Hà Nam nằm ở vùng đồng bằng sông Hồng, phía Bắc tiếp giáp Hà Nội, phía Đông giáp Hưng Yên và Thái Bình, phía Nam giáp Ninh Bình, Đông Nam giáp Nam Định và phía Tây giáp tỉnh Hòa Bình.
Với diện tích khoảng 860 km2, Hà Nam là tỉnh nhỏ thứ 2 cả nước (sau tỉnh Bắc Ninh). Hà Nam có vị trí địa lý quan trọng, là cửa ngõ giao thương từ Thủ đô đi các tỉnh phía nam, đây cũng là địa phương chỉ có 6 đơn vị hành chính cấp huyện, ít nhất cả nước, bao gồm một thành phố là Phủ Lý, thị xã Duy tiên và 4 huyện: Lý Nhân, Bình Lục, Thanh Liêm, Kim Bảng.
Hà Nam là tỉnh có ít huyện nhất cả nước.
Dù là một tỉnh có diện tích nhỏ, ít đơn vị hành chính nhưng kinh tế - xã hội của Hà Nam có nhiều điểm nổi bật, trong đó, tổng sản phẩm trong tỉnh (GRDP) cả năm ước đạt trên 50.000 tỷ; tốc độ tăng trưởng kinh tế ước đạt 9,41%, đứng thứ 5 vùng Đồng bằng sông Hồng và thứ 8 toàn quốc. Đặc biệt, tổng thu ngân sách năm 2023 của tỉnh ước đạt trên 12.800 tỷ đồng, tương đương với số thu ngân sách của 6 tỉnh thu ngân sách ít nhất cộng lại (Hà Giang, Tuyên Quang, Lai Châu, Cao Bằng, Điện Biên, Bắc Kạn).
Theo phê duyệt Quy hoạch tỉnh Hà Nam thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, Tỉnh Hà Nam đặt ra mục tiêu đến năm 2030 xây dựng tỉnh giàu đẹp, văn minh, phấn đấu đạt mức phát triển khá của Vùng đồng bằng sông Hồng. Và đến năm 2050, Hà Nam trở thành thành phố trực thuộc Trung ương.
Nhờ có hệ thống giao thông thuận lợi với nhiều tuyến đường bộ quan trọng như: Quốc lộ 1A, quốc lộ 21B, đường cao tốc Pháp Vân - Cầu Giẽ…Trên địa bàn tỉnh có tuyến đường sắt Bắc - Nam đi qua. Đồng thời kết hợp với lợi thế về đường thủy nơi có nhiều sông lớn chảy qua như: sông Hồng, sông Đáy, sông Châu… tỉnh Hà Nam đã thu hút được nhiều doanh nghiệp về đầu tư các dự án lớn.
Một góc Khu công nghiệp Đồng Văn - Hà Nam.
Hệ thống cơ cở hạ tầng giao thông, giáo dục, y tế phát triển theo hướng đồng bộ, hiện đại. Hà Nam là một trong 5 địa phương đầu tiên của cả nước hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới, toàn tỉnh hiện đã có 43 xã đạt chuẩn xã nông thôn mới kiểu mẫu, nông thôn mới nâng cao.
Giáo dục, đào tạo đạt nhiều thành tựu nổi bật, được đánh giá là một trong những tỉnh, thành có chất lượng giáo dục tốt nhất cả nước; là 1 trong 3 tỉnh đầu tiên của cả nước có 100% trường tiểu học đạt chuẩn quốc gia. Nhiều năm liền nằm trong top những địa phương dẫn đầu cả nước về kết quả thi trung học phổ thông quốc gia…
Đồng thời, Hà Nam có nguồn tài nguyên thiên nhiên, tài nguyên du lịch đặc biệt phong phú với gần 1.800 di tích, trong đó có nhiều di tích lịch sử, văn hóa lâu đời, gắn liền với lịch sử đấu tranh dựng nước, giữ nước của cha ông ta.
Chùa Tam Chúc.
Tiêu biểu như: chùa Đọi Sơn; đền Trần Thương thời Trần; đền Lăng thờ vua Đinh và các vua thời Tiền Lê; chùa Bà Đanh; danh thắng Tam Chúc… Cùng với đó là nhiều danh lam, thắng cảnh non nước hữu tình và các di sản văn hóa, nghệ thuật, lễ hội truyền thống của nền văn minh lúa nước được gìn giữ từ nghìn đời, phục dựng và phát triển bền vững như Lễ hội Tịch Điền - Đọi Sơn, Lễ hội Phát lương Đức Thánh Trần ở đền Trần Thương… tạo nên sức hút lớn với du khách trong và ngoài nước.
Có thể nói, Hà Nam có đủ "thiên thời, địa lợi, nhân hòa" để phát triển nhanh, bền vững, bao trùm và toàn diện theo hướng công nghiệp, hiện đại.