Hồ Nyos nằm ở phía Tây Bắc nước Cộng hòa Cameroon, châu Phi, nơi sở hữu phong cảnh thiên nhiên rất nên thơ với thảm thực vật vô cùng phong phú. Hồ nằm ở độ cao 1091m với diện tích 158 ha và độ sâu trung bình của nước là 200m.
Mặt hồ quanh năm chỉ lăn tăn vài gợn sóng vì bao quanh đây là những dãy núi cao chắn gió, thêm vào đó, nước hồ cũng trong xanh, ngồi trên thuyền có thể nhìn rõ cả đáy sâu.
(Ảnh minh họa)
Ngay cả những người sống gần đây cũng thường xuyên đến để cắm trại, du lịch, bởi vì mọi thứ họ có thể nhìn thấy đều quá đẹp, nó giống như một “báu vật” do thiên nhiên ban tặng cho nhân loại.
Ít ai ngờ nó lại là thủ phạm cướp đi sinh mạng của gần 1.800 người, biến khu vực xung quanh hồ thành một vùng hoang phế. Kể từ đó hồ Nyos được đặt cái tên vô cùng đáng sợ: “Hồ giết người”. Vậy đâu là lý do khiến nó trở nên nguy hiểm đến nhường này?
Sáng sớm ngày 21/8/1986, khi cư dân địa phương còn đang say giấc nồng, một thảm họa thiên nhiên bí ẩn đã âm thầm ập đến.
Gia súc chết la liệt sau thảm họa do "hồ giết người" sinh ra
Không một lời cảnh báo, hồ nước này bất ngờ thải ra hàng trăm nghìn tấn carbon dioxide, ước tính dao động từ 300.000 đến 1,6 triệu tấn, và đám mây khí chết chóc đã lan rộng ra vùng xung quanh với vận tốc gần 100km/h, làm chết ngạt gần 1.800 người và hơn 3.500 vật nuôi trong vòng vài phút. Nhiều người dân từ các làng Cha, Nyos và Subum đã qua đời ngay trong giấc ngủ. Cũng chính vì sự việc này mà hồ này được gọi với cái tên đáng sợ “hồ giết người”.
Ai cũng không thể ngờ rằng, một hồ nước với vẻ đẹp yên bình, huyền ảo như vậy lại có thể giết chết hàng ngàn người chỉ trong “nháy mắt” như vậy. Vậy điều gì đã gây ra thảm họa này? Ban đầu, tất cả đều là bí ẩn dù nhiều chuyên gia hàng đầu đã tham gia nghiên cứu. Chỉ đến khi hồ nước cạn, họ mới phát hiện ra nguyên nhân tại sao nó lại gây ra hiện tượng khủng khiếp đến vậy.
Nguyên nhân của "hồ giết người"
Hồ Nyos nằm trên miệng một ngọn núi lửa đã tắt nên dưới đáy hồ tích trữ một lượng khí CO2 khổng lồ và tăng lên không ngừng. Do nước hồ luôn yên ả, không có sự xáo động nên CO2 vẫn nằm im dưới đáy suốt thời gian dài.
(Ảnh minh họa)
Ngoài ra còn có một số khí kịch độc chứa hydro xyanua. Khi mặt hồ yên ả, những chất khí này an phận nằm dưới đáy hồ. Nhưng một khi có lực khuấy đủ mạnh từ bên ngoài, phần nước chứa đầy H2CO3 sẽ dâng lên, sản sinh ra một lượng lớn carbon dioxidde và bắn ra khỏi mặt nước.
Bản thân khí CO2 không có độc nhưng do nặng hơn oxy nên nồng độ CO2 quá cao sẽ khiến oxy bị thiếu nghiêm trọng dẫn đến ngạt thở, tử vong. Các triệu chứng khác có thể xảy ra bao gồm mất khả năng vận động, bất tỉnh, chóng mặt, buồn nôn, tổn thương ngoài da...
Kết luận:
Vẻ đẹp của hồ Nyos. Ảnh: BBC
Sau khi tìm hiểu được nguyên nhân, đến năm 2001, cách nhà khoa học đã bắt đầu cuộc nghiên cứu để khôi phục lại vẻ đẹp nguyên sơ của hồ mà vẫn đảm bảo an toàn. Trước hết, họ sử dụng một ống dẫn khí đặc biệt ở đáy hồ để loại bỏ khí độc, điều này đã khiến khả năng “gây hại” của hồ giảm thiểu đáng kể.