Tuy nhiên, không phải loại cá nào cũng an toàn, bởi một số loài cá tiềm ẩn nguy cơ sức khỏe do chứa nhiều ký sinh trùng. Dưới đây là ba loại cá mà ngay cả những người bán cá cũng hạn chế tiêu thụ, dù giá thành của chúng có rẻ đến đâu.
Cá rô phi nước ngọt
Cá rô phi nước ngọt thường được ưa chuộng bởi thịt mềm, thơm ngon, đặc biệt phổ biến ở các vùng nội địa. Tuy nhiên, môi trường nước ngọt là nơi ký sinh trùng dễ dàng phát triển, và cá rô phi nước ngọt chính là đối tượng bị ảnh hưởng nhiều nhất. Một trong những ký sinh trùng thường gặp nhất ở cá rô phi là sán lá gan. Sán lá gan xâm nhập vào cơ thể khi ăn cá chưa chín kỹ hoặc ăn sống, ký sinh trong ống mật của gan và gây ra các triệu chứng của bệnh sán lá gan, ảnh hưởng đến sức khỏe gan mật.
Ngoài sán lá gan, cá rô phi nước ngọt còn có nguy cơ chứa các loại ký sinh trùng khác như sán lá phổi, sán dây và các loại giun khác. Những ký sinh trùng này không chỉ gây hại cho sức khỏe gan, phổi mà còn có nguy cơ lây lan đến các bộ phận khác trong cơ thể, đặc biệt nguy hiểm đối với trẻ nhỏ, người cao tuổi và phụ nữ mang thai. Vì vậy, để giảm thiểu nguy cơ, bạn nên cân nhắc kỹ lưỡng khi mua và chế biến cá rô phi nước ngọt.
Cá chạch bùn
Cá chạch bùn là loại cá nhỏ, thịt mềm và giàu dinh dưỡng, tuy nhiên môi trường sống của cá chạch bùn là vùng nước tù đọng, bùn lầy, nên chúng dễ bị nhiễm ký sinh trùng và vi khuẩn. Ký sinh trùng phổ biến nhất trong cá chạch bùn là giun đầu gai – một loại ký sinh trùng lớn, có khả năng ký sinh trong ruột người, gây ra đau bụng, tiêu chảy, gầy yếu và các triệu chứng khác. Ngoài ra, cá chạch bùn cũng có nguy cơ chứa giun móc và giun đũa, gây nhiều vấn đề về sức khỏe.
Do cá chạch bùn nhỏ, thịt mềm, nhiều người có thói quen chế biến cả con, thậm chí ăn sống hoặc chưa chín kỹ, làm tăng nguy cơ nhiễm ký sinh trùng. Vì vậy, khi chế biến cá chạch bùn, bạn nên lựa chọn các sản phẩm từ nguồn đáng tin cậy và đảm bảo cá được nấu chín kỹ. Bên cạnh đó, cần lưu ý rửa tay và dụng cụ chế biến để tránh nhiễm chéo.
Lươn nước ngọt
Lươn nước ngọt là loại thực phẩm giàu dinh dưỡng, thường được ưa thích vì thịt mềm và có hương vị đặc trưng. Tuy nhiên, lươn cũng sinh sống ở các vùng nước bùn, dễ bị nhiễm ký sinh trùng và vi khuẩn. Ký sinh trùng phổ biến nhất trong lươn là giun tròn, có khả năng ký sinh trong da, cơ và các cơ quan nội tạng, gây ra triệu chứng đau đớn, sưng viêm và thậm chí sốt. Trong một số trường hợp nặng, giun tròn có thể gây ra phản ứng dị ứng, thậm chí sốc phản vệ.
Bên cạnh giun tròn, lươn còn có nguy cơ chứa giun đầu gai và các loại sán khác. Vì vậy, khi chế biến lươn, bạn nên lựa chọn cách nấu với nhiệt độ cao trong thời gian dài như nấu canh, kho hoặc hấp để tiêu diệt hoàn toàn ký sinh trùng. Ngoài ra, cũng cần chú ý vệ sinh dụng cụ nấu nướng để tránh nhiễm khuẩn chéo.
Làm sao để đảm bảo an toàn khi ăn cá?
Để đảm bảo an toàn sức khỏe khi tiêu thụ các loại cá, cần chú ý những điểm sau:
Mua cá từ nguồn uy tín: Khi mua cá, hãy chọn từ các siêu thị lớn hoặc các chợ uy tín, nơi cá đã qua kiểm tra chất lượng và sàng lọc. Những nơi này thường đảm bảo được tiêu chuẩn an toàn thực phẩm cao, giúp giảm nguy cơ nhiễm ký sinh trùng và vi khuẩn.
Đảm bảo cá tươi: Cá tươi thường có mùi nhẹ, thịt chắc và có độ đàn hồi tốt. Cá tươi không chỉ có vị ngon hơn mà còn giảm nguy cơ nhiễm ký sinh trùng so với cá để lâu ngày.
Nấu chín kỹ: Nấu là cách hiệu quả nhất để tiêu diệt ký sinh trùng và vi khuẩn trong cá. Hãy đảm bảo cá được nấu chín hoàn toàn, tránh ăn sống hoặc ăn tái. Đặc biệt là đối với các loại cá có nguy cơ nhiễm ký sinh trùng cao, hãy ưu tiên các phương pháp nấu có nhiệt độ cao và thời gian lâu như kho, hấp hay nấu canh.
Nhìn chung, cá là nguồn dinh dưỡng quan trọng, nhưng khi tiêu thụ cũng cần phải thận trọng để bảo vệ sức khỏe. Những loại cá kể trên, dù có giá thành rẻ, nhưng tiềm ẩn nhiều nguy cơ sức khỏe do nhiễm ký sinh trùng. Vì vậy, hãy luôn cẩn thận trong việc chọn mua và chế biến cá để đảm bảo an toàn thực phẩm cho bản thân và gia đình.