Có khá nhiều lý do để tiết kiệm tiền trong thời này bao gồm:
1/ Muốn tích vài trăm triệu để kinh doanh. Mà kinh doanh phải có vốn tầm 100 triệu lấy nguồn hàng, 100 triệu để đặt cọc và trả tiền mặt bằng rồi vốn lưu động để xoay vòng.
2/ Giả sử không mua nhà, tiền thuê của bạn mỗi tháng là 5 triệu thì 1 năm mất 60 triệu. Chỉ trong 10 năm coi như bỏ mất 600 triệu mà không có thứ gì trong tay.
Còn mua nhà thì phải ôm nợ ngân hàng trả góp hằng tháng thì ngoài việc phải nhín ra ít nhất khoảng 8-10 triệu để trả góp thì chúng ta cũng phải có sẵn vài trăm triệu tiền đặt cọc.
3/ Muốn có vốn cho con đi du học. Nào học phí, nào tiền vé bay, tiền ăn ở cho con sẽ chẳng bao giờ ít, nếu không phải vài tỷ thì cũng cần vài trăm triệu.
Vậy thì bài toán lúc này là đào đâu ra 500-600 triệu? Hội bạn thân gồm những đứa xuất thân học tài chính ngồi bàn tán với nhau và chúng đưa ra khá nhiều kiểu kinh nghiệm, mỗi người một ít đóng góp lại và tôi có thể tổng hợp thành list dưới đây:
1/ BÀI TOÁN TIẾT KIỆM CỦA BÀ NỘI TRỢ: Tích tiểu thành đại Đây là kiểu tiết kiệm điển hình của nhiều người Việt và tôi thấy nó hiệu quả, chỉ là chúng ta chê bai, mỉa mai là BỦN XỈN mà thôi.
Đó là cách tích cóp từng đồng bạc lẻ. Ví dụ như mỗi tháng thu nhập bạn là 10 triệu, bạn có thể gói gọn sinh hoạt trong 6 triệu và tiết kiệm 4 triệu mỗi tháng. Sau 1 năm, bạn tích được 48 triệu, tức tầm 6 năm bạn đã dư dả 300 triệu để làm vốn.
2/ BÀI TOÁN TIẾT KIỆM CỦA DÂN VĂN PHÒNG: Cất tiền lẻ cố định mỗi ngày Để tôi kể cho bạn nghe một câu chuyện có thật về giáo sư báo chí tại trường Lasell College, bang Massachusetts, Hoa Kỳ. Vị giáo sư này đã từng rơi vào tình thế khá đau đầu khi cả hai con gái đều đang học tại trường tư vì không giỏi trong chuyện ghi chú chi tiêu.
Cái khó ló cái khôn, chị Marie sau nhiều ngày suy nghĩ đã tự chọn cho mình một cách tiết kiệm đặc biệt riêng. Chị xem việc tiết kiệm cũng giống như một trò chơi, một thử thách cá nhân và thành quả sau 13 năm đã làm cho ai cũng phải giật mình.
Trò chơi tiết kiệm của chị Marie khá đơn giản: mỗi lần chị nhận được tờ 5 đô la tiền thối (khoảng 113.000 đồng) khi thanh toán các hóa đơn trong ngày, chị sẽ cất sang một bên.
Chị cho biết, thông thường mỗi ngày chị sẽ nhận được ít nhất 1 tờ tiền 5 đô la. Và chỉ bằng những đồng tiền nhỏ này, chị Marie đã có thể xây dựng được một quỹ học tập khá vững chắc cho hai con gái.
Việc này cũng không khác gì bỏ ống heo nhưng với tư tưởng bỏ quên tiền thối, mỗi ngày dành dụm ít tờ tiền, vài năm là bạn có con số tiết kiệm khủng. Chúng ta có thể thử bằng cách mỗi ngày đi mua đồ và dành dụm lại 20k tiền thối, 1 tháng đã tiết kiệm được 600k và sau hẳn 20 năm chúng ta sẽ có tới 144 triệu, sau 40 năm là đạt con số 300 triệu như mong muốn.
