Người khéo, người khỏe đi buôn bán, làm thuê… làm gì cũng được, miễn là không phải làm muối. Cái số mấy trăm người ra đi ấy giữ cho Tam Hòa chỉ có trên dưới 40% số hộ nghèo và cận nghèo. Một ngày quần quật làm muối ngoài đồng, thuận nắng cũng chỉ được 30 - 40 nghìn đồng/công. Trong nhà cha mẹ răn con “không cố mà học, lớn lên lại làm muối thôi”. Thực tế thì, không học được thanh niên cũng quăng thân ra ngoài làm thuê, làm mướn, để đồng muối lại cho lão - ấu bòn lấy đồng tiền rau, gạo.
Bà Lê Thị Hòa (79 tuổi), cùng con gái và cháu ngoại làm muối thay cho con trai, con rể đi làm thuê.
Cháu Lê Thị Loan (12 tuổi) vừa cào cát làm muối giúp mẹ vừa trông em.
Cháu Lê Thị Hà Vi (12 tuổi) sau giờ học giúp đỡ mẹ chuyển muối.
Bà Lê Thị Báu (79 tuổi): “Cố đi làm, bòn thêm đồng tiền rau đỡ con cháu”.
Cháu Phạm Hải Cường (3 tuổi) theo bà ngoại ra đồng muối.
Chị Phạm Thị Thúy 26 tuổi, con nhỏ quá, chưa bỏ đồng muối đi làm xa được, đành đưa con ra đồng.
Bố mẹ của những đứa trẻ này không bao giờ muốn chúng làm diêm dân.