Trong phần bào chữa về cáo buộc “Lừa đảo chiếm đoạt” tài sản, bị cáo Nguyễn Đức Kiên bức xúc: “Đây là tội danh tôi bức xúc nhất. Tôi là một doanh nhân có tên tuổi mà lại đi lừa đảo bạn thân của mình. Những người không biết bản chất sự việc sẽ nghĩ ra sao. Đây là một nghĩa cử tôi giúp bạn bè, giúp anh Long (Trần Đình Long – Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Hòa Phát), ngoài ra không có bất kỳ mục đích nào khác. Tôi đã nêu nhiều lần trong hồ sơ nhưng cơ quan điều tra không đưa vào nội dung để đánh giá chứng cứ. Ngay tại tòa, anh Long đã thừa nhận 3 nội dung thỏa thuận với anh Long là chính xác, không sai”.
Trước tòa, bị cáo Kiên xin tranh luận về các hành vi mà cơ quan điều tra, VKS truy tố và bản luận tội VKS buộc tội gian dối. Cụ thể theo bị cáo Kiên:
Thứ nhất, thỏa thuận của bị cáo với anh Long là thỏa thuận của hai chủ tịch, dù bằng lời nói thì cũng được pháp luật công nhận. “Tôi chưa bao giờ từ chối nghĩa vụ thực hiện của tôi cũng như công ty ACBI với Hòa phát. Tôi mong HĐXX cho anh Long nêu ý kiến”, lời bị cáo Kiên.
Thứ hai, về quan điểm của VKS và cáo trạng nêu là ký biên bản HĐQT, Nghị quyết HĐQT là khống, tôi đồng tình với các luật sư. Tôi khẳng định đây là biên bản thật, không có bất kỳ chữ ký khống nào. Tôi đã thực hiện đúng chức năng của chủ tịch khi điều hành 1 cuộc họp bằng văn bản. Việc này được pháp luật thừa nhận, chỉ có cơ quan điều tra không thừa nhận.
Thứ ba, về việc ký nháy trên bản hợp đồng, tại các trang khác thiếu chữ ký nháy của tôi, tôi rất cẩn thận với chữ ký của mình. Trước đây pháp chế của Hòa Phát viết rằng không thế chấp, tôi nói không đúng, họ đã sửa lại theo đúng pháp luật từng câu từng chữ.
Thứ tư, về nội dung những người có trách nhiệm ở Hòa Phát có biết về việc phong tỏa không. Tôi không tranh luận nhưng tôi chỉ nói tôi đã rất kiên nhẫn chịu đựng nhiều áp lực để không đẩy bạn bè tôi ở Hòa Phát vào vòng lao lý. Nếu tôi không chịu đựng thì có thể anh Dương đã bị bắt giam.
Thứ năm, tại ACBI, tôi là đại diện 70% vốn góp, đại diện cho ACB, anh Thanh đại diện hợp pháp của ACB. Khi đưa ra một quyết định, đòi hỏi phải được sự thông qua của cả 2 người.
Thứ sáu, về việc nhận tiền và sử dụng tiền, anh Thanh đã nói chính xác rằng khi ký chi tiền thì phải nhận được chỉ đạo của tôi bằng văn bản. Tôi đã phê duyệt bản chi tài chính trước khi Hòa Phát chuyển tiền.
Thứ bảy, khi biết về sai sót trong việc thi hành, hành xử của tôi là gì? Tôi đã nhiều lần yêu cầu ACB họp với tôi để làm rõ tài sản thế chấp, không phải một lần.
Bầu Kiên đưa ra chứng cứ về việc hành xử của mình là sổ tay ghi chép của bà Lâm về số cổ phiếu làm tròn của Thép Hòa Phát, việc công ty đề nghị thanh lý tài sản thế chấp và bán cổ phiếu này, đánh giá danh mục tài sản thế chấp mới. Theo ông Kiên, điều đó chứng minh ông Kiên không bao giờ có ý định lừa đảo.
Về quan hệ với lãnh đạo tập đoàn Hòa Phát, ông Kiên nói “quan hệ của tôi với anh Long cũng như ban lãnh đạo Hòa Phát không phải một sớm một chiều. Đó là quan hệ đã nhiều năm, từ khi Hòa Phát mới thành lập cho đến khi hùng mạnh như ngày hôm nay. Tôi không thể có ý đồ chiếm đoạt tiền của Hòa Phát. Đây chỉ có thể nhìn nhận là sai sót của anh Hà, sai sót nhỏ của anh Thanh và chị Yến vì đã không cho tôi biết về văn bản đã ký xác nhận của Hòa Phát”.
Trong phần tự bào chữa cho tội danh “kinh doanh trái phép”, “trốn thuế” và “cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng, bị cáo Kiên cũng đưa ra những lý lẽ để khẳng định mình không vi phạm pháp luật.
“Trong hai hành vi kinh doanh trái phép và trốn thuế, VKS nêu điều luật nhưng không nêu nội dung điều luật chỉ ra doanh nghiệp sai tại điểm nào của các quy định luật, là sai quy trình tố tụng. Nếu VKS chỉ ra được cụ thể, tôi sẽ nhận tội ngay không cần tranh luận. Tôi khẳng định tôi không làm sai bất kỳ quy định, văn bản pháp quy nào của pháp luật”, bị cáo Kiên nói.