Nhiều năm qua, cùng với sự phát triển kinh tế của cả nước các vùng nông thôn cũng phát triển vượt bậc. Thay vì di dân ra thành phố kiếm việc làm, nhiều bà con nông dân đã thoát nghèo ngay trên chính mảnh đất quê hương.
Ví dụ như câu chuyện làm giàu của anh Cao Hữu Việt (sinh năm 1990) tại xã Bình Đào, huyện Thăng Bình, tỉnh Quảng Nam. Anh là một thanh niên trẻ tuổi đã gặt hái thành công với mô hình nuôi ốc bươu đen (ốc nhồi) trong những ao được lót bạt.
Trong cuộc trò chuyện, anh Việt chia sẻ rằng anh sinh ra trong một gia đình nông dân, vì vậy từ nhỏ anh đã có tình yêu với việc chăn nuôi.
Anh nông dân làm giàu nhờ nuôi con vật thích ăn xơ mít.
Năm 2014, sau khi tốt nghiệp ngành công nghệ thông tin tại Trường Đại học Đông Á, anh tìm được việc làm tại một công ty IT ở Đà Nẵng với mức lương hấp dẫn. Tuy nhiên, khi dịch Covid-19 bùng phát vào cuối năm 2019, anh mất việc, và gia đình rơi vào hoàn cảnh khó khăn.
Trong thời điểm khó khăn đó, anh bất chợt nhớ lại chuyến đi tham quan Hội An, nơi anh đã thưởng thức món ốc bươu đen vô cùng ngon miệng. Anh nhận ra rằng mặc dù hương vị của món ăn này được nhiều người yêu thích, nhưng việc tìm mua lại rất khó khăn do ở miền Trung, loài ốc này chưa được nuôi phổ biến.
"Ốc bươu đen trong tự nhiên ngày càng hiếm, trong khi nhu cầu thị trường lại rất lớn. Từ quán nhậu đến nhà hàng đều là những khách hàng tiềm năng. Tôi nhận thấy đây chính là cơ hội không thể bỏ lỡ," anh Việt chia sẻ.
Dù vậy, quyết định từ bỏ công việc kỹ sư để theo đuổi đam mê nuôi ốc bươu đen đã gặp phải nhiều sự phản đối từ gia đình. "Khi tôi bắt tay vào nuôi ốc, nhiều người đã cười chê và cho rằng tôi đã lầm lạc. Trong làng, chưa ai từng làm kỹ sư với mức lương tốt rồi lại quay về quê để nuôi ốc," anh tâm sự.
Tuy nhiên, với niềm đam mê chăn nuôi đã ấp ủ từ lâu, anh Việt kiên định theo đuổi ước mơ khởi nghiệp của mình.
Khi bắt đầu con đường khởi nghiệp, anh Cao Hữu Việt đã phải đối mặt với nhiều thử thách, đặc biệt là về nguồn vốn hạn chế và thiếu kinh nghiệm trong việc chăn nuôi. Kết quả là, trong vụ nuôi đầu tiên, ốc bươu đen đã chết nổi lên mặt nước, khiến anh chịu thiệt hại nặng nề.
Dù gặp khó khăn, anh Việt không chùn bước. Anh quyết tâm tìm tòi, nghiên cứu qua sách vở để nâng cao kỹ năng nuôi trồng của mình. Từ những thất bại, anh đã rút ra những bài học quý giá và phát hiện những sai lầm của bản thân, từ đó hình thành phương pháp nuôi ốc hiệu quả hơn.
Anh quyết định thiết kế bể nuôi bằng bạt, tạo ra môi trường thuận lợi cho sự phát triển của ốc. Quy mô nhỏ của bể dễ dàng giúp anh kiểm soát chất lượng nước và lượng thức ăn. Hơn nữa, việc loại bỏ vi khuẩn có hại từ đất cũng góp phần vào sự sinh trưởng của ốc nuôi.
Nhờ sự kiên nhẫn và nỗ lực không ngừng, trong lần nuôi tiếp theo, anh Việt đã chứng kiến sự tăng trưởng mạnh mẽ của ốc bươu đen.
Sau hơn 4 năm trở về quê và khởi nghiệp, hiện tại anh đang quản lý một trại ốc với 22 ao bạt và gần 6.000m² hồ nuôi ốc thương phẩm, một thành công vượt bậc từ những khó khăn ban đầu.
