Mặc dù nhiều người đã nghiên cứu và suy đoán về nguồn gốc của rồng từ xa xưa đến nay nhưng vẫn chưa có bằng chứng chính xác nào chứng minh cho quan điểm của họ. Ngay cả hiện nay, các nhà khảo cổ học chỉ dựa vào sử liệu cũng khó có thể nói rõ nguồn gốc, đặc điểm và chức năng của rồng.
Những ghi chép về "Rồng" trong tư liệu lịch sử
Ví dụ, trong một tư liệu lịch sử có ghi chép về “rồng”, nói rằng rồng rất giỏi biến hóa, lại còn có khả năng dời mây tạo mưa, kiểu miêu tả này chứng tỏ rồng là sinh vật về mặt mô tả, các sử liệu ghi lại rằng ngoại hình của nó có "chín điểm tương đồng", chẳng hạn như đầu giống lạc đà, sừng giống gạc, mắt có phần giống mắt thỏ,... vẻ ngoài của nó giống như sự chắp vá của nhiều loại động vật.
Trong con mắt của người xưa, sự xuất hiện của rồng là sự xuất hiện của con thú, vì vậy theo thời gian, rồng bắt đầu tượng trưng cho sự thánh thiện hoặc uy nghiêm, ngoại trừ việc các hoàng đế cổ đại thường sử dụng rồng để đại diện cho mình, trong nhiều lĩnh vực cổ xưa , hầu như bạn có thể nhìn thấy sự xuất hiện của rồng, chẳng hạn như bạn có thể nhìn thấy rồng được chạm khắc trên các tòa nhà hoặc bức tranh tường, nhưng trong lịch sử, chưa ai từng nhìn thấy hình ảnh của rồng, và không có ghi chép chắc chắn nào trong các tài liệu lịch sử rằng bất kỳ ai thực sự thấy rồng.
Phải nói rằng, câu hỏi đặt ra, trên thực tế, rồng có thực sự tồn tại không? Hay đó chỉ là một loại vật tổ do người cổ đại tiến hóa trong quá trình tiến hóa lâu dài của lịch sử? Trên thực tế, vấn đề này đã khiến các chuyên gia đau đầu trong một thời gian dài, và các chuyên gia chưa bao giờ ngừng nghiên cứu và tìm hiểu vấn đề này, chỉ cần có bất kỳ manh mối nào về loài rồng, các chuyên gia sẽ không bỏ qua chúng, trong quá trình nghiên cứu lâu dài, các chuyên gia cũng đã tổng kết lại đưa ra một số giả thuyết về nguồn gốc của rồng.
Đồn đoán về nguồn gốc của "Rồng"
Thứ nhất là dựa vào hình tượng của nó, như đã nói ở trên, hình tượng rồng “cửu như ý” nên nhiều chuyên gia suy đoán rằng rồng thực chất có nguồn gốc từ một loại rắn dựa vào đặc điểm của nó, cũng có người cho rằng nó là một con rắn. Thực tế, nó có nguồn gốc từ động vật có vú, một sinh vật được tạo ra dựa trên bò và hà mã. Thành ngữ "ngưu ma, rắn thần" là minh chứng rõ nhất. Dù là câu nói nào thì người ta vẫn tin rằng rồng có nguồn gốc từ các loài động vật khác, và sau đó chúng được con người sử dụng, thấm nhuần sự thờ cúng tâm linh, sinh vật này được hình thành như một "con rồng".
Giả thuyết thứ hai là "thuyết về di tích khủng long", thời cổ đại người xưa không biết khủng long là gì mà chỉ biết nó rất mạnh nên gọi nó là rồng, nhưng về sau do không nhìn thấy khủng long, họ so sánh nó với cá sấu. Tôn thờ như một loại, nhưng tuyên bố này nhanh chóng bị bác bỏ, bởi vì khủng long đã tuyệt chủng trên trái đất từ rất sớm, ngay cả tổ tiên của loài vượn người cũng chưa từng nhìn thấy khủng long chứ đừng nói đến người cổ đại.
Ngoài hai lý thuyết trên, còn có một lý thuyết khác gọi là "thuyết hợp nhất vật tổ", cho rằng rồng không phải là một sinh vật cụ thể, mà tiến hóa từ một số vật tổ cổ đại của bộ lạc ở Trung Quốc hoặc theo một số đặc điểm động vật, rồng không tồn tại trong thực tế, nó chỉ là biểu hiện của trí tưởng tượng phong phú của người Trung Quốc cổ đại, đồng thời nó cũng là nỗi sợ hãi và tôn thờ sức mạnh to lớn và thần bí của người cổ đại.
