1. Phân biệt rõ ràng giữa mạng xã hội trong nước và nước ngoài
Nghị định mới phân định rõ hai loại hình mạng xã hội dựa trên nguồn gốc cung cấp dịch vụ:
- Mạng xã hội nước ngoài: Là các nền tảng do tổ chức, doanh nghiệp hoặc cá nhân ở nước ngoài cung cấp xuyên biên giới vào Việt Nam. Các nền tảng này hoạt động dựa trên máy chủ đặt ở nước ngoài.
- Mạng xã hội trong nước: Là các nền tảng do cơ quan, tổ chức hoặc doanh nghiệp có tư cách pháp nhân tại Việt Nam cung cấp. Các mạng xã hội trong nước được chia thành hai loại nhỏ.
7 thay đổi lớn về mạng xã hội từ ngày 25/12/2024 (Ảnh minh hoạ)
- Mạng xã hội có lượng truy cập lớn: Có tổng số lượt truy cập hàng tháng từ 10.000 lượt trở lên hoặc có trên 1.000 người dùng thường xuyên trong tháng (tính trung bình trong 6 tháng liên tục).
- Mạng xã hội có lượng truy cập thấp: Có tổng số lượt truy cập hàng tháng dưới 10.000 lượt hoặc có dưới 1.000 người dùng thường xuyên trong tháng (tính trung bình trong 6 tháng liên tục).
Việc phân định này sẽ là cơ sở để áp dụng các quy định khác nhau về trách nhiệm và xử lý vi phạm.
2. Trẻ em dưới 16 tuổi cần đăng ký tài khoản mạng xã hội bằng thông tin cha mẹ
Một thay đổi quan trọng nhằm bảo vệ trẻ em trên không gian mạng là việc yêu cầu người giám hộ hợp pháp của trẻ em (dưới 16 tuổi) phải đăng ký tài khoản mạng xã hội bằng thông tin cá nhân của mình. Điều này đồng nghĩa với việc cha mẹ hoặc người giám hộ sẽ có trách nhiệm giám sát và quản lý nội dung mà trẻ em truy cập, đăng tải và chia sẻ trên các nền tảng mạng xã hội.
3. Chỉ tài khoản đã xác thực mới được phép đăng bài
Để tăng cường tính minh bạch và trách nhiệm của người dùng, Nghị định quy định rằng chỉ những tài khoản đã được xác thực mới có quyền đăng tải thông tin, bình luận, chia sẻ hoặc livestream trên mạng xã hội.
- Xác thực tài khoản: Các nhà cung cấp mạng xã hội trong và ngoài nước sẽ tiến hành xác thực tài khoản người dùng bằng số điện thoại di động tại Việt Nam. Trong trường hợp người dùng không có số điện thoại di động Việt Nam, việc xác thực sẽ được thực hiện bằng số định danh cá nhân theo quy định của pháp luật về định danh và xác thực điện tử.
(Ảnh minh hoạ)
- Xác thực tài khoản livestream thương mại: Đối với người sử dụng tính năng livestream vào mục đích thương mại, việc xác thực bắt buộc phải sử dụng số định danh cá nhân.
- Thời gian xác thực: Các nhà cung cấp mạng xã hội có 90 ngày kể từ ngày 25/12/2024 để hoàn thành việc xác thực tài khoản người dùng.
4. Các trường hợp khóa tài khoản mạng xã hội tạm thời hoặc vĩnh viễn
Nghị định 147/2024/NĐ-CP quy định rõ các trường hợp tài khoản mạng xã hội có thể bị khóa tạm thời hoặc vĩnh viễn, với mức độ xử lý khác nhau đối với mạng xã hội trong và ngoài nước:
Đối với mạng xã hội nước ngoài
- Tài khoản vi phạm pháp luật liên tục (ít nhất 5 lần trong 30 ngày hoặc 10 lần trong 90 ngày) có thể bị khóa tạm thời (7-30 ngày) hoặc vĩnh viễn.
- Tài khoản đăng tải nội dung xâm phạm an ninh quốc gia hoặc vi phạm tái diễn sẽ bị khóa vĩnh viễn.
Đối với mạng xã hội trong nước
- Tài khoản đăng tải nội dung vi phạm từ 5 lần trong 30 ngày hoặc 10 lần trong 90 ngày sẽ bị khóa tạm thời (7-30 ngày). Quyết định khóa sẽ do cơ quan quản lý có thẩm quyền ban hành (Bộ Thông tin và Truyền thông, Bộ Công an, Sở Thông tin và Truyền thông).
- Tài khoản đăng tải nội dung xâm phạm an ninh quốc gia hoặc đã bị khóa tạm thời 3 lần trở lên sẽ bị khóa vĩnh viễn.
5. Tên tài khoản mạng xã hội không được gây nhầm lẫn với cơ quan báo chí
(Ảnh minh hoạ)
Chủ tài khoản, kênh nội dung, trang cộng đồng hoặc người quản trị nhóm cộng đồng trên mạng xã hội không được đặt tên tài khoản, trang, kênh hoặc nhóm trùng hoặc giống với tên các cơ quan báo chí. Các từ ngữ có thể gây nhầm lẫn là cơ quan báo chí hoặc hoạt động báo chí như "báo", "đài", "tạp chí", "tin", "tin tức", "phát thanh", "truyền hình", "truyền thông", "thông tấn", "thông tấn xã"... cũng không được phép sử dụng trong tên tài khoản.
6. Thời gian gỡ bỏ thông tin vi phạm pháp luật trên mạng xã hội
Chủ tài khoản, kênh, trang hoặc nhóm trên mạng xã hội có trách nhiệm gỡ bỏ ngay các nội dung vi phạm pháp luật, xâm phạm quyền lợi người khác hoặc gây hại cho trẻ em khi có yêu cầu từ cơ quan chức năng hoặc người dùng. Thời gian xử lý tối đa là 24 giờ đối với yêu cầu từ cơ quan chức năng và 48 giờ đối với khiếu nại của người dùng.
7. Không lợi dụng mạng xã hội để sản xuất nội dung báo chí
Nghị định cũng nghiêm cấm việc lợi dụng mạng xã hội để sản xuất nội dung dưới hình thức phóng sự, điều tra hoặc phỏng vấn báo chí. Điều này nhằm bảo vệ tính chuyên nghiệp của hoạt động báo chí và tránh gây nhầm lẫn cho người đọc.
Nghị định 147/2024/NĐ-CP thể hiện quyết tâm của Chính phủ trong việc tạo môi trường mạng xã hội an toàn, lành mạnh và có trách nhiệm. Các quy định mới có thể gây ra một số bất tiện ban đầu, nhưng về lâu dài sẽ giúp bảo vệ quyền lợi của người dùng, ngăn chặn hành vi vi phạm pháp luật và xây dựng một không gian mạng văn minh hơn. Người dùng mạng xã hội cần chủ động tìm hiểu, cập nhật các quy định mới để tuân thủ, tránh bị khóa tài khoản và các hậu quả pháp lý khác.