3/ BÀI TOÁN TIẾT KIỆM CỦA DÂN TÀI CHÍNH: Cắt chi phí không cần thiết Cuốn sách tài chính "Automatic Millionaire" có giải thích một ý tưởng rất hay gọi là "Nhân tố Latte", khái niệm cho rằng những khoản tiền dù là nhỏ xíu cũng có thể tạo ra một con số tài sản khổng lồ qua thời gian.
Và đúng với tên gọi của ý tưởng đó, giá trị tiết kiệm nhỏ nhất ông đề xuất là giá một cốc cà phê latte: 5 đô-la mỗi sáng (tương đương hơn 110 nghìn đồng). Nếu mỗi 5 USD tiết kiệm được đem ra đầu tư và thu về 7% lợi nhuận từ thị trường chứng khoán mỗi năm, người đó sẽ có thêm 1.953 USD chỉ sau 1 năm thay vì 365 cốc cà phê mỗi ngày.
Thằng bạn làm bất động sản của tôi đã bảo thế. Nó sau khi đọc được đoạn này đã lập tức bị ý tưởng này hấp dẫn. Nó từ bỏ thói quen uống cafe mỗi sáng và trưa của nó, tổng cộng tiết kiệm 30k/ngày, tức 900k/tháng. Sau 2 năm nó gom được hơn 20 triệu ký quỹ để đầu tư chứng khoán phái sinh, bây giờ nó kể mỗi ngày chịu khó mất 20-30 phút canh mua bán, nó lời 200 nghìn là chuyện nhỏ. Coi như từ năm thứ 3 trở đi tiền cafe tiết kiệm đã tăng lên từ 900k/tháng lên 5-10 triệu/tháng (tùy thắng thua)
Coi như lấy trung bình là 6 triệu mỗi tháng đi thì tức 1 năm nó đã có dư 72 triệu. Chỉ 4 năm thôi đã đạt 300 triệu rồi các bạn ạ!
4/ BÀI TOÁN TIẾT KIỆM CỦA DÂN SALE: Có tăng thu nhập vẫn giữ nguyên chi tiêu Những người bạn của tôi làm sale khá nhiều, có nhiều người than thở là thu nhập cao sẽ kèm theo chi tiêu nhiều nên không có dư nên.
Tuy nhiên, với một cô bạn sale kỹ tính lại tinh vi như cô bạn tôi lại có dư khoản tiền lớn mỗi năm đấy các bạn ạ. Cô bạn sinh năm 92 của tôi đi làm sale cho công ty sợi chỉ của Nhật, thu nhập hằng tháng hơn 12 triệu (mức thấp nhất công ty) nhưng để dành được 100 triệu/năm - nhiều hơn những người có lương cao hơn cùng công ty nhờ 4 mẹo:
- Để dành ít nhất 4 triệu/tháng. Cứ mỗi tháng chuyển riêng vào tiết kiệm online 4 triệu, thiếu tiền xài thì cà thẻ trả nợ sau chứ không bao giờ ngưng chuyển tiết kiệm.
- Trường hợp không đạt KPI tháng, vẫn để dành ít nhất 4 triệu nhưng lại cố gắng đạt doanh số để nhận thêm 5-10 triệu lương hiệu quả hằng tháng và quý. Dĩ nhiên tháng nào có thêm thưởng nó sẽ tự thưởng 1 triệu riêng để xài và phần còn lại chuyển vào tiết kiệm online.
- Cắt bớt các dịch vụ ăn uống xa xỉ khi không tiếp khách. Thói quen của chúng ta là có tiền sẽ hưởng thụ nhưng cái đà đó chỉ làm chúng ta dậm chân tại chỗ. Còn cô bạn sale này, dù thu nhập có tăng cô ấy vẫn duy trì ăn uống tại nhà, mang cơm theo đi làm, khi nào tiếp khách thì dùng tiền của công ty, không ăn chơi xa xỉ như bao người.
