Trạng thái căng thẳng liên tục này không chỉ khiến bạn cảm thấy kiệt sức về thể chất và tinh thần mà còn có thể âm thầm ảnh hưởng đến sức khỏe mái tóc. Nghiên cứu khoa học cho thấy mối liên hệ tinh tế giữa căng thẳng và tình trạng bạc tóc.
Khi con người rơi vào trạng thái căng thẳng kéo dài, việc tiết hormone trong cơ thể sẽ bị ảnh hưởng, sự mất cân bằng này sẽ ức chế quá trình sản xuất melanin. Melanin là một chất quan trọng tạo ra màu tóc. Một khi quá trình sản xuất nó bị ức chế, màu tóc sẽ dần chuyển sang màu xám.
Vì vậy, khi nhìn thấy những người trẻ nhưng tóc đã bạc, chúng ta thường có thể phỏng đoán rằng họ có thể đang phải chịu áp lực tinh thần rất lớn.
Tuy nhiên, nguyên nhân khiến tóc bạc không chỉ giới hạn ở căng thẳng tinh thần. Một số người sinh ra đã có khuynh hướng tóc bạc sớm do di truyền, điều đó có nghĩa là họ có thể bị tóc bạc sớm ngay cả khi còn trẻ. Tóc bạc trong trường hợp này thường không liên quan đến tuổi tác mà do di truyền quyết định.
Điều đáng chú ý là tóc bạc cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo một số bệnh. Như câu tục ngữ được lưu truyền rộng rãi: “Tóc bạc mọc ở đâu, bệnh tật xuất hiện”.
1. Tóc bạc xảy ra như thế nào?
Di truyền học
Từ góc độ di truyền, gen của chúng ta quyết định phần lớn màu tóc. Điều này có nghĩa là nếu bất kỳ ai trong gia đình chúng ta bị bạc tóc khi còn trẻ, chúng ta có thể phải đối mặt với số phận tương tự.
Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là tóc bạc là điều không thể tránh khỏi, vì lối sống và môi trường của chúng ta cũng có thể ảnh hưởng đến màu tóc.
Yếu tố môi trường
Việc tiếp xúc lâu dài với ánh nắng mặt trời, đặc biệt là không có biện pháp chống nắng, có thể gây hư tổn cho tóc của chúng ta và khiến tóc mất đi sắc tố ban đầu. Ngoài ra, các chất ô nhiễm, hóa chất trong môi trường cũng có thể tác động tiêu cực đến tóc, khiến tóc bạc.
Cách sống
Căng thẳng tinh thần kéo dài, thiếu ngủ và thói quen ăn uống kém có thể dẫn đến mất cân bằng môi trường bên trong cơ thể, từ đó ảnh hưởng đến sức khỏe của tóc. Ví dụ, việc thiếu các chất dinh dưỡng như vitamin và khoáng chất có thể khiến tóc mất đi độ bóng và thậm chí chuyển sang màu xám.
2. Nghiên cứu của Harvard phát hiện: Người tóc bạc ít mắc ung thư? Có bằng chứng khoa học nào không? Nói với bạn sự thật
Một bài báo trên mạng cho rằng “người tóc bạc ít mắc bệnh ung thư” đã thu hút sự chú ý rộng rãi. Liệu kết luận có vẻ hấp dẫn này thực sự có cơ sở khoa học? Hôm nay chúng ta sẽ khám phá sự thật đằng sau tuyên bố này.
Đầu tiên, chúng ta cần làm rõ rằng kết luận này không đến trực tiếp từ nghiên cứu của Harvard. Trên thực tế, nghiên cứu này được các nhà khoa học Nhật Bản công bố lần đầu tiên vào năm 2009 và mục đích chính của nó là tìm hiểu cơ chế gây ra tình trạng bạc tóc.
Trong nghiên cứu này, các nhà khoa học phát hiện ra rằng khi DNA bị tổn thương, tế bào gốc melanin trong nang lông sẽ chuyển hóa thành tế bào hắc tố trưởng thành. Quá trình này dẫn đến sự suy giảm tế bào gốc, khiến lông chuột dần chuyển sang màu xám và trắng.
Tuy nhiên, nghiên cứu này không liên quan trực tiếp đến dữ liệu về bệnh ung thư, vậy tại sao lại có tuyên bố “tóc bạc mọc nhiều có thể làm giảm nguy cơ ung thư”?
Hóa ra kết luận này bắt nguồn từ một bản tin trên tờ Daily Mail của Anh. Báo cáo dẫn lời Giáo sư David Fisher, Chủ tịch Khoa Da liễu tại Đại học Harvard, giải thích nghiên cứu này. Giáo sư Fisher tin rằng cơ chế khiến tóc chuyển sang màu xám thực sự có thể làm giảm nguy cơ ung thư.
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng cách giải thích của giáo sư Fisher không dựa trên sự so sánh trực tiếp về nguy cơ ung thư của “người tóc đen” và “người tóc bạc”.
Ông chỉ so sánh tác động lên cơ thể con người của tế bào gốc melanin “tiếp tục tồn tại dưới dạng tế bào gốc” và “chuyển thành tế bào hắc tố”. Vì vậy, chúng ta không thể hiểu cách giải thích này một cách đơn giản là “những người có mái tóc trắng ít bị ung thư hơn”.
Trên thực tế, nhìn từ góc độ thực tế, người già có nguy cơ mắc bệnh ung thư cao hơn nhiều so với người trẻ. Điều này rõ ràng trái ngược với nhận định “người tóc trắng ít mắc bệnh ung thư hơn”. Vì vậy, dù tóc có bạc hay không thì người cao tuổi cũng nên cảnh giác hơn và thường xuyên khám sức khỏe, tầm soát ung thư.
3. Tóc bạc mọc ở đâu thì bệnh sẽ xuất hiện? Mọc ở trán, thái dương, sau đầu có ý nghĩa gì?
Tóc trắng trên trán
Tóc bạc trên trán nhiều hơn có liên quan đến sự mất cân bằng của lá lách và dạ dày, điều này được thừa nhận rộng rãi trong lý thuyết y học cổ truyền Trung Quốc. Là một khu vực quan trọng trên khuôn mặt con người, trán không chỉ là một phần hình ảnh bên ngoài của con người mà còn phản ánh ra bên ngoài chức năng của các cơ quan nội tạng. Trong lý thuyết kinh tuyến của y học cổ truyền, trán là nơi “Kinh tuyến dạ dày” của Chân Dương Minh đi qua. Vì vậy, sức khỏe của trán có liên quan mật thiết đến chức năng của lá lách và dạ dày.
Lá lách và dạ dày, là nền tảng có được của cơ thể con người, đóng một vai trò quan trọng trong việc tạo ra và vận chuyển khí và máu. Khi chức năng của lá lách và dạ dày mất cân bằng sẽ dẫn đến sản xuất không đủ hoặc khí huyết lưu thông kém, ảnh hưởng đến sức khỏe toàn cơ thể. Trán là nơi kinh dạ dày đi qua, sức khỏe của trán cũng sẽ bị ảnh hưởng.
Khi lá lách bị suy yếu, người ta thường gặp phải một loạt triệu chứng. Trước hết, do khí huyết không đủ nên tóc không được nuôi dưỡng đầy đủ, tóc trên trán dễ bị bạc.
Thứ hai, lá lách suy yếu cũng sẽ dẫn đến nhiễm clo, vì chức năng của lá lách và dạ dày kém sẽ ảnh hưởng đến việc sinh và vận chuyển khí huyết, khiến da mặt mất đi độ bóng và xuất hiện màu vàng. Ngoài ra, thiếu hụt lá lách cũng có thể gây ra các triệu chứng như chán ăn, đi ngoài phân lỏng. Nguyên nhân là do rối loạn chức năng của lá lách và dạ dày có thể ảnh hưởng đến quá trình tiêu hóa và hấp thu thức ăn, dẫn đến giảm cảm giác thèm ăn và đi cầu phân bất thường.
Tóc trắng ở thái dương
Quả thực có một mối tương quan nhất định giữa tóc bạc ở thái dương và lửa gan mạnh, điều này được y học cổ truyền thừa nhận rộng rãi. Khi nói đến “gan lửa mạnh” thực ra chúng ta đang mô tả tình trạng mất cân bằng chức năng của các cơ quan nội tạng, đặc biệt là tình trạng tăng cường chức năng của gan.
Gan đóng một vai trò quan trọng trong y học cổ truyền Trung Quốc, nó không chỉ liên quan đến giải độc, trao đổi chất và các chức năng khác mà còn liên quan chặt chẽ đến trạng thái cảm xúc của con người. Khi chức năng gan hoạt động quá mức hay còn gọi là “lửa gan mạnh”, con người thường dễ có những dao động về cảm xúc như hờn dỗi hay nóng nảy. Điều này là do lửa gan mạnh có thể dẫn đến khí gan ứ đọng, từ đó ảnh hưởng đến khả năng điều chỉnh cảm xúc của con người.
Điều đáng chú ý là tóc bạc ở thái dương thường liên quan đến sự tức giận mạnh mẽ. Y học cổ truyền tin rằng sự phát triển của tóc có liên quan chặt chẽ đến tinh chất của thận và lượng máu cung cấp cho gan.
Khi chức năng gan hoạt động quá mức, hỏa gan mạnh sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển bình thường của tóc, khiến tóc bạc xuất hiện ở thái dương và các bộ phận khác trên cơ thể. Điều này không chỉ do tâm trạng thất thường do lửa gan mạnh mà còn do lửa gan mạnh khiến chức năng thanh lọc của gan trở nên bất thường, từ đó ảnh hưởng đến sự lưu thông của khí huyết và chức năng của các cơ quan trên toàn cơ thể.
Tóc trắng phía sau đầu
Hiện tượng tóc trắng mọc sau gáy thường được coi là có liên quan mật thiết đến thận khí không đủ trong lý thuyết y học cổ truyền Trung Quốc. Thận khí, như một khái niệm quan trọng trong lý thuyết y học cổ truyền Trung Quốc, bao hàm nhiều khía cạnh của hoạt động sống con người, bao gồm cả sự phát triển và màu sắc của tóc.
Theo y học cổ truyền, thận là nền tảng bẩm sinh của cơ thể con người, chứa đựng tinh chất, sinh huyết, dưỡng tóc. Khi thận khí đầy đủ, tóc có thể được nuôi dưỡng đầy đủ và luôn đen và bóng. Ngược lại, nếu thận khí không đủ thì sự phát triển và màu sắc của tóc sẽ bị ảnh hưởng, gây ra các vấn đề như tóc bạc, rụng tóc.
Tóc trắng phía sau đầu có thể là biểu hiện cụ thể của thận khí không đủ. Tóc bạc ở vùng này thường liên quan mật thiết đến tình trạng chức năng của thận. Khi thận khí không đủ, tóc không thể nhận đủ dinh dưỡng và độ ẩm, dẫn đến mất sắc tố và mọc tóc bạc. Đồng thời, do phần sau của đầu nằm xa và gần thận hơn nên dễ bị ảnh hưởng do thận khí không đủ.
Vì vậy, làm thế nào để đánh giá xem bạn có đủ thận khí hay không? Ngoài tóc bạc phía sau đầu, thận khí không đủ còn có thể biểu hiện bằng các triệu chứng như đau nhức và yếu ở thắt lưng và đầu gối, chóng mặt, ù tai, mất ngủ, mơ màng và giảm trí nhớ. Nếu phát hiện mình có những triệu chứng này, bạn cần xem xét liệu có phải vấn đề thận khí không đủ hay không.
4. Muốn trị tóc bạc hãy cân nhắc bắt đầu từ 5 khía cạnh
Sửa đổi chế độ ăn uống
Sức khỏe của tóc có liên quan chặt chẽ đến thói quen ăn uống của chúng ta. Để cải thiện tình trạng tóc bạc, chúng ta nên ăn nhiều thực phẩm giàu vitamin B phức hợp, C và E cũng như các nguyên tố vi lượng như sắt, đồng và kẽm.
Điều chỉnh tâm lý
Căng thẳng tinh thần lâu dài, lo lắng, trầm cảm và những cảm xúc tiêu cực khác có thể gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của tóc. Vì vậy, chúng ta nên học cách điều chỉnh tâm lý và duy trì thái độ tích cực, lạc quan với cuộc sống.
Giữ một lịch trình thường xuyên
Bạn cũng nên chú ý duy trì lịch sinh hoạt đều đặn và ngủ đủ giấc. Những thói quen sinh hoạt không tốt như thức khuya, mất ngủ có thể gây rối loạn nội tiết, ảnh hưởng đến sức khỏe của tóc. Vì vậy, chúng ta nên cố gắng tránh những thói quen sinh hoạt xấu này và đảm bảo ngủ đủ giấc cũng như thời gian làm việc và nghỉ ngơi đều đặn.
Sử dụng sản phẩm chăm sóc tóc đen
Chọn các sản phẩm chăm sóc dành cho tóc bạc, chẳng hạn như dầu xả và dầu dưỡng tóc, những sản phẩm này có thể bổ sung và khóa các dưỡng chất mà tóc bạn cần. Khi sử dụng các sản phẩm này, nên làm theo hướng dẫn của sản phẩm và tránh sử dụng quá mức hoặc sử dụng không đúng cách.
Cân nhắc dùng thuốc
Nếu tóc bạc vượt quá mức bình thường hoặc quá nghiêm trọng, bạn có thể cân nhắc dùng thuốc. Các phương pháp điều trị phổ biến của y học Trung Quốc bao gồm Gastrodia elata, Polygonum multiflorum hoặc Angelica sinensis, v.v. Những loại thuốc Trung Quốc này giúp điều hòa Khí và máu trong cơ thể và cải thiện tình trạng tóc bạc. Khi sử dụng thuốc để điều trị, nên tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên môn để lựa chọn loại thuốc và liều lượng phù hợp tùy theo từng trường hợp cụ thể.