"Tam thu biệt hốt nhĩ, Nhất thưởng điện toan nhiên… Hạ nhật đông chi dạ, Viễn kỳ chính nhập niên", đây là bài thơ Càn Long viết tặng Phú Sát Hoàng hậu trước lăng mộ của bà 42 năm sau khi bà qua đời. Bài thơ bày tỏ nguyện vọng của Càn Long rằng ông không muốn sống đến 100 tuổi mà muốn được gặp Phú Sát Hoàng hậu dưới lòng đất.
Phú Sát Hoàng hậu xinh đẹp như thế nào? Nhìn diện mạo sau khi được phục dựng, chẳng trách bà được mệnh danh là "đệ nhất mỹ nhân thời nhà Thanh".
Vào thời cổ đại, e rằng không có hoàng đế nào không muốn trường sinh bất lão. Nhưng Càn Long có thể từ bỏ tâm nguyện này để được gặp người thân yêu của mình trong thời gian sớm nhất. Đủ thấy tình cảm của Càn Long dành cho Phú Sát Hoàng hậu vô cùng sâu sắc.
Người xưa thường dựa vào cha mẹ khi kết hôn, và ngay cả hoàng đế cũng không ngoại lệ trước những lời mai mối. Ngay từ khi còn nhỏ, Càn Long đã là đứa cháu nội được Khang Hy yêu quý nhất. Thanh sử chép, từ nhỏ, Hoằng Lịch tư chất thông minh hơn người, học đâu nhớ đó.
Năm Khang Hy thứ 60 (năm 1721), hoàng đế Khang Hy nghe nói cháu nội Hoằng Lịch ở Ung Thân vương phủ rất lanh lợi, bèn cho triệu đến. Khi đó, Hoằng Lịch mới 10 tuổi. Càn Long tuy còn nhỏ nhưng ứng đối trôi chảy, dung mạo, cử chỉ lại rất anh tuấn, khiến cho Khang Hy vô cùng hài lòng. Bản thân Khang Hy vốn lên làm hoàng đế từ khi còn rất nhỏ (8 tuổi), nên ông rất yêu thích những đứa trẻ thông minh, bản lĩnh.
Khang Hy sau đó lệnh cho Hoằng Lịch phải vào học tập trong nội cung, lại thường xuyên cho đi theo để đích thân dạy bảo. Vì yêu quý đứa cháu nội, nên Khang Hy cũng tỏ ra rất sủng ái Ung Chính, cha của Hoằng Lịch. Nhờ cảm tình Khang Hy dành cho Càn Long, mà Ung Chính là người làm cha cũng được "thơm lây". Dựa vào con trai, Ung Chính đã thuận lợi từng bước lên ngôi hoàng đế. Vì lý do này, Ung Chính đã sớm tính toán để chọn người phụ nữ tốt nhất cho con mình làm hoàng hậu tương lai.
Năm 1727, trong cung tổ chức một cuộc tuyển chọn tú nữ kéo dài ba năm, và tất cả mỹ nữ ở độ tuổi phù hợp đều được tham gia. Khi đó, Phú Sát Hoàng hậu mới 16 tuổi, nàng có khí chất thanh cao và học giỏi. Trong buổi tuyển chọn, bà đã đọc bài thơ "Cổ Bắc Khẩu" của Khang Hy trước mặt Ung Chính. Bài thơ đó khiến bà nổi bật và Ung Chính phải nhìn cô với vẻ ngưỡng mộ. Ngoài ra, Phú Sát Hoàng hậu sinh ra thuộc Mãn Châu Tương Hoàng Kỳ, và Ung Chính cần một người phụ nữ có gia thế vững vàng và hiểu biết để phò tá Càn Long. Rõ ràng, Phú Sát Hoàng hậu là ứng cử viên thích hợp nhất.