Tóm lại, có nhiều ý kiến khác nhau về nguồn gốc của rồng, nhưng về cơ bản không có đủ bằng chứng để chứng minh, người ta đã mong chờ một lời giải thích khoa học và đáng tin cậy hơn từ cộng đồng khảo cổ học. Nó cũng rất tiên tiến, chẳng hạn như năm 1987, các chuyên gia đã phát hiện ra "con rồng đầu tiên của Trung Quốc" tại một di chỉ văn hóa ở tỉnh Hà Nam, nhưng nó không phải là hài cốt của một con vật mà được sắp xếp cẩn thận bằng vỏ trai với hoa văn rồng và hổ. Nhưng vì chữ “rồng” này không đến từ một loài vật nào đó nên không thể lấy nó làm định nghĩa về nguồn gốc của rồng.
Rồng là kỳ nhông? Nó có phải là một con cá voi?
Nhưng trên thực tế, ngay từ năm 1934, đã có những sự cố tương tự xảy ra, sự cố này là "Sự cố rồng ngã xuống Ngân Xuyên (Trung Quốc)" vào năm 1934. Sự cố này thường được sử dụng làm bằng chứng về sự tồn tại của rồng thật, nhưng vì sự cố này xảy ra vào thời điểm đó, công nghệ chụp ảnh không phát triển lắm, lại rất cũ nên khi sự việc xảy ra không có hình ảnh rõ nét, đưa tin trên báo chí cũng rất mơ hồ, nhưng theo người dân thời điểm đó thì đây là một câu chuyện có thật Không nghi ngờ gì về con rồng, nhưng một số người tỏ ra nghi ngờ về nó, cho rằng đó chỉ là một con cá voi mắc cạn.
Do đó, sự việc này có phần miễn cưỡng làm cơ sở cho sự tồn tại của rồng thực sự, bởi vì các sự kiện khác nhau không thể được sử dụng làm bằng chứng đáng tin cậy vì nhiều lý do, vì vậy cộng đồng khảo cổ chỉ có thể chuyển đối tượng nghiên cứu sang một số sinh vật hiện có, nhưng trải qua một số lần sàng lọc, các chuyên gia chỉ có thể lấy kỳ nhông làm nguồn gốc của rồng, dù sao bề ngoài tương đối giống nhau, nhưng có một vấn đề trực tiếp ngăn cách quan hệ giữa hai người, đó chính là vấn đề hình thể .Mọi người chúng ta biết rằng rồng có kích thước rất lớn, nhưng kỳ nhông thì rất nhỏ, ngay cả khi trưởng thành, chiều dài cơ thể của chúng cũng chỉ khoảng 30 cm, quá chênh lệch so với kích thước của rồng.
Khảo cổ học phát hiện rồng chính là cá sấu Trung Quốc, độ giống 70%
Việc nghiên cứu về rồng trong lĩnh vực khảo cổ học đã từng đi vào bế tắc trong một thời gian, nhưng sau đó một tuyên bố khác đã phá vỡ sự bế tắc. Sự bế tắc này đã được một chuyên gia về lịch sử Trung Quốc cổ đại, mô tả trong cuốn sách của chính ông, "rồng là cá sấu ", và Ngài cũng đưa ra lý do của riêng mình, bởi vì trong sách "Mạnh Tử" có ghi lại rằng vào thời Nghiêu, Thuấn và Vũ, lũ lụt tràn ngập Trung Quốc, rắn và rồng sống trong đó, và chúng ta có thể thấy rằng, Rồng là một sinh vật dưới nước hoặc động vật lưỡng cư vào thời cổ đại, vì vậy nó đã kết nối rồng và cá sấu với nhau.
Đầu tiên, cá sấu và rồng giống nhau tới 70%, bất kể là bàn chân, móng vuốt hay là trên thân thể đều rất giống nhau, trong tư liệu lịch sử cũng có một số điều về rồng khi lũ lụt tràn vào, tuy nhiên, cá sấu hiếm khi được ghi lại, chỉ có một cách giải thích cho hiện tượng này, đó là người xưa coi cá sấu là rồng và ghi chép về chúng trong các tư liệu lịch sử. So với các giả thuyết khác, loại này của tuyên bố là đáng tin cậy hơn.