Theo Điều 14, luật định nghĩa vượt xe là tình huống xe di chuyển sang trái để vượt xe phía trước trên đường một làn cơ giới mỗi chiều. Trên đường có hai làn cơ giới trở lên, việc di chuyển lên trước tuân theo quy tắc sử dụng làn đường (Điều 13). Về nguyên tắc, các phương tiện phải vượt bên trái. Tuy nhiên, có hai ngoại lệ mà người dân cần nắm rõ để tránh vi phạm:
- Trường hợp 1: Xe phía trước có tín hiệu rẽ trái hoặc đang rẽ trái. Tình huống này thường gặp tại các ngã ba, ngã tư khi xe phía trước chuẩn bị rẽ trái hoặc quay đầu. Lúc này, xe phía sau được phép vượt phải, đồng thời phải đảm bảo an toàn giao thông khi thực hiện thao tác.
Trường hợp được vượt xe bên phải (Ảnh minh hoạ)
- Trường hợp 2: Xe chuyên dùng đang làm việc trên đường và không thể vượt trái. Đây là trường hợp phổ biến tại các đô thị khi các xe chuyên dụng như xe sửa chữa đường, xe cắt tỉa cây, xe thu gom rác, xe thoát nước, xe cảnh sát… đang làm việc ở giữa hoặc bên trái làn đường. Nếu không thể vượt trái, các phương tiện khác được phép vượt phải.
Quy định về sử dụng làn đường từ 2025
Tại Điều 13 Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ 2024 cũng quy định về việc sử dụng làn đường như sau:
- Phương tiện tham gia giao thông đường bộ di chuyển với tốc độ thấp hơn phải đi về bên phải theo chiều đi của mình.
- Trên đường có nhiều làn đường cho xe đi cùng chiều được phân biệt bằng vạch kẻ phân làn đường, người điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ phải cho xe đi trong một làn đường và chỉ được chuyển làn đường ở những nơi cho phép; mỗi lần chuyển làn đường chỉ được phép chuyển sang một làn đường liền kề; khi chuyển làn đường phải có tín hiệu báo trước; phải quan sát bảo đảm khoảng cách an toàn với xe phía trước, phía sau và hai bên mới được chuyển làn.
- Trên một chiều đường có vạch kẻ phân làn đường, xe thô sơ phải đi trên làn đường bên phải trong cùng, xe cơ giới, xe máy chuyên dùng đi trên làn đường bên trái.
- Trên làn đường dành riêng cho một loại phương tiện hoặc một nhóm loại phương tiện, người điều khiển loại phương tiện khác không được đi vào làn đường đó.
Quy định về chuyển hướng xe
Theo quy định tại Điều 15 Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ 2024, khi tham gia giao thông, người điều khiển xe chuyển hướng xe cần tuân thủ quy định như sau:
(Ảnh minh hoạ)
- Chuyển hướng xe là tình huống giao thông mà xe rẽ trái hoặc rẽ phải hoặc quay đầu xe.
- Trước khi chuyển hướng, người điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ phải quan sát, bảo đảm khoảng cách an toàn với xe phía sau, giảm tốc độ và có tín hiệu báo hướng rẽ hoặc có tín hiệu bằng tay theo hướng rẽ đối với xe thô sơ không có đèn báo hướng rẽ, chuyển dần sang làn gần nhất với hướng rẽ. Tín hiệu báo hướng rẽ hoặc tín hiệu bằng tay phải sử dụng liên tục trong quá trình chuyển hướng. Khi bảo đảm an toàn, không gây trở ngại cho người và phương tiện khác mới được chuyển hướng.
- Khi chuyển hướng, người lái xe, người điều khiển xe máy chuyên dùng phải nhường đường cho người đi bộ, xe thô sơ, xe đi ngược chiều và chỉ chuyển hướng khi không gây trở ngại hoặc nguy hiểm cho người, phương tiện khác.
- Không được quay đầu xe ở phần đường dành cho người đi bộ qua đường, trên cầu, đầu cầu, gầm cầu vượt, ngầm, tại nơi đường bộ giao nhau cùng mức với đường sắt, đường hẹp, đường dốc, đoạn đường cong tầm nhìn bị che khuất, trên đường cao tốc, trong hầm đường bộ, trên đường một chiều, trừ khi có hiệu lệnh của người điều khiển giao thông hoặc chỉ dẫn của biển báo hiệu tạm thời.
Việc nắm vững các quy định mới về vượt xe bên phải là vô cùng cần thiết để đảm bảo an toàn khi tham gia giao thông và tránh những vi phạm không đáng có. Người dân nên tìm hiểu kỹ luật mới và tuân thủ nghiêm chỉnh để góp phần xây dựng một môi trường giao thông văn minh, an toàn.