Tiến sĩ tâm lý học Douglas LaBier - Giám đốc trung tâm Center for Progressive Development ở Washington, DC (Mỹ) - cho rằng biết được đặc điểm của các kiểu ngoại tình có thể giúp mọi người đối phó chuyện đó với nhận thức và trách nhiệm lớn hơn. Theo ông, có 6 kiểu ngoại tình dưới đây:
Ngoại tình để thỏa mãn ham muốn
Đây là kiểu ngoại tình phổ biến nhất. Ở kiểu ngoại tình này, ban đầu 2 người sẽ cảm thấy bị thu hút một cách mãnh liệt, nhưng sau đó tình cảm cũng nhanh chóng lụi tàn. John và Kim gặp nhau chốn công sở. John vừa mới ly thân, còn Kim đã kết hôn. Họ không thể chống lại lực hấp dẫn mãnh liệt từ phía đối phương. Và dĩ nhiên, “chuyện ấy” là không thể tránh khỏi. Tuy nhiên, cảm giác hấp dẫn và được giải phóng từ loại ngoại tình này có thể ẩn giấu những xung đột tình cảm mà bạn không hề hay biết.
Những vụ ngoại tình kiểu này thường không kéo dài. Thêm vào đó, niềm đam mê 2 người dành cho nhau có thể mất đi khá nhanh khi 2 bên mất dần hứng thú hoặc các vấn đề tình cảm vốn bị che giấu xuất hiện trở lại. Niềm đam mê cũng có thể phai nhạt nếu người trong cuộc phát hiện ra rằng điều duy nhất kết nối họ chỉ là “chuyện ấy”. Cũng như John sau đó nói với tôi: "Chúng tôi không có nhiều điều để nói với nhau. Điều đó cuối cùng đã khiến đôi bên mất dần cảm hứng".
Ngoại tình vì mong được nhìn nhận
Sau nhiều năm ở trong cuộc hôn nhân không hạnh phúc, Rachel bắt đầu cảm thấy nỗi oán giận sâu sắc với chồng mình. Từ lâu, cô đã cảm thấy chồng luôn tảng lờ, bỏ qua và không hề coi trọng cô. Tuy vậy, chồng cô kiên quyết từ chối tiến hành điều trị tâm lý dành cho các đôi gặp vấn đề trong hôn nhân. Trước đó, Rachel đã đi trị liệu, cuộc trị liệu đã khiến cô nhận thức được những sai lầm của mình. Tuy nhiên, cô không thể tìm ra giải pháp, cũng không thể tìm ra cách đối phó với mong muốn trả thù của chính bản thân.
Cô biết rằng quay lại với chồng không thể chữa lành các vết thương lòng và rạn nứt, vì vậy Rachel đã ngoại tình. Cô nhanh chóng nhận ra người tình của mình chỉ coi cô là một cuộc chinh phục và hắn, cũng rất nhanh chóng, bỏ rơi cô. Đến lúc này, cô nhận ra rằng cô thực sự mong muốn tìm được một người đàn ông sẽ nhìn nhận mình – điều mà cha cô chưa bao giờ làm. Tuy đã hiểu rõ cảm xúc bản thân nhưng cô vẫn phải đối mặt với cuộc hôn nhân đổ vỡ và tìm cách hàn gắn vết thương của mình.
Ngoại tình trong tưởng tượng
Liệu có thể gọi là ngoại tình nếu đôi bên không hề làm “chuyện ấy”? Hãy xem xét trường hợp của Paul và Linda. Họ làm việc cùng nhau trong một dự án từ thiện. Paul đã kết hôn còn Linda đã ly dị nhưng đang sống cùng bạn trai. Họ nhận ra họ có rất nhiều điểm chung, từ quan điểm cho tới cách sống. Họ rất thích nói chuyện và mong muốn có thời gian ở bên nhau. Họ thường xuyên trò chuyện điện thoại và nán lại sau khi làm việc xong. Họ nhận ra rằng giữa họ đã hình thành một tình cảm rất thân mật và gần gũi, không chỉ đơn thuần là tình bạn.
Vậy tại sao họ không làm “chuyện ấy”? Linda, bệnh nhân của tôi cho biết cả 2 người đều không muốn phá vỡ hoặc làm rối tung quan hệ ban đầu giữa họ. Vì vậy, họ đã chọn cách duy trì một mối quan hệ thuần khiết. Họ chỉ ngoại tình trong tâm tưởng chứ không hề tiến xa hơn. Tôi cho rằng những người ngoại tình theo kiểu này thường tìm thấy ở đối phương một điều gì đó mà họ thấy thiếu vắng trong mối quan hệ thực sự của mình. Những người này không chỉ phải đối mặt với thách thức không vượt quá ranh giới mà còn có thể phải gánh chịu sự nghi ngờ của vợ/chồng mình. Ngoài ra, có khả năng rằng những điều thiếu vắng trong mối quan hệ thực sự của họ sẽ ngày càng nhức nhối.
Ngoại tình với người trong gia đình
Bill đã ngoại tình với Tina - chị gái của vợ mình và cả 2 bên đều không muốn kết thúc mối quan hệ vụng trộm này. Họ nghĩ rằng họ có thể che giấu chuyện đó, rằng không ai đòi hỏi bất kỳ điều gì từ phía đối phương và bí mật sẽ được an toàn tuyệt đối. Hầu hết các vụ ngoại tình trong gia đình đều khiến gia đình trở nên rối loạn và những người trong cuộc oán giận lẫn nhau. Cả Bill lẫn Tina đều không nhìn nhận nghiêm túc vấn đề và không ý thức được việc này nguy hiểm đến mức nào. Cuối cùng, họ bị phát hiện và mọi chuyện nhanh chóng trở thành một cơn ác mộng.
Ngoại tình khi một trong 2 người là người tự do
Những người thuộc kiểu ngoại tình này rất dễ tạo ra ảo tưởng cho bản thân. Người tự do thường tin rằng đối phương sẽ bỏ vợ/chồng nên họ cứ thế kiên nhẫn chờ đợi. Tôi đã từng thấy rất nhiều phụ nữ ảo tưởng như vậy, nhưng bạn nên biết có tới 90% trường hợp người đã kết hôn không rời bỏ gia đình của mình.
Ngoại tình do tìm được người ý hợp tâm đầu
Có thể nói đây là dạng ngoại tình nguy hiểm nhất vì nó rất mạnh mẽ, mãnh liệt. Cả 2 bên cảm thấy người kia là mảnh ghép mà mình đang tìm kiếm, rằng người kia mới đúng là “một nửa” của mình. Dĩ nhiên, các cặp đôi vướng vào dạng này có thể cố gắng cắt đứt tình cảm hoặc biến nó thành dạng ngoại tình trong tưởng tượng, nhưng điều đó hiếm khi xảy ra. Trong số các dạng ngoại tình, đây là dạng dễ dẫn đến chuyện ly dị và tái hôn nhất. Dù mối quan hệ mới có mang đến cho đôi bên hạnh phúc đến thế nào, chuyện ngoại tình vẫn không thể tránh khỏi hậu quả, nhất là khi có trẻ em liên quan.