Anh Việt chia sẻ rằng việc nuôi ốc bươu đen không tốn nhiều chi phí nhưng lại mang lại lợi nhuận cao. Thức ăn cho loại ốc này rất phong phú, dễ kiếm và thường có giá thành rẻ, bao gồm các nguyên liệu tự nhiên như mướp, xơ mít, lá môn, bèo, rong, và cả rau củ quả hỏng. Mỗi ngày, chỉ cần cho ốc ăn một lần với lượng thức ăn hợp lý, tránh tình trạng thức ăn dư thừa để không làm ô nhiễm môi trường sống của chúng. Đặc biệt, ốc bươu đen còn nổi tiếng với khả năng sinh sản mạnh mẽ, nên một lần đầu tư con giống ban đầu là đủ để bắt đầu quá trình chăn nuôi hiệu quả.
Ốc bươu đen có khả năng sinh sản quanh năm, và giá trứng ốc cũng đáng kể, vì vậy nông dân thường gọi loại này là "vàng trắng". Mỗi lần đẻ, ốc mẹ có thể sản xuất từ 70 đến 150 trứng. Để tạo điều kiện thuận lợi cho việc đẻ trứng, anh Việt đã thiết kế những khu vực nhỏ dọc theo bờ ao để ốc có thể leo lên, giúp anh dễ dàng thu hoạch trứng vào sáng sớm, trước khi nắng lên khiến trứng bị khô.
Sau khi thu hoạch, anh Việt cho trứng vào thùng xốp để ấp ủ. Khoảng 15 ngày sau, trứng sẽ chuyển từ màu trắng sang đen và bắt đầu nở thành ốc con. Những chú ốc này sau đó sẽ được thả vào bể ươm trong khoảng 15 ngày. Khi kích thước của chúng đạt bằng hạt đậu, anh có thể xuất bán ốc giống hoặc quyết định nuôi thêm 2-3 tháng nữa để thu hoạch ốc thịt.
Theo anh Việt, ốc bươu đen cực kỳ ưa sạch và chỉ có thể sống trong môi trường nước không ô nhiễm. Trước khi thả ốc vào ao nuôi, anh sẽ rắc vôi bột để cải tạo nước và trung hòa pH, đồng thời loại bỏ vi khuẩn còn sót lại trong ao.
Ngoài ra, việc duy trì nhiệt độ nước ở mức từ 22-32 độ C là rất quan trọng để đảm bảo ốc phát triển khỏe mạnh. Ốc bươu đen không chịu được nhiệt độ quá cao hoặc quá thấp, vì vậy anh cũng đã áp dụng các biện pháp như thả bèo hoặc sử dụng lưới đen để che chắn, nhằm bảo vệ chúng khỏi được thời tiết khắc nghiệt vào mùa hè và mùa đông.
Ốc bươu đen nổi bật với sức đề kháng đáng kể, ít khi mắc các bệnh tật. Tuy nhiên, chúng vẫn có thể gặp phải một số vấn đề như sưng vòi, bệnh đường ruột hay bệnh mòn đít. Để đảm bảo sức khỏe cho đàn ốc, anh Việt thường xuyên theo dõi và quan sát tình trạng của chúng. Khi phát hiện dấu hiệu bất thường, anh ngay lập tức tiến hành vệ sinh, khử khuẩn và xử lý nguồn nước để ngăn chặn sự lây lan của bệnh.
Hiện nay, thị trường tiêu thụ ốc của anh mở rộng ra nhiều tỉnh thành như Quảng Nam, Quảng Ngãi, Đà Nẵng, Huế và Quảng Trị. Mặc dù giá cả biến động theo từng thời điểm, nhưng thường dao động từ 70.000 đến 100.000 đồng/kg cho ốc thịt, khoảng 2-3 triệu đồng/kg cho ốc giống, và từ 700.000 đến 1,3 triệu đồng/kg cho trứng ốc.
Với phương pháp nuôi gối vụ, anh Việt luôn có sẵn nguồn ốc giống và ốc thịt để cung cấp cho thị trường quanh năm. Trong mùa cao điểm, anh có thể thu hơn 3kg trứng một ngày, mang về doanh thu khoảng 2,5-3 triệu đồng. Anh cũng xuất hơn 3 tấn ốc thương phẩm mỗi năm. Trung bình hàng tháng, sau khi trừ hết chi phí, anh Việt thu về khoảng 40 triệu đồng, tương đương gần nửa tỷ đồng mỗi năm.
Anh Việt cho rằng nghề nuôi ốc không chỉ mang lại thu nhập ổn định mà còn giúp anh có nhiều thời gian bên gia đình, chăm sóc cho vợ con. Trong tương lai, anh dự định mở rộng quy mô nuôi và có ý tưởng chế biến ốc bươu đen thành sản phẩm đóng hộp để đưa vào siêu thị.