Trong đời sống thực, truyền máu giữa những người thân cận không chỉ không an toàn mà còn có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng đến sức khỏe của người nhận máu.
Những rủi ro khi truyền máu giữa những người thân
Máu không chỉ là nguồn cung cấp oxy và dinh dưỡng cho các cơ quan trong cơ thể mà còn chứa các tế bào miễn dịch quan trọng. Khi truyền máu, sự an toàn và tương thích của máu là yếu tố quyết định. Dù giữa người thân, máu có vẻ tương đồng, thực tế lại tồn tại những khác biệt nhỏ về mặt di truyền. Chính những khác biệt này có thể gây ra các phản ứng không mong muốn khi truyền máu, mà nghiêm trọng nhất là bệnh ghép chống chủ liên quan đến truyền máu.
Có thể khẳng định rằng người thân trực hệ có thể truyền máu cho nhau, nhưng điều này cần phải tuân thủ các quy định và nguyên tắc trong y học. Việc truyền máu được coi là bình đẳng đối với tất cả mọi người. Trước khi tiến hành truyền máu, các bác sĩ sẽ kiểm tra nhóm máu và tính phù hợp của người truyền máu và người nhận máu. Việc này rất quan trọng vì nếu không phù hợp, việc truyền máu có thể gây ra những rủi ro cho người nhận.
Do đó, nếu những người cùng huyết thống trực hệ không cùng nhóm máu hoặc nhóm máu không phù hợp để truyền, thì không thể tiến hành truyền máu. Bên cạnh đó, việc truyền máu cần phải tuân thủ các quy định và nguyên tắc trong y học.
Bệnh ghép chống chủ liên quan đến truyền máu là gì?
Bệnh ghép chống chủ là một hiện tượng mà các tế bào miễn dịch trong máu của người hiến tấn công các mô và tế bào của người nhận. Khi những tế bào này được đưa vào cơ thể người nhận có hệ miễn dịch yếu, chúng có thể di chuyển, sinh sôi và gây ra những phản ứng miễn dịch nghiêm trọng. Trong trường hợp truyền máu giữa người thân, do sự khác biệt di truyền không đủ lớn, hệ miễn dịch của người nhận có thể không nhận biết và loại bỏ những tế bào ngoại lai này, dẫn đến bệnh ghép chống chủ.
Tại sao truyền máu giữa người thân lại dễ gây bệnh ghép chống chủ?
Trong quá trình truyền máu, nếu máu của người hiến chứa các tế bào lympho có hoạt tính miễn dịch, chúng có thể tồn tại và phát triển trong cơ thể người nhận, đặc biệt khi hệ miễn dịch của người nhận suy yếu. Do giữa người thân có sự tương đồng về di truyền, hệ miễn dịch của người nhận khó phân biệt được tế bào ngoại lai và không đủ mạnh để tiêu diệt chúng. Điều này dẫn đến khả năng phát sinh bệnh ghép chống chủ cao hơn so với trường hợp truyền máu từ người không có quan hệ huyết thống.
Mặc dù tỷ lệ mắc bệnh ghép chống chủ do truyền máu là cực kỳ hiếm, nhưng giữa những người thân, nguy cơ này tăng lên đáng kể. Mối quan hệ huyết thống càng gần, nguy cơ mắc bệnh càng cao.
Các biện pháp đảm bảo an toàn khi truyền máu
Để đảm bảo an toàn khi truyền máu, các cơ sở y tế đã áp dụng một loạt các biện pháp nghiêm ngặt. Trước hết, tất cả người hiến máu đều phải qua quá trình sàng lọc và kiểm tra sức khỏe kỹ lưỡng để đảm bảo máu họ hiến là lành mạnh và không chứa virus. Tiếp đó, trước khi tiến hành truyền máu, máu của người hiến và người nhận được kiểm tra chi tiết để đảm bảo tính tương thích và an toàn.
Trong quá trình truyền máu, các công nghệ tiên tiến như chiếu xạ máu và lọc bạch cầu cũng được sử dụng nhằm giảm thiểu nguy cơ phát sinh phản ứng miễn dịch. Những biện pháp này giúp loại bỏ các tế bào miễn dịch hoạt động và các chất gây hại khác trong máu, từ đó giảm nguy cơ xảy ra các phản ứng tiêu cực sau truyền máu.