Đối với những đám cưới của người Việt Nam chúng ta từ xa xưa đã có sự xuất hiện của phù dâu, và người này cũng được xem là người vô cùng quan trọng đối với lễ thành hôn của cô dâu mới.
Tuy nhiên, trong những đám cưới thời bấy giờ chỉ xuất hiện lác đác và thưa thớt, chỉ có các đám cưới của con nhà giàu điều kiện thì mới có phù dâu, còn vai trò của những phù dâu lúc bấy giờ chủ yếu là giúp đỡ cô dâu.
Phù dâu là gì?
Phù dâu thường là 1 hoặc nhiều cô gái, tuy nhiên sẽ chỉ có 1 người là phù dâu chính thức và người này sẽ thường xuyên xuất hiện bên cô dâu trong các nghi lễ của đám cưới, từ lễ đính hôn đến lễ ăn hỏi. Đồng thời,cũng là những người sẽ giúp các cô dâu chuẩn bị và thu xếp một số chuyện trước, trong và sau khi cử hành đám cưới.
Phù dâu (dâu phụ) là người dẫn dắt cô dâu về nhà chồng (Ảnh minh họa).
Tại sao cần có phù dâu?
Tục lệ xưa cần có phù dâu vì hôn nhân cưỡng ép, do cha mẹ định đoạt, nhiều nơi lại có nạn tảo hôn, thông thường thì “Nữ thập tam nam thập lục”, con gái mười ba tuổi về nhà chồng đã biết gì đâu! do đó cô dâu phải có người dẫn dắt. Người dắt cô dâu gọi là phù dâu.
Ngày xưa phù dâu phải là người cô, người dì hay chị em thân thiết của cô dâu, có khả năng thuyết phục, bày vẽ cho cô dâu, được cô dâu kính nể, mến phục, được bố mẹ cô dâu ủy thác. Người phù dâu phải là người may mắn, tốt phúc, duyên ưa, phận đẹp, con gái lành mạnh ngoan ngoãn, gia đình êm ấm có thể truyền kinh nghiệm làm dâu, làm mẹ, làm vợ cho em, cho cháu của mình. Phù dâu nhiều khi còn phải ở lại năm bảy ngày sau để cho cô dâu đỡ buồn và để chỉ bảo kinh nghiệm. Thông thường phù dâu cũng trở lại với dâu rể trong lễ lại mặt. Ngày nay, phù dâu đã thay bằng những người bạn chứ không còn như xưa nữa.
Phù dâu cần bao nhiêu người?
Thực tế thì số lượng phù dâu và phù rể là không giới hạn. Tuy nhiên để tránh sự hỗn loạn và gây phiền phức do quá đông người quanh cô dâu chú rể thì tốt nhất chỉ cần chọn khoảng 1 – 5 người. Số lượng nhag gái bấy nhiêu thì phía nhà trai cũng chọn tương ứng bấy nhiêu phù rể.
Phù dâu vì sao phải chưa chồng?
Phù dâu sẽ là những cô bạn thân thiết nhất của cô dâu, hoặc một số người chị em trong dòng họ. Vì phù dâu có một vai trò rất đặc biệt, người đó sẽ phải là người bạn của cô dâu, để thấu hiểu và gần gũi với cô dâu, sẽ giúp cho mọi chuyện trong hôn lễ được thuận lợi và vui tươi.
Bởi, theo quan niệm xưa nếu lựa chọn người không quen biết hoặc xa lạ để làm phù dâu, chắc chắn cô dâu sẽ không hạnh phúc.
Phù dâu sẽ là các cô gái có tuổi tác tương đương với cô dâu chú rể và không phân biệt là đã có chồng hay chưa chồng. Tuy nhiên, ở Việt Nam chúng ta có 2 quan niệm:
Thứ nhất là: nếu các cô gái có chồng mà lại đi làm phù dâu thì sẽ kém duyên.
Thứ hai là: nếu các cô gái đã có chồng thì sẽ không được làm phù dâu.
Nhưng ngày nay, người ta theo tư tưởng phương Tây và đã ít chú ý đến các yếu tố này. Do đó, các cô gái được lựa chọn làm phù dâu chỉ cần là những người thân thiết với cô dâu và có thể giúp đỡ cô dâu một vài việc cần thiết trong ngày trọng đại nhất của cuộc đời.
Phù dâu làm những công việc gì trong đám cưới?
Trước lễ cưới:
Trước ngày lễ cưới diễn ra phù dâu sẽ cùng với cô dâu và chú rể lập kế hoạch hay đóng góp ý kiến về các vấn đề như: váy vóc, trang phục cưới hay giúp cô dâu lo chuẩn bị việc sắm sửa các vật dụng quan trọng trong hôn lễ hay tư vấn về các dịch vụ cưới hỏi hay chụp album cưới. ..
Bên cạnh đó, phù dâu cũng giúp cô dâu giảm stress, căng thẳng trước lễ cưới thông qua việc luôn bên cạnh cùng cô dâu chuẩn bị mọi việc hay cùng đi làm đẹp và thư giãn với cô dâu trước khi cưới.
Trong lễ cưới:
Lúc đám cưới diễn ra phù dâu sẽ giúp cô dâu kiểm tra khâu chuẩn bị cho lễ cưới và kiểm tra xem có thiếu sót gì để hoàn thiện. Trong lễ cưới Phù dâu sẽ luôn có mặt cùng với cô dâu chú rể tuy nhiên không ra mặt mà lại đứng khuất phía sau.
Phù dâu sẽ theo dõi chặt chẽ các nghi thức trong lễ cưới và lễ rước dâu nhằm ứng biến kịp thời giúp cô dâu khi tình huống không may xảy đến.
Phù dâu cũng có thể tham gia bê mâm quả và giúp đón tiếp đội bê mâm quả của nhà trai, giúp đón tiếp quan khách họ hàng, sắp xếp chỗ ngồi cho quan khách… Ngoài ra, luôn có mặt những lúc cô dâu cần, luôn chú ý đến trang phục, diện mạo giúp cô dâu và giữ cho cô dâu luôn đẹp nhất, rạng rỡ nhất. Và quan trọng hơn là giúp cho cô dâu luôn có tinh thần thoải mái nhất trong suốt thời gian diễn ra lễ cưới.
Sau lễ cưới:
Sau khi lễ cưới kết thúc phù dâu sẽ ở lại giúp cô dâu lo việc trả váy vóc, trang phục cưới và dọn dẹp. Như vậy, làm phù dâu cũng không hề đơn giản như chúng ta vẫn nghĩ. Không phải cứ mặc thật đẹp, trang điểm thật xinh rồi chỉ việc đi cùng với cô dâu, mà phù dâu cũng phải lo toan khá nhiều việc giúp cô dâu.