Hoa sen là một trong nhưng loại "gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn" cứ thế vươn sức sống giữa đầm. Không chỉ để ngắm, hái dâng bàn thờ mà từ lâu hoa sen đã là loại cây được trồng nhân rộng và đem lại lợi ích kinh tế lớn cho người dân ở Hà Nam.
Tại thị xã Duy Tiên, tỉnh Hà Nam, có 28 ha đất trồng sen, được coi là vựa sen lớn nhất miền Bắc. Nằm ở đồng bằng sông Hồng, tỉnh Hà Nam rộng 860 km2, phía bắc giáp Hà Nội, phía đông giáp Hưng Yên và Thái Bình, phía nam và đông nam giáp Ninh Bình, Nam Định; phía tây giáp Hòa Bình.
Đây là tỉnh nhỏ thứ hai Việt Nam, chỉ lớn hơn Bắc Ninh. Khoảng từ 5 năm trước, nhiều hộ dân ở xã Chuyên Ngoại, Mộc Nam, Mộc Bắc ở thị xã Duy Tiên chọn những vùng đất trũng để trồng sen kết hợp thả cá, nuôi tôm, thay vì chuyên canh trồng lúa. Mỗi vụ sen, người dân thu cả trăm triệu đồng, thu nhập gấp nhiều lần trồng lúa.
Xã Duy Tiên, tỉnh Hà Nam là nơi trồng sen lớn nhất miền Bắc.
Giữa cái nắng gắt của ngày hè tháng 7, những người trồng sen tại đây vẫn mải miết thu hoạch đài sen cho kịp mùa vụ. Bởi sen ưa sống ở những vùng chiêm trũng nên người nông dân phải dầm mình cả ngày dưới bùn nước để thu hoạch đài sen. Công việc vất vả, nhưng khi thu hoạch được nhiều sen, thu nhập tốt, ai nấy đều vui mừng, phấn khởi.
Loài hoa này vốn chẳng cần tốn nhiều công chăm bón như trồng lúa. Chỉ sau 3 tháng (khoảng tháng 5 âm lịch), khi những bông hoa phớt hồng vừa tàn đã là lúc trĩu nặng những đài sen.
Không giống như những nơi khác, khai thác kinh tế từ việc bán hoa sen, chè sen hay cho khách tham qua, chụp ảnh, nơi đây, phần mang lại giá trị kinh tế cao nhất cho người dân chính là hạt sen.
Hạt sen phơi khô, đạt tiêu chuẩn phải có phấn trắng ngoài vỏ, để khi cho vào máy chặt hạt sen mới không bị nát. Giá hạt sen dao động từ 40.000 - 50.000 đồng/kg, hạt càng to, mẩy tròn giá lại càng cao.
Sen Hà Nam bùi, ngọt, có màu trắng ngà. Người dân trồng sen nơi đây luôn tâm niệm, sen là loại thực phẩm bổ dưỡng, tốt cho sức khỏe vì thế trồng sen không được sử dụng thuốc trừ sâu, hay thuốc kích thích tăng trưởng, để mang lại hạt sen tươi, sạch.
Ngoài hạt sen, tâm sen bé nhỏ và đắng ngắt từ lâu cũng đã là vị thuốc quý giá giúp trị chứng mất ngủ, giúp an thần, giải nhiệt. Tâm sen sau khi được bóc tách sẽ phơi nắng cho khô rồi mới đóng túi theo đơn đặt hàng, có giá bán từ 200.000 đồng/kg.