|
Mạc Ngôn (sinh ngày 17/2/1955) là bút danh của nhà văn nổi tiếng Trung Quốc Quản Mạc Nghiệp (Guan Moye). Ông được đánh giá là "một trong những nhà văn nổi tiếng, có ảnh hưởng sâu rộng tới tất cả nhà văn Trung Quốc". Ông cũng được so sánh với những văn hào như Franz Kafka hay Joseph Heller. Mạc Ngôn sinh tại thành phố Cao Mật, tỉnh Sơn Đông, Trung Quốc trong một gia đình nông dân. Thời kỳ Cách mạng văn hóa, ông làm việc trong một nhà máy sản xuất dầu. Mạc Ngôn tham gia quân đội ở tuổi 20 và bắt đầu viết khi ở trong quân ngũ vào năm 1981. Ba năm sau đó, Mạc Ngôn trở thành giảng viên Khoa Văn học của Học viện Văn hóa Quân đội. Bút danh của Mạc Ngôn trong tiếng Trung Quốc có nghĩa là "không nói" được ông lấy khi viết cuốn tiểu thuyết đầu tay của mình. Ông chọn bút hiệu này để nhắc nhở bản thân mình kiệm lời. Cảnh phim Cao lương đỏ chuyển thể từ tiểu thuyết cùng tên của Mạc Ngôn. Các tác phẩm của Mạc Ngôn thường chứa đựng những bình luận xã hội, được cho là chịu ảnh hưởng mạnh mẽ quan điểm chính trị của Lỗ Tấn và chủ nghĩa hiện thực huyền ảo của Gabriel Garcia Marquez. Những câu chuyện thường có bối cảnh gần quê hương ông, thành phố Cao Mật, tỉnh Sơn Đông, Trung Quốc. Mạc Ngôn là tác giả khá gần gũi với độc giả Việt Nam. Phần lớn các tác phẩm của ông đều đã được dịch ra tiếng Việt. Hồi tháng 11/2011, Hội Nhà văn Hà Nội vừa tổ chức hội thảo về cuốn "Báu vật của đời" của ông. Sau Cao Hành Kiện, Mạc Ngôn là nhà văn gốc Trung Quốc thứ hai giành giải Nobel Văn học. Khi đoạt giải vào năm 2000, Cao Hành Kiện mang quốc tịch Pháp. Giải thưởng cho tác giả Trung Quốc năm nay cũng góp phần xóa tan thành kiến về một Ủy ban Nobel quá thiên vị châu Âu. Trong một thập kỷ qua, có đến 8 tác giả châu Âu được Viện Hàn lâm Thụy Điển vinh danh. Năm ngoái, giải thuộc về nhà thơ Thụy Điển Tomas Tranströmer. Mạc Ngôn sẽ nhận được một giấy chứng nhận, một huy chương và khoản tiền thưởng được đánh giá là lớn nhất trong số các giải thưởng trên thế giới. Các năm trước, chủ nhân Nobel nhận được 10 triệu kronor (30,8 tỷ đồng). Nhưng năm nay, do khủng hoảng kinh tế, giải thưởng bị giảm xuống còn 8 triệu kronor (gần 25 tỷ đồng). Lễ trao giải sẽ diễn ra vào tháng 12, tại Thụy Điển với sự tham gia của Hoàng gia nước này. |
Trước khi đoạt giải Nobel Văn học, Mạc Ngôn đã sáng tác nhiều tác phẩm, trong đó có tiểu thuyết ngắn “Cao lương đỏ” xuất bản năm 1986, gây chấn động giới văn học và được đạo diễn Trương chuyển thể thành phim cùng tên. Tiểu thuyết của ông đã được người khác khen ngợi và khẳng định, cũng không có quá nhiều tin tức tiêu cực.
Nhưng tất cả điều này đã thay đổi hoàn toàn sau khi ông đoạt giải Nobel Văn học năm 2012. Mạc Ngôn đột nhiên trở thành mục tiêu chỉ trích của nhiều người được gọi là văn nhân. Mạc Ngôn người chưa bao giờ nổi tiếng và cống hiến hết mình cho việc viết lách, lại trở thành mục tiêu của công chúng và là tâm điểm của dư luận.
Trên thực tế, tất cả những điều này đều liên quan đến tác phẩm của Mạc Ngôn. Bạn đọc quan tâm có thể tìm đọc tác phẩm của ông Mạc Ngôn. Hầu hết các tác phẩm của Mạc Ngôn đều mang tính hiện thực và phản ánh khách quan xã hội hiện thực. Ông dùng những từ ngữ tưởng chừng như hài hước và ngớ ngẩn để truyền cảm hứng yêu thích ngôn từ và đánh thức tâm hồn cô đơn của chúng ta.
Nhiều tác phẩm của ông gắn liền với kinh nghiệm sống của ông. Năm 1966, ông bỏ học vì lý do nào đó và làm việc ở nông thôn 7 năm, chăn gia súc, cắt cỏ, trồng lúa miến, trồng bông, cắt lúa mì, đẩy xe, đào xới những dòng sông, v.v. Những kinh nghiệm này đã tạo cơ sở cho những sáng tạo văn học của ông. Tất nhiên, những sáng tạo văn học sẽ không hoàn toàn mang tính hiện thực và sẽ có sự phóng đại hoặc sửa đổi phù hợp.
Thông qua những tác phẩm này, Mạc Ngôn đã vạch trần và phê phán những mặt tối của xã hội. Chính vì lý do này mà nhiều người được gọi là văn nhân chỉ trích ông tìm kiếm vinh quang và nịnh bợ một cách mù quáng với các nước phương Tây để đổi lấy danh tiếng và của cải. Họ chỉ trích những tác phẩm của ông là khó hiểu và giải thưởng Nobel Văn học của ông là không xứng đáng.
Khen không có nghĩa là minh oan, phê bình không có nghĩa là vu khống. Chỉ cần đúng sự thật thì người đọc sẽ cảm nhận được!
Khi nhận giải Nobel Văn học, ông đã nói: So với khoa học, văn học quả thực chẳng có ích lợi mấy, nhưng có lẽ công dụng lớn nhất của văn học là nó vô dụng.
Loại vô dụng này không phải là vô dụng thực sự, mà là một loại gió xuân biến thành mưa, âm thầm làm ẩm vạn vật.
Ở thời đại không đủ ăn, việc đọc sách gần như vô ích.
Tuy nhiên, trong thế giới tâm linh, việc đọc giống như cây này rung cây khác, đám mây này đẩy đám mây khác và tâm hồn này đánh thức tâm hồn khác.