Lĩnh vực vi mạch và bán dẫn đang nhận được sự chú trọng đặc biệt từ Chính phủ trong việc đầu tư và phát triển, với mục tiêu biến Việt Nam thành một điểm nút không thể thiếu trong mạng lưới sản xuất bán dẫn toàn cầu. Việc thiết lập kế hoạch phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao là một ưu tiên hàng đầu.
Vào ngày 19 tháng 10 năm 2023, Đại học Đà Nẵng đã trở thành địa điểm tổ chức cho hội thảo do Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức, với chủ đề tập trung vào việc nâng cao nguồn nhân lực cho ngành công nghiệp chip bán dẫn từ các trường đại học trên toàn quốc. Bước vào mùa tuyển sinh đại học 2024, Bộ đã ghi nhận sự khởi sắc với thông báo từ nhiều trường đại học về việc mở thêm nhiều mã ngành mới. Trong số đó, ngành vi mạch và bán dẫn đang là một trong những ngành nổi bật với sự gia tăng các chương trình đào tạo mới, hứa hẹn sẽ thu hút một lượng lớn thí sinh quan tâm và đăng ký.
Ngành học "hot" top đầu trong mùa tuyển sinh 2024.
Tại miền Bắc, Trường Đại học Khoa học và Công nghệ Hà Nội (USTH) thông báo sẽ triển khai chương trình đào tạo mới về Công nghệ Vi mạch bán dẫn từ năm học 2024. Cùng trong năm đó, Trường Đại học Phenikaa bắt đầu mở cửa cho ngành Kỹ thuật điện tử - viễn thông, với một tiểu ngành mới là Thiết kế vi mạch – bán dẫn, dành ra 50 chỉ tiêu cho các tổ hợp A00, A01, C01, D07. Đặc biệt, Trường Đại học FPT phối hợp với Công ty Cổ phần Bán dẫn FPT đã xây dựng Khoa Vi mạch Bán dẫn, hướng tới việc sẵn sàng đào tạo lực lượng chuyên nghiệp cho ngành và đón nhận lứa sinh viên đầu tiên trong năm nay.
Về phần miền Trung, các trường đại học thành viên của Đại học Đà Nẵng không hề kém cạnh khi cũng thông báo mở mới nhiều ngành học, bao gồm cả các ngành công nghệ tiên tiến liên quan đến vi mạch và chip bán dẫn. Cụ thể, Trường Đại học Bách khoa - Đại học Đà Nẵng ra mắt Chuyên ngành Vi điện tử - Thiết kế vi mạch trong khuôn khổ ngành Điện tử viễn thông. Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật - Đại học Đà Nẵng thông báo mở rộng với 2 chuyên ngành mới là Công nghệ Ô tô điện (thuộc ngành Công nghệ Kỹ thuật Ô tô) và Thiết kế vi mạch (thuộc ngành Công nghệ Kỹ thuật Điện tử - Viễn thông), đồng thời có kế hoạch phát triển ngành Robot và Trí tuệ nhân tạo. Trường Đại học Công nghệ thông tin và Truyền thông Việt - Hàn, thuộc Đại học Đà Nẵng, cũng mở 4 chuyên ngành mới, bao gồm Thiết kế vi mạch bán dẫn, Marketing, Công nghệ truyền thông, và An toàn thông tin, đáp ứng nhu cầu đào tạo đa dạng trong thời đại kỹ thuật số.
Tại khu vực phía Nam, cả Trường Đại học Khoa học tự nhiên thuộc Đại học Quốc gia TP.HCM và Trường Đại học Quốc tế Sài Gòn đều có kế hoạch cho đợt tuyển sinh vào ngành thiết kế vi mạch trong năm nay, với sự chuẩn bị được thực hiện một cách bài bản. Đồng thời, Trường Đại học Cần Thơ cũng đã hoàn tất các thủ tục và điều kiện cần thiết theo quy chế của Bộ Giáo dục và Đào tạo để khai giảng chuyên ngành Thiết kế vi mạch bán dẫn trong chương trình đào tạo đại học ngành Kỹ thuật máy tính.
