Nhưng với bằng lái xe, bạn cần phải lái xe cẩn thận hơn, nhất là khi lái xe trên đường cao tốc, ít nhất bạn có thể bị trừ điểm và bị phạt, nặng nhất có thể dính vào một vụ tai nạn giao thông mà chính chiếc xe đó đang điều khiển.
Hiện nay, hệ thống vạch kẻ giao thông tại Việt Nam theo QCVN 41:2019/BGTVT được phân loại rất chi tiết và đa dạng. Điều này giúp việc tham gia giao thông trở nên an toàn và trật tự hơn. Tuy nhiên, do có quá nhiều loại vạch kẻ, đôi khi các tài xế vẫn thường xuyên quên hoặc bị nhầm lẫn về ý nghĩa, chức năng của từng vạch, dẫn đến chạy sai quy định và bị xử phạt.
Dưới đây là 4 loại vạch kẻ đường quan trọng và phổ biến các lái xe cần lưu ý khi di chuyển đường dài để tránh vi phạm Luật giao thông, nhất là trong dịp lễ, Tết; thời điểm lưu lượng xe tham gia giao thông lớn.
1. Vạch kẻ đơn trắng liền nét
Loại vạch kẻ đầu tiên cần chú ý là vạch kẻ đơn trắng liền nét (vạch 2.2). Đây là loại vạch sử dụng để phân chia các làn xe cùng chiều trong trường hợp không cho phép xe chuyển làn hoặc sử dụng làn khác; xe không được lấn làn, cũng không được đè lên vạch.
Vạch kẻ đơn trắng liền nét (vạch 2.2)
Đáng chú ý, trong hệ thống vạch kẻ hiện nay cũng có một loại vạch đơn trắng, liền nét khác là vạch 3.1a. Thoạt nhìn qua, loại vạch này khá giống vạch 2.2 nên rất nhiều tài xế bị nhầm lẫn. Thực tế, vạch 3.1a có chức năng giới hạn mép ngoài phần đường xe chạy hoặc vạch phân cách làn xe cơ giới và làn xe thô sơ.
2. Vạch kẻ vàng đôi song song, liền nét
Một loại vạch khác cũng rất hay gặp khi lái xe đường dài là vạch đôi song song, liền nét, màu vàng (vạch 1.3). Đây là vạch kẻ dùng để phân chia hai chiều xe chạy ngược chiều, xe không được lấn làn, cũng không được đè lên vạch.
Lưu ý, vạch kẻ này thường dùng để phân chia hai chiều xe chạy ngược chiều cho đường có từ 4 làn xe cơ giới trở lên, không có dải phân cách giữa trên đoạn đường không đảm bảo tầm nhìn vượt xe, nguy cơ tai nạn giao thông đối đầu lớn hoặc ở các vị trí cần thiết khác.
3. Vạch kẻ đôi màu vàng một vạch liền nét, một vạch đứt nét
Cũng là dạng vạch kẻ đôi màu vàng, tuy nhiên lại khiến nhiều lái xe "bối rối" và dễ nhầm lẫn ý nghĩa, chức năng là loại vạch kẻ song song một vạch liền nét, một vạch đứt nét (vạch 1.4).
Đây là vạch kẻ dùng để phân chia hai chiều xe chạy ngược chiều. Xe trên làn đường tiếp giáp với vạch đứt nét được phép cắt qua và sử dụng làn ngược chiều khi cần thiết; xe trên làn đường tiếp giáp với vạch liền nét không được lấn làn hoặc đè lên vạch.
Không ít tài xế chưa hiểu đúng tác dụng và ý nghĩa của vạch kẻ song song một vạch liền nét, một vạch đứt nét
Ngoài ra, vạch này được sử dụng trên đường có từ 2 làn xe trở lên, không có dải phân giữa. Thường được bố trí ở các đoạn cần thiết phải cấm xe sử dụng làn ngược chiều theo một hướng xe chạy nhất định để đảm bảo an toàn.
4. Vạch xương cá
Một loại vạch kẻ nữa cũng khá thông dụng nhưng ít tài xế chú ý và thường xuyên không tuân thủ là "vạch xương cá". Thực tế, tên gọi này chỉ là cách số đông tài xế hay sử dụng. Thuật ngữ chính xác được quy định trong Quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia QCVN 41:2019/BGTVT là vạch kênh hóa dòng xe dạng chữ V. Loại vạch này được sử dụng để giới hạn các phần mặt đường không sử dụng cho xe chạy mà sử dụng để kênh hóa các dòng giao thông trên đường. Cụ thể, vạch xương cá thường sử dụng để kênh hóa các dòng xe như dẫn hướng xe ở trạm thu phí, kênh hóa các dòng xe trong phạm vi các nút giao cùng mức ở ngã ba, ngã tư phức tạp.
"Vạch xương cá" hay vạch kênh hóa làn đường
Khi tham gia giao thông trên đường và gặp "vạch xương cá", các phương tiện giao thông phải đi theo tuyến đường quy định, không được lấn vạch hoặc cắt qua vạch trừ những trường hợp khẩn cấp theo quy định tại Luật Giao thông đường bộ 2008.
Nếu vi phạm vạch kẻ đường xử phạt ra sao?
Nghị định 100/2019/NĐ-CP (được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định 123/2021/NĐ-CP) quy định, người điều khiển xe ô tô có hành vi không chấp hành hiệu lệnh, chỉ dẫn của biển báo hiệu, vạch kẻ đường (trừ những trường hợp ưu tiên) sẽ bị xử phạt hành chính từ 300.000 - 400.000 đồng.
Ngoài ra, trong trường hợp vi phạm hành vi nói trên mà gây ra tai nạn giao thông, tài xế còn bị tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe từ 2 - 4 tháng.