Đó là cá chạch, vốn được bày bán rất nhiều ở chợ Việt. Theo y học cổ truyền, có vị ngọt, tính bình, mang lại nhiều lợi ích sức khỏe như bổ khí huyết, tráng dương, thanh nhiệt và trừ thấp. Đây là loại thực phẩm giàu năng lượng, ích khí, dưỡng thận, sinh tinh, và có khả năng chống xuất tinh sớm, liệt dương, vàng da, giải khát, giảm nhiệt, lợi tiểu, bổ gan, chữa ngứa da, phù nề, đặc biệt có lợi cho trẻ em và nam giới.
Loại cá chạch được ví như "nhân sâm nước" giàu dưỡng chất, bổ dương lợi khí.
Trong 100g cá chạch có chứa 18,4-22,6g protein, cao hơn nhiều so với các loại cá khác; cùng với đó là 2,8-2,9g chất béo, 100-117 kcal, 51-459 mg canxi, 154-243 mg phốt pho, 2,7-3,0 mg sắt, và các vitamin B1, B2, niacin phong phú. Cá chạch cũng chứa nhiều spermidine và nucleoside, giúp tăng tính đàn hồi của da, tạo độ ẩm và nâng cao khả năng kháng virus cho cơ thể.
Về giá trị dinh dưỡng, cá chạch tương đương với nhiều loại cá nước ngọt khác, nhưng theo Đông y, chạch lại được đánh giá cao hơn về khả năng bồi dưỡng sức khỏe và chữa bệnh. Đây cũng là thực phẩm tốt cho những người có thể trạng yếu ớt, lá lách dạ dày suy nhược, đổ mồ hôi đêm và người bị viêm gan cấp tính.
Đặc biệt, cá chạch chứa lượng canxi cao, gấp 6 lần so với cá chép và gấp 10 lần mực hoặc bạch tuộc, giúp cơ thể hấp thụ tối đa lượng vitamin D. Với 169mg canxi trên 100g, hàm lượng ở cá chạch còn gấp 1,5 lần so với hàm lượng 125mg ở sữa, theo USDA.
Lợi ích sức khỏe của cá chạch:
Bổ thận
Cá chạch giàu lysine, một thành phần quan trọng cho việc hình thành tinh trùng. Ăn cá chạch không chỉ thúc đẩy sự tăng số lượng mà còn cải thiện chất lượng tinh trùng, đặc biệt tốt cho nam giới.
Giàu canxi
Với hàm lượng canxi và các nguyên tố vi lượng cao, cá chạch có thể giúp ngăn ngừa bệnh còi xương ở trẻ em và loãng xương ở người cao tuổi. Nấu canh cá chạch là cách hiệu quả để cơ thể hấp thụ canxi.
Tăng sắt, bổ máu
Cá chạch giàu protein và sắt, rất hữu ích cho những người bị thiếu máu do thiếu sắt.
Niacin trong cá chạch giúp giãn mạch máu, giảm cholesterol và triglyceride trong máu, từ đó giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch như nhồi máu cơ tim và xơ cứng động mạch vành.
Chống viêm
Cá chạch chứa axit béo không bão hòa có khả năng chống lão hóa mạch máu, đặc biệt có lợi cho người cao tuổi. Chất nhầy trên da cá chạch cũng có tác dụng chống viêm và kháng khuẩn.
Cá chạch chứa axit béo không bão hòa có khả năng chống lão hóa mạch máu, đặc biệt có lợi cho người cao tuổi.
Phòng chống ung thư
Nghiên cứu cho thấy cá chạch giàu vitamin A, B, C, canxi và sắt, những chất cần thiết để ngăn ngừa ung thư. Do đó, nhiều người xem cá chạch là thực phẩm quý báu trong bữa ăn gia đình.
Lưu ý:
Kết hợp cá chạch và dưa chuột sẽ gây cản trở quá trình tiêu hóa và hấp thụ chất dinh dưỡng. Do đó, không nên ăn cùng nhau để tránh các vấn đề tiêu hóa.
Không nên kết hợp cá chạch với hoa cúc hoặc uống trà hoa cúc, vì sự kết hợp này sẽ làm giảm giá trị dinh dưỡng của cá chạch và ảnh hưởng xấu đến quá trình tiêu hóa và hấp thu.