Sự xuất hiện của thông tin mở ngành đào tạo mới từ nhiều trường đại học cho thấy, năm 2024 dường như sẽ là năm bùng nổ của ngành vi mạch - bán dẫn. Đây là dấu hiệu tích cực, mở ra cơ hội phong phú về nguồn nhân lực trẻ, đầy sức sống và năng động cho ngành công nghiệp sản xuất chip bán dẫn tại Việt Nam trong những năm sắp tới.
Chuyên ngành vi mạch - bán dẫn đặt mục tiêu đào tạo đội ngũ nhân sự có trình độ cao, sở hữu kỹ năng chuyên sâu về thiết kế, sản xuất, gói ghém, và kiểm định các vi mạch bán dẫn. Ngành này phục vụ cho nhiều lĩnh vực đa dạng như tự động hóa, viễn thông, công nghệ thông tin, thiết kế vi mạch, cũng như ngành sản xuất chip và thiết bị điện tử thông minh.
Các chuyên gia kinh tế nhận định rằng trong vòng 5 năm tới, ngành công nghiệp bán dẫn sẽ cần tới 20.000 lao động và con số này sẽ tăng lên 50.000 trong 10 năm, với yêu cầu là phải có bằng cấp từ đại học trở lên. Tuy nhiên, hiện tại lực lượng lao động trong nước chỉ đáp ứng được 5.000 người, chiếm 20% nhu cầu.
Hiện nay, Đại học Bách khoa Hà Nội, Đại học Quốc gia Hà Nội và Đại học Quốc gia TP.HCM là những cơ sở giáo dục hàng đầu trong việc đào tạo nhân lực cho ngành công nghiệp bán dẫn.
Đại học Bách khoa Hà Nội hiện nay đang đào tạo 2 chuyên ngành chính và 7 ngành liên quan đến việc thiết kế, sản xuất, đóng gói và kiểm định vi mạch bán dẫn, bao gồm: điện tử viễn thông, thiết kế vi mạch, hệ thống nhúng điện/tự động hóa, cơ điện tử, kỹ thuật máy tính/khoa học máy tính, vật lý kỹ thuật, vật liệu/vật liệu điện tử, và công nghệ vi điện tử và nano. Hiện tại, trường có hơn 3.300 sinh viên theo học các ngành này.
Đại học Quốc gia Hà Nội hàng năm đào tạo khoảng 1.500 sinh viên trong các lĩnh vực liên quan đến vi mạch và công nghiệp bán dẫn, và có kế hoạch mở rộng quy mô đào tạo gấp đôi. Đại học Quốc gia TP.HCM cũng có một lượng sinh viên đáng kể, khoảng 6.000 người, theo học các ngành có liên quan trực tiếp hoặc gián tiếp đến ngành công nghiệp này.
Với sự phát triển không ngừng của ngành vi mạch - bán dẫn, nhu cầu về nhân lực chất lượng cao ngày càng tăng cao, mở ra nhiều cơ hội nghề nghiệp với mức thu nhập hấp dẫn. Các công ty chuyên về vi mạch đang tìm kiếm nhân tài, và mức lương cho các kỹ sư trong ngành này có xu hướng tăng dần theo thời gian, tùy thuộc vào vị trí, kinh nghiệm và trình độ chuyên môn.
Đại diện Synopsys Việt Nam và Cộng đồng Vi mạch Việt Nam cho biết thu nhập của kỹ sư vi mạch - bán dẫn đang tăng đều qua từng năm. Mức lương sau thuế của sinh viên mới ra trường dao động từ 215 đến 500 triệu đồng mỗi năm. Các kỹ sư có trên 7 năm kinh nghiệm thường nhận được gấp đôi mức lương này, và những người có trên 15 năm kinh nghiệm có thể kiếm được hơn 1,5 tỷ đồng mỗi năm.
Tại Việt Nam, có khoảng 50 công ty thiết kế vi mạch, chủ yếu tập trung tại TP.HCM. Mỗi công ty mới thành lập thường cần tuyển từ 50 đến 100 kỹ sư trong năm đầu tiên hoạt động. Điều này cho thấy, cơ hội việc làm trong ngành vi mạch - bán dẫn sẽ còn tiếp tục phát triển mạnh mẽ trong tương lai. Nếu bạn đang theo đuổi ngành nghề này, bạn có thể tin tưởng vào quyết định của mình và nhìn nhận tương lai một cách lạc quan.