Việc cúng lễ thực hiện theo niềm tin và tín ngưỡng của mỗi nhà, nhưng ngày Tết nhà nào cũng coi trọng việc thờ cúng tổ tiên, ông bà, muốn bày biện dâng lên Phật, chư vị và gia tiên các đồ lễ thanh tịnh, ngon, đẹp.
Nhưng hiện nay nhiều người có tâm lý thờ cúng càng nhiều, càng đắt, càng độc sẽ càng nhận được sự phù trợ của tổ tiên, thần linh – điều này thậm chí đã ăn sâu trong đời sống tâm linh của một số người. Nhiều loại trái cây hay để thờ như bưởi, dưa hấu, dừa... được mang ra tạo hình lạ mắt, ví dụ quả bưởi được ép thành hình bầu hồ lô, hình thỏi vàng, khắc chữ Phúc - Lộc - Thọ và thậm chí mạ vàng...
Sự sáng tạo này trông khá lạ mắt, tạo cảm giác mới mẻ. Nhiều người còn tin rằng thờ những loại trái cây này sẽ khởi động đầu năm may mắn hơn, thu hút tài lộc nhiều hơn.
Trong văn hóa thờ cúng của người Việt những cúng phẩm phải mang ý nghĩa tốt lành mang lại may mắn và có tính sạch sẽ trang trọng để dâng lên ông bà tổ tiên, thể hiện tấm lòng thành kính của con cháu.
Dùng các loại quả hình thù độc lạ, khắc chữ mạ vàng có khác gì trong ý nghĩa thờ cúng so với quả thường?
Việc khác duy nhất là chúng khác về hình thức nên có thể nhiều người thích thú thấy đẹp mắt, độc lạ gây thích thú. Nhiều người xem đó là một sự chơi sang, thú chơi, đầu tư cho Tết để ngắm cho lạ.
Còn với ý nghĩa thờ cúng cho rằng mua những loại hoa quả độc lạ hình thù này giúp thu hút tài lộc may mắn hơn thì chưa có cơ sở nảo để nói. Có chăng việc đó tạo cảm giác vui mắt, thư thái, tâm lý thỏa mãn cho gia chủ khi mua được những món quả lạ như thế.
Những loại trái cây độc lạ này thường có nguy cơ phải sử dụng nhiều loại thuốc bảo vệ thực vật, thuốc kích thích sinh trưởng, thuốc chống rụng quả nhằm làm quả tươi trong thời gian nhất có thể.
Do đó các loại cây cảnh trưng thờ Tết để được lâu, các loại quả độc lạ, độc đáo có nguy cơ không còn an toàn thực phẩm. Chưa kể, chất lượng quả cũng sẽ không ngon, như bưởi dù nhìn ngoài rất đẹp nhưng khi ăn có thể sẽ khô, đắng.
Do đó những loại trái cây trên có thể chỉ để trưng bày trông đẹp mắt không nên ăn. Cố gắng tiêu thụ những loại trái cây trên cây cảnh trưng bày này có thể có nguy cơ ngộ độc thực phẩm hơn những trái cây thông thường. Một số loại còn có thể bị tẩm, phun hóa chất ở bên ngoài, nên trẻ nhỏ sờ vào lại đưa tay lên miệng có thể không an toàn, người lớn sau khi tiếp xúc cũng nên rửa tay.
Theo một góc độ tâm linh phong thủy việc cúng phẩm mà có dính hóa chất không đảm bảo an toàn thì nhiều người sẽ không dùng vì cho rằng như thế không trang trọng, thờ cúng như vậy là màu mè hình thức.
Thế nên tùy theo gia đình có nên lựa chọn những loại trái cây như vậy để thắp hương không, điều đó phụ thuộc vào tài chính và sở thích, niềm tin của mỗi người. Tuy nhiên việc ăn các loại quả này sau khi thắp hương thì nên cẩn trọng chú ý tránh ngộ độc thực phẩm.
Những quả bưởi, quất trên các cây bán để trưng dịp Tết có tính tươi lâu cũng không nên dùng vì chúng thường có hóa chất để giữ tươi trên cây lâu. Do đó hãy vặt bỏ mẻ quả đó, trồng cây lại đợi mẻ quả mới thì mới dùng.
*Thông tin mang tính tham khảo, chiêm nghiệm