Trong số các loại lông trên cơ thể mà con người vẫn còn, thì tóc là một ngoại lệ khác, ở những nơi khác chỉ có một phần rất nhỏ là lông và số lượng lông là lớn nhất. Lý do cho điều này là gì?
Vai trò của mái tóc con người
Trước khi hiểu tại sao con người muốn nuôi tóc, trước hết chúng ta phải biết tại sao con người lại rụng lông trên cơ thể?
Khoảng 10 triệu năm trước, tổ tiên loài người vẫn sống ở Châu Phi, khí hậu Châu Phi thời đó hoàn toàn khác với ngày nay, ở đó có những khu rừng rộng lớn nên tổ tiên loài người sống trên cây cả ngày và ít khi di chuyển trên mặt đất.
Khi khí hậu trái đất thay đổi, châu Phi ngày càng trở nên khô hơn và số lượng rừng ngày càng ít đi. Khu rừng biến mất đã buộc những con vượn phải di chuyển từ trên cây xuống đất và di chuyển nhanh trên mặt đất để tìm kiếm thức ăn ở khu rừng tiếp theo. Theo cách này, khi rừng ngày càng ít đi, con người ở trên mặt đất ngày càng lâu, để tồn tại, con người bắt đầu tìm kiếm thức ăn trên mặt đất và bắt đầu tồn tại bằng cách đi thẳng.
Con người từ lâu đã học cách ăn thịt, nhưng con người dường như không phải là thợ săn đủ tiêu chuẩn, nguyên nhân là do con người không đủ khỏe, răng không đủ sắc và móng vuốt không đủ khỏe, vì vậy con người rất có khả năng săn bắn. Nhưng con người có một ưu điểm, đó là khả năng chạy đường dài rất khỏe, theo nghiên cứu của các nhà khoa học thì con người là loài động vật duy nhất có thể chạy marathon, ngay cả ngựa cũng không thể tiếp tục chạy như con người, cho đến hết cuộc marathon.
Nguyên nhân là do con người đã bắt đầu tăng cường khả năng tản nhiệt, và việc rụng lông trên cơ thể là một trong số đó. Thời điểm đó ở châu Phi rất nóng, bộ lông dày của động vật khiến chúng khó có thể chạy lâu vào buổi trưa, nếu không sẽ bị say nắng do thân nhiệt cao.
Ngày nay, báo gêpa không thể chạy quá 2 phút vì khả năng tản nhiệt kém. Sau khi con người rụng sạch lông trên cơ thể, nhiệt lượng sinh ra do vận động có thể nhanh chóng bị tiêu tán ra ngoài môi trường , giúp thân nhiệt không tăng quá nhanh, do đó con người có thể chạy đường dài trên đồng cỏ châu Phi và dựa vào kỹ năng này để tìm kiếm thức ăn.
Tất nhiên, không phải loài vật nào bị mất lông trên cơ thể cũng có thể sống được, nguyên nhân là do chúng rất dễ bị cháy nắng, mất nhiệt độ và chết khi không có lông trên cơ thể. Sở dĩ loài người có thể tồn tại được là vì họ có lửa giúp giữ ấm.
Sở dĩ giữ lớp tóc là vì chức năng của sợi tóc là cách nhiệt. Cách nhiệt khác với tản nhiệt, tản nhiệt là nhiệt tỏa ra trong quá trình luyện tập cơ bắp, còn cách nhiệt thì cách ly nhiệt từ ánh nắng mặt trời chiếu trực tiếp vào cơ thể con người.
Sau khi đi thẳng, đầu của con người nằm ngay phía trên cơ thể và tiếp xúc với ánh sáng mặt trời nhiều nhất, để cách nhiệt và chống cháy nắng, con người giữ lại tóc của mình.
Tại sao có lông ở các phần khác?
Mặc dù con người đã rụng hết lông trên cơ thể nhưng lông trên cơ thể vẫn không bị phai hết, và một số bộ phận trên cơ thể vẫn được giữ lại lông như lông nách, lông mu,…
Trên thực tế, điều này là do các vị trí khác nhau có yêu cầu khác nhau đối với tóc. Đối với lông mày và lông mi, chức năng chính của chúng là ngăn mồ hôi rơi vào mắt, còn một chức năng khác của lông mi là cản gió và cát bay vào mắt.
Có nhiều giả thuyết về vai trò của lông nách, có người cho rằng đó là giữ mùi và thu hút người khác phái. Chúng ta biết rằng hầu hết mọi người trên thế giới đều có mùi cơ thể ở nách, những người lông dày thì mùi càng nghiêm trọng hơn.
Vai trò của lông mu có thể giống như lông, nhưng cũng là để bảo vệ hệ thống sinh sản mỏng manh khỏi bị cháy nắng.
Sở dĩ chúng không có nhiều lông như trước là do chúng có công dụng và nhu cầu sử dụng khác nhau, ví dụ lông mi chỉ cần che gió, chắn cát, còn nếu lông mi nhiều quá sẽ cản đường nhìn.
Lông nách là để giữ mùi. Còn tóc là để bảo vệ khỏi ánh nắng mặt trời, cần nuôi tóc đủ dày và dài để che kín đầu, giúp giảm ánh nắng trực tiếp và đạt được hiệu quả cách nhiệt.