Ý nghĩa của việc thắp hương vào ngày mùng 1 và rằm
Việc thắp hương có ý nghĩa sâu sắc trong đời sống tâm linh của người Việt. Nó không chỉ đơn thuần là đốt những nén hương thơm mà còn là cách để kết nối với thế giới tâm linh, với thần linh và tổ tiên. Vào ngày mùng 1 và rằm hàng tháng, chu kỳ mặt trăng có sự thay đổi lớn, theo quan niệm dân gian, điều này ảnh hưởng đến âm khí trong gia đình. Thực tế, sự thay đổi của chu kỳ mặt trăng cũng tác động đến các điều kiện tự nhiên như lực hút trái đất. Do đó, người xưa có thói quen thắp hương vào những ngày này để cầu mong sự phù hộ, che chở của thần linh, gia tiên, mong muốn một tháng mới bình an, may mắn.
Tại sao không nên thắp hương buổi tối vào ngày mùng 1 và rằm? (Ảnh minh hoạ)
Thắp hương cũng là cách để xua đuổi tà khí, tạo ra trường khí tích cực, dẫn nhập vào thế giới tâm linh. Hương thơm từ các loại thảo mộc được đốt lên tượng trưng cho lòng thành kính, là tín hiệu kết nối linh thiêng, mở đầu cho những lời khấn nguyện. Ngày mùng 1 và rằm, người ta thắp hương không chỉ để cầu xin sự phù hộ mà còn để thanh tẩy không gian sống, mời gọi linh hồn tổ tiên về an ngự và dâng cúng lễ vật.
Lý do kiêng kỵ thắp hương buổi tối ngày mùng 1 và rằm
Theo quan niệm dân gian, buổi tối là thời điểm âm khí thịnh, là lúc các cô hồn, ngạ quỷ hoạt động mạnh. Đặc biệt, ngày mùng 1 và rằm lại là những ngày âm khí nặng trong tháng, do đó, vào buổi tối những ngày này, ma quỷ càng lộng hành, lang thang xin ăn và tranh giành đồ cúng. Việc thắp hương vào thời điểm này có thể được xem là tín hiệu kết nối giữa cõi trần và cõi âm, có nguy cơ dẫn dụ cô hồn, ngạ quỷ đến nhà.
Bên cạnh đó, theo quan niệm, việc thắp hương vào ngày mùng 1 và rằm là để cúng trăng, thần linh và tổ tiên. Thời điểm thích hợp nhất là trước giờ trưa, khi mặt trời còn chiếu sáng. Sau giờ trưa, khi thần linh và tổ tiên đã an nghỉ, việc thắp hương được cho là không phù hợp, có thể làm phiền đến sự yên nghỉ của các bậc bề trên, không những không nhận được linh ứng mà còn có thể dẫn dụ ma quỷ, gây ảnh hưởng xấu đến gia chủ.
(Ảnh minh hoạ)
Thêm vào đó, buổi tối thường là thời điểm mọi người cảm thấy sợ hãi, lạnh lẽo, cộng thêm khói hương dễ khiến người ta liên tưởng đến cõi âm, đến linh hồn, từ đó gây ra cảm giác tiêu cực, lo lắng. Điều này có thể tạo ra tâm lý bất an, không tốt cho cả gia đình.
Trong thực tế, buổi tối cũng là lúc các gia đình sum họp, nghỉ ngơi. Mùi khói hương có thể gây ngột ngạt, khó chịu và ảnh hưởng đến giấc ngủ của các thành viên trong gia đình. Chính vì những lý do trên mà người xưa khuyên không nên thắp hương vào buổi tối, đặc biệt là vào ngày mùng 1 và rằm.
Những điều cần nhớ khi thắp hương vào ngày rằm
Để việc thắp hương được trọn vẹn và ý nghĩa, gia chủ cần lưu ý một số điều sau:
- Thời điểm thắp hương: Nên thắp hương vào buổi sáng, trước giờ ngọ, vì đây là thời điểm dương khí thịnh, phù hợp cho việc giao tiếp với thần linh và tổ tiên. Tránh thắp hương vào buổi tối hoặc sau 12 giờ trưa.
- Lòng thành kính: Việc cúng bái không cần mâm cao cỗ đầy mà quan trọng nhất là lòng thành kính, trang trọng.
- Chọn hương: Nên chọn các loại hương tự nhiên từ thảo mộc, tránh các loại hương hóa chất, hương cuốn tàn. Hương hóa chất có thể gây ra sát khí, ảnh hưởng không tốt đến không gian thờ cúng.
- Mở cửa khi thắp hương: Nên mở cửa phòng khi thắp hương để tránh ngạt khí. Hạn chế đốt quá nhiều hương để tránh nguy cơ hỏa hoạn.
(Ảnh minh hoạ)
- Tắt lửa hương: Sau khi châm lửa hương, nên dùng tay phẩy để tắt lửa, không nên dùng miệng thổi vì bị cho là ô uế.
- Bảo quản hương: Hương nên được cất giữ ở nơi khô ráo, tránh ẩm ướt, gãy rụng. Hương ẩm ướt đốt không hết, hương gãy rụng đều mang điềm xui rủi.
- Loại hương: Chỉ nên đốt thẻ hương tại gia đình, không cắm chân hương vòng vào bát hương, vì chân hương vòng chỉ dành cho đình chùa, miếu phủ. Việc cắm chân hương vòng vào bát hương gia tiên được cho là đại kỵ, gây sát khí, làm linh hồn tổ tiên không an nghỉ, dẫn đến gia đình lục đục, ốm đau.
Việc thắp hương là một nét đẹp văn hóa tâm linh, thể hiện lòng thành kính và biết ơn của con cháu đối với tổ tiên. Tuy nhiên, việc thực hiện cần đúng cách, đúng thời điểm để tránh những điều không may mắn. Do đó, lời dặn của người xưa về việc kiêng thắp hương buổi tối vào ngày mùng 1 và rằm vẫn còn nguyên giá trị và cần được tôn trọng.