Tầm nhìn của Ung Chính thực sự rất sâu xa, và Phú Sát Hoàng hậu chắc chắn có thể đảm đương được vị trí mẫu nghi thiên hạ. Là hoàng hậu, bà có vinh hoa phú quý không ngớt, nhưng vì câu nói của Càn Long "Không quên tổ tiên khởi nghiệp" nên bà rất cần cù, tiết kiệm.
Vào một mùa thu, vua Càn Long vô ý trò chuyện với Phú Sát, nói rằng khi ở Quan Ngoại, khởi nghiệp gian nan, trên tay áo sử dụng lông tơ đuôi hươu làm trang trí đã rất tốt, không giống như ngày nay quá xa hoa. Sau khi trở về Bắc Kinh, Phú Sát đã đích thân làm một cái túi nhỏ có viền lông đuôi hươu gửi cho Càn Long. Càn Long rất cảm động khi thấy chiếc túi không phải thêu bằng chỉ vàng đắt tiền mà bằng lông đuôi hươu đơn giản nên đã cả đời mang theo nó bên mình.
Năm 1736, Phú Sát Hoàng hậu hạ sinh hoàng tử Vĩnh Liễn. Khi đó, Càn Long vẫn đang ở năm đầu tiên lên ngôi và chưa vội lập thái tử nhưng đã âm thầm chỉ định Vĩnh Liên ở ngôi vị này. Bảy năm sau, Phú Sát Hoàng hậu hạ sinh hoàng tử thứ hai, Vĩnh Tông. Đáng tiếc, cuộc đời của hai hoàng tử không kéo dài được bao lâu, Vĩnh Liễn qua đời năm 9 tuổi, Vĩnh Tông mất năm 2 tuổi. Phú Sát Hoàng hậu cả ngày chán nản vì nỗi đau mất con trai, Càn Long lo lắng nàng bị ngột ngạt dễ bề có chuyện gì nên đã đưa nàng đi Đông tuần. Nhưng ông không bao giờ nghĩ rằng lần đi này đã khiến họa diệt vong rơi vào chính Phú Sát Hoàng hậu.
Ban đầu, Phú Sát Hoàng hậu vẫn ổn khi đến đó, nhưng không may bà bị gió và lạnh trên đường trở về. Trước lúc về đến cung, bà đã qua đời vì bệnh khi chỉ mới 37 tuổi. Càn Long rất đau lòng trước cái chết của Phú Sát Hoàng hậu và tuyên bố tất cả mọi người, bao gồm cả hoàng tử và các hoàng thân quốc thích, quan lại phải khóc trong lễ tang của hoàng hậu. Hai hoàng tử của Càn Long là Vĩnh Hoàng và Vĩnh Chương từng bị ông trừng phạt nghiêm khắc vì không tỏ ra đau buồn, và bị tước quyền thừa kế đại thống.
Sau khi Phú Sát Hoàng hậu qua đời, Càn Long thường đến ngồi trong cung của bà và viết hơn 100 bài thơ để tưởng nhớ bà. Trong các bài thơ, hai chữ Càn Long nhắc đến nhiều nhất là "yểu điệu". Vậy Phú Sát Hoàng hậu thực chất trông như thế nào? Nhìn vào bức chân dung của Phú Sát Hoàng hậu do họa sĩ cung đình Lang Thế Ninh vẽ, trông bà thật đoan trang, xứng danh là "đệ nhất mỹ nhân nhà Thanh".
Được biết, bức chân dung Phú Sát Hoàng hậu này đã được phục chế trong những năm gần đây, và diện mạo trong bức ảnh trùng tu quả thực có phần giống với Tần Lam, diễn viên đóng vai bà trong bộ phim truyền hình "Diên Hi công lược". Không biết đây là sự trùng hợp hay định mệnh. Nhưng dù chỉ xuất hiện ở 40 tập đầu của Diên Hi công lược nhưng vẻ đẹp dịu dàng, tính cách tốt bụng và giọng nói ấm áp của Phú Sát Dung Âm đã để lại ấn tượng tốt đẹp trong lòng công chúng.