- Mặc đồng phục: đây là cái tư duy tôi nể cô ấy nhất, vì hẳn là 100 người con gái mới có 1 cô nghĩ tới việc mua sắm sơ mi-váy đen-quần đen-giày nude để mặc đi làm. Không ai ép buộc nhưng tự mặc sơ mi-váy đen đồng phục giúp cô nàng tiết kiệm tiền mua sắm hơn các cô đồng nghiệp.
Ý kiến này hay lắm chứ, theo ước tính trung bình phụ nữ dành hẳn 1-3 triệu/tháng để sắm đồ thì cô bạn sale của tôi chẳng cần. Với 4 mẹo đó mà cô gái lương thấp nhất team lại có tiền tiết kiệm nhiều nhất team, cộng với tiền thưởng cuối năm là 100 triệu đấy!
5/ BÀI TOÁN TIẾT KIỆM TỪ DÂN FRELANCER: Làm thêm 20%
Những người thu nhập khá, họ chỉ cần tiết kiệm bằng cách cắt giảm một bữa tối, lái một chiếc xe rẻ hơn, dùng thẻ công ty,.... Còn nếu bạn không muốn phải cắt giảm chi phí hàng ngày, vậy đơn giản là bạn buộc phải kiếm thêm.
Đấy là cách tư duy mà anh bạn dân designer của tôi dùng để tích tiền. Thu nhập của nó không tệ nhưng cũng không gọi là cao, lương của công ty trung bình ở mức 10 triệu nhưng chi tiêu hết sạch. Thế là bắt buộc bản thân nó bảo tối về sẽ nhận thêm 1 job mỏng, cuối tuần cày thêm cho vài dự án thiết kế web tại nhà.
Một job mỏng làm mỗi tối không cao, thiết kế ảnh bìa hoặc chỉnh ảnh trung bình 100-150k/2 giờ buổi tối. Còn cuối tuần thì thiết kế web với giá 2-3 triệu/website và tính ra mỗi tháng cậu ấy kiếm thêm được 5-7 triệu để dành. Tổng 1 năm cũng cỡ 70 triệu và 4 năm là đạt 300 triệu.
Có vẻ bạn nói những điều tôi kể trên là lý thuyết, hoặc chê bai những cách trên là quá hack não (kiếm tiền mệt mỏi, chi tiêu cũng phức tạp) hay thời gian kéo dài quá sức để kiếm được 300 triệu nhưng ngoài kia thực tế có những con người 5-7 năm đi làm chưa để dành được 30 triệu do chê bai những thứ mà tôi kể đấy! Bạn cứ chê đi rồi cũng sẽ sẽ không bao giờ có dư 30 triệu huống hồ 300 triệu.
Hãy thay đổi tư duy đi ạ. Thời điểm khởi đầu bao giờ cũng là mốc quan trọng nhất. Chúng ta có thể bắt đầu một cách từ từ, tiết kiệm hoặc làm thêm chút ít để lấy cảm hứng. Sau đó, khi nhận ra hiệu quả kinh tế từ việc tiết kiệm, tự dưng bạn sẽ thấy mình bắt đầu chăm chỉ tiết kiệm càng nhiều hơn nữa. Dần dần, con số tiết kiệm sẽ tăng lên và thành công thôi.
Biết cách tiết kiệm hợp lý là khởi nguồn của thành công, nhiều khi bạn sẽ có nhiều hơn 300 triệu hoặc có nhiều cách hay hơn để có dư nhiều hơn những người bạn tôi kể trên luôn á.
Giống như Will Smith đã nói: "Nếu bạn muốn có một bức tường, thay vì nghĩ tới việc xây dựng cả bức tường, hãy bắt đầu từ một viên gạch. Tìm cách đặt viên gạch ấy hoàn hảo nhất có thể, từ viên này qua viên khác, hết ngày này đến ngày khác, chẳng mấy chốc bạn đã có một bức tường hoàn hảo."