinh có thể giúp não của mẹ định hình lại để đáp ứng việc chăm sóc em bé thật tốt. Nói cách khác, sự thay đổi này khiến nhận thức của mẹ xác định nhu cầu của trẻ sơ sinh là mối quan tâm hàng đầu nên những hoạt động khác dường như sẽ bị “mờ” đi trong não. Điều đó khiến mẹ kém tập trung và khó ghi nhớ các công việc hàng ngày khác.
Ngoài ra, một loại hormone khác được sản xuất nhiều ở giai đoạn cho con bú có tên là Oxytocin cũng gián tiếp gây giảm trí nhớ sau sinh, do chúng có thể làm giảm nồng độ Estrogen trong máu. Một số nghiên cứu chỉ ra rằng, những người phụ nữ đã từng sinh em bé và đặc biệt nếu sinh nhiều lần thì trí nhớ sẽ kém hơn hẳn những người cùng độ tuổi.
Với cách giải thích này, hiện tượng suy giảm trí nhớ sau sinh không đồng nghĩa với việc não bộ của mẹ bị lão hóa hay có vấn đề nếu trước đó mẹ hoàn toàn bình thường. Đây chỉ là tác động của hormone sau sinh giúp bạn thích nghi và thực hiện tốt vai trò làm mẹ.
Bên cạnh tác động từ bên trong, một số nguyên nhân ngoại cảnh cũng khiến mẹ cảm thấy mình bị suy giảm trí nhớ sau sinh như:
Trầm cảm
Trầm cảm cũng là một trong các nguyên nhân suy giảm trí nhớ sau sinh. Sau khi sinh con, cuộc sống của người phụ nữ gần như đảo lộn hoàn toàn. Vừa sinh con cơ thể mệt mỏi, rất cần nghỉ ngơi, phục hồi thì cùng lúc đó phụ nữ phải đảm nhiệm thêm việc làm mẹ. Nếu thiếu sự quan tâm, chia sẻ từ người thân trong gia đình, đặc biệt là người chồng thì phụ nữ sẽ có nguy cơ bị trầm cảm sau sinh.
Đảm nhiệm quá nhiều việc cùng một lúc
Tất cả áp lực từ việc làm mẹ, làm vợ, đi làm…khiến phụ nữ kiệt sức, mệt mỏi quá độ. Từ đó não bộ mất tập trung do phải phân tán suy nghĩ vào nhiều việc, gây nên hiện tượng ức chế thần kinh và dẫn tới suy giảm trí nhớ.
Không ngủ đủ giấc
Mẹ sau sinh thường xuyên ở trạng thái thiếu ngủ do cuộc sống bị đảo lộn, phải thức khuya thường xuyên để chăm sóc cho em bé, qua đó gây nên chứng mất trí tạm thời, những thông tin vừa được tiếp nhận chưa được ghi nhớ thì đã bị lãng quên. Trong khi đó, giấc ngủ rất quan trọng cho việc tái tạo, sản sinh tế bào mới, cũng là thời gian để não bộ nghỉ ngơi.
Cơ thể thiếu chất dinh dưỡng
Bổ sung dinh dưỡng trước và sau khi sinh là vô cùng quan trọng cho cả mẹ và bé. Đặc biệt là sau khi trải qua cơn vượt cạn khiến cho cơ thể suy yếu, đòi hỏi người mẹ phải bổ sung dưỡng chất lớn để phục hồi và nuôi bé. Nếu ăn uống không đầy đủ thì các mẹ sẽ thiếu hụt chất dinh dưỡng cho bản thân nói chung và em bé nói riêng. Như hậu quả của việc thiếu sắt, dẫn đến thiếu máu, oxy không đủ để bơm lên não, ảnh hưởng đến khả năng tập trung và ghi nhớ của mẹ.
Suy giảm trí nhớ sau sinh sẽ kéo dài trong bao lâu?
May mắn thay, những thay đổi về bộ não của bạn chỉ là tạm thời. Não bộ của bạn sẽ tăng kích thước trở lại trong vài tháng sau khi em bé được sinh. Theo các nhà khoa học, thời gian để nữ giới sau sinh lấy lại được trạng thái cân bằng hormone là khoảng nửa năm cho đến 1 năm. Hội chứng này không phải là bệnh nên không cần điều trị bằng thuốc. Do đó nếu mẹ đang thắc mắc suy giảm trí nhớ nên uống thuốc gì thì không cần quan tâm đến điều này nhé.
Làm thế nào để khắc phục chứng đãng trí sau sinh?
- Hãy nghỉ ngơi và ngủ đủ giấc: Bạn hãy tranh thủ nghỉ ngơi và ngủ trọn giấc lúc con ngủ. Đừng cố ép mình phải hoàn thành mọi việc một cách hoàn hảo.
- Tập yoga: Đây là biện pháp rất tốt giúp cơ thể được thư giãn, não bộ được nghỉ ngơi đồng thời rèn khả năng tập trung cho não. Vì thế mỗi ngày, bạn nên dành 10 phút để ngồi thiền, kiên trì làm sẽ giúp não cải thiện trí nhớ rất tốt.
- Ghi chú lại những điều quan trọng: Chỉ với một cây bút và một cuốn sổ tay nhỏ, bạn đã có thể ghi chú lại những việc cần làm trong ngày để tránh sót việc.
- Tạo lịch hàng ngày: Bạn hãy tải một phần mềm nhắc nhở công việc trên điện thoại di động để sắp xếp lịch trình trong ngày. Nó sẽ trợ thủ đắc lực nhắc nhở bạn theo đúng những gì bạn đã cài đặt.
- Luôn cất giữ mọi thứ ở đúng nơi quy định: Bạn đừng vứt lung tung mỗi thứ một nơi, đến khi cần lại xới tung cả nhà để tìm kiếm.
- Chụp ảnh: Bạn có thể chụp lại các bảng thông báo, vị trí xe đậu ở bãi giữ xe... để tránh việc nhớ nhớ quên quên gây ra rắc rối.
- Nhờ sự giúp đỡ: Bạn không cần phải chứng minh cho mọi người thấy bạn là siêu nhân, thế nên, nếu có thể, hãy nhờ sự giúp đỡ từ những người xung quanh. Chúng ta có thể nhờ chồng, bố mẹ, người giúp việc hoặc đứa con lớn giúp những việc mà họ có thể làm.