Ngày nay, vẫn còn ba lễ hội thờ cúng tổ tiên quan trọng, đó là đêm giao thừa, lễ hội Thanh minh, lễ hội ma 15 tháng bảy.
Hàng năm vào bốn dịp lễ hội này, người dân khắp mọi miền đất nước sẽ tham gia lễ cúng tổ tiên, một số người từ nơi khác sẽ đổ về quê hương để tham gia các hoạt động thờ cúng tổ tiên của gia đình. Bởi theo truyền thống của nước ta, việc viếng mộ người già là một cách thể hiện lòng thành kính, tưởng nhớ đến tổ tiên.
Nhưng không phải ai cũng như vậy, có người đã lâu không đến thăm mộ “người già” để cúng tổ tiên, thậm chí có người chưa bao giờ tham gia. Vậy hậu quả của việc này là gì?
Đầu tiên chúng ta hãy nhìn lại những người đã lâu không đi viếng mộ người già.
Nói chung, có ba loại người chính lâu ngày không đến thăm mộ người già.
- Loại đầu tiên là những người vô thần. Bởi vì đối với loại người này, phần lớn họ không tin vào những câu nói này và cho rằng “người chết như đèn tắt, tro trở về tro, đất trở về đất”, cho rằng việc viếng mộ là không cần thiết và họ sẽ không tham gia.
- Loại thứ hai là những người có đức tin khác. Ở những ngôi làng xung quanh tôi, những năm gần đây ngày càng có nhiều người tin vào đạo khác, không có đám tang sau khi họ qua đời, thậm chí sau khi cha mẹ họ qua đời, họ cũng không đi xuống mộ hay thờ cúng tổ tiên.
- Loại thứ ba, quả thực có một số người vô ơn, làm ngơ trước công ơn nuôi dưỡng của cha mẹ chứ đừng nói đến việc quét mộ tổ tiên đã khuất. Những người này có thể tập trung nhiều hơn vào lợi ích cá nhân và bỏ bê trách nhiệm gia đình và xã hội.
Lâu ngày không viếng mộ tổ tiên không chỉ dừng lại ở việc bị coi là bất hiếu mà còn kéo theo nhiều hệ lụy khác đáng lo ngại.
Vậy, người không viếng mộ tổ tiên sẽ gây ra hậu quả gì?
Thứ nhất, thiệt hại về danh tiếng là điều không thể tránh khỏi. Trong xã hội chúng ta, hiếu được coi là một đức tính cơ bản, nếu lâu ngày không đến thăm mộ người già sẽ bị coi là con cháu bất hiếu, danh tiếng như vậy rõ ràng là không tốt cho hình ảnh xã hội của một người. Ở nông thôn, nếu ai lâu ngày không đến thăm mộ người già sẽ bị chỉ trích.
Thứ hai, mọi người có thể miễn cưỡng tương tác thân thiết với những người này. Bởi vì thái độ của họ đối với cha mẹ, tổ tiên bị coi là vô ơn, có thể suy ra rằng hành vi của họ ở các khía cạnh khác cũng có thể thiếu sự tiếp xúc của con người nên họ không sẵn sàng muốn có quá nhiều tương tác với họ. Đặc biệt ở vùng nông thôn, người dân rất quan tâm đến những điều này.
Điểm cuối cùng là nó cũng có ảnh hưởng nhất định đến sự nghiệp của anh ta. Vì danh tiếng xấu của họ, mọi người sẽ tẩy chay khỏi dòng họ, và sự tẩy chay xã hội này không chỉ ảnh hưởng đến mối quan hệ xã hội của họ mà còn có thể có tác động tiêu cực đến sự nghiệp của họ. Suy cho cùng, nếu một người đối xử như vậy với cha mẹ mình, người đó thường bị coi là người thờ ơ về mặt tâm lý, khó đạt được lợi thế trong làm việc nhóm và các mối quan hệ giữa các cá nhân.
Tuy nhiên, chúng ta cũng phải lưu ý rằng có một số trường hợp ngoại lệ.
Trên thực tế, lòng hiếu thảo và lòng biết ơn thực sự được thể hiện nhiều hơn ở việc quan tâm, chăm sóc người cao tuổi trong suốt cuộc đời của họ. Người xưa thường nói: “Một ly nước trước khi chết đáng giá ngàn tấn tro tàn khi xuống mồ”. Nếu một người có thể dành cho cha mẹ mình đủ sự quan tâm và kính trọng khi họ còn sống, thì dù người đó không chính thức tuân theo lời dạy truyền thống đi thăm mộ, anh ta không thể đơn giản bất hiếu.
Và thế hệ đi trước cũng cho rằng những việc như đi viếng mộ, quét mộ thực chất là để “người sống nhìn thấy”, không chỉ để người khác nhìn thấy mà còn để chính bạn nhìn thấy, để bạn có thể cảm thấy thoải mái trong tâm hồn, trái tim. Tất nhiên, còn có một điểm rất quan trọng, đó là phải chỉ cho thế hệ mai sau, bởi đây cũng là một cách truyền đạo hiếu, dặn dò thế hệ mai sau hãy hiếu thảo, biết ơn, nhớ ơn tổ tiên.
Quan trọng hơn, chúng ta phải nhận thức rằng hiếu không chỉ là biểu hiện bên ngoài mà còn là phẩm chất bên trong. Đạo hiếu không chỉ là đáp ứng mong đợi của xã hội hay tuân theo các nghi lễ truyền thống mà còn là lòng biết ơn, kính trọng cha mẹ.
Một người có thể suốt đời chăm sóc cha mẹ tỉ mỉ, để họ cảm nhận được tình yêu thương, sự ấm áp của con cái, điều này có ý nghĩa hơn nhiều so với việc tuân theo những nghi lễ nào đó sau khi chết. Bạn nghĩ gì